In een radiospot hoort men een man die Arabisch spreekt. Daarna hoort men een andere man die zegt : “Daar hebt u waarschijnlijk geen bal van begrepen. Dus zal ik het even vertalen. Je hoeft geen Arabisch te verstaan om de Islam beter te begrijpen. Lees gewoon het complete Islam dossier in de Standaard. Vanaf 5 maart in 15 boeiende bijlagen”. Daarna hoort men terug een man die Arabisch spreekt. Andere man : “Helemaal wat u zegt. De Standaard onverantwoord interessant. Maandag bij het eerste deel van het Islam dossier een gratis Nederlandstalige Koran van 880 pagina's. Want kennis van de ander is de enige weg naar vriendschap”.
Deze reclame is misleidend. De reclame kondigt aan dat men bij de krant De Standaard van 5 maart 2007 een gratis koran van 880 bladzijden krijgt, maar er wordt niet vermeld dat men het exemplaar in een winkelketen moet afhalen met een ingevulde bon.
De verzamelmappen waren al op 10 maart uitgeput. Zich indekken met de clausule “zolang de voorraad strekt”, is niet ernstig.
De Jury merkt op dat er sprake is van een gezamenlijk aanbod in de zin van artikel 54 WHPC“wanneer de al dan niet kosteloze verkrijging van producten, diensten, alle andere voordelen, of titels waarmee men die kan verwerven, gebonden is aan de verkrijging van andere zelfs gelijke producten of diensten.” Het tweede lid van artikel 54 W.H.P.C. stelt vervolgens als principe dat ieder gezamenlijk aanbod, behoudens de [in de daaropvolgende artikelen bepaalde uitzonderingen] verboden is.
Stelt men de verkrijging van een bijkomend aanbod dus afhankelijk van de aankoop (de verkrijging) van een hoofdaanbod, dan valt men onder de toepassing van de afdeling ‘gezamenlijk aanbod'.
In casu stelt De Standaard de verkrijging van een titel die recht geeft op de verkrijging van een gratis Koran, afhankelijk van de aankoop van zijn dagblad.
De Jury wijst erop dat indien deze actie niet onder één van de toegelaten uitzonderingen op het principiële verbod van gezamenlijk aanbod kan worden ondergebracht, deze dan onwettelijk is. Zij heeft derhalve aan de adverteerder verzocht haar te willen bevestigen welke uitzondering van de WHPC deze actie rechtvaardigt.
Anderzijds heeft de Jury vastgesteld dat het inderdaad niet duidelijk is onder welke voorwaarden de gratis Koran kan worden verkregen. Op voorwaarde dat het om een wettelijk gezamenlijk aanbod zou gaan, heeft de Jury op basis van art. 23,1° WHPC en art. 5 van de IKK code de aanbeveling gedaan om deze reclame te wijzigen door de voorwaarden voor verkrijging van de gratis Koran duidelijk en ondubbelzinnig in de reclame te vermelden.
Indien deze actie niet onder één van de uitzonderingen van het principiële verbod tot gezamenlijk aanbod zou kunnen worden ondergebracht, geldt uiteraard de algemene aanbeveling om deze reclame niet meer te verspreiden.
De adverteerder legde uit dat de gratis aanbieding van de Koran een onderdeel uitmaakt van de artikelenreeks “De islam ontsluierd”. Hij stelde dat hij ervoor had kunnen opteren om elke dag een deel van de Koran te publiceren, maar om technische en praktische redenen werd geopteerd om het boek alleen ter beschikking te stellen van diegenen die werkelijk geïnteresseerd zijn en zodoende de lezers niet te overstelpen met bijlagen. De adverteerder legde uit dat in de Koran aldus één geheel vormt met de artikelenreeks (art. 55,1 WHPC) of kan aanzien worden als ondersteuning, vergemakkelijking van de lectuur (art. 56,1 WHPC). Anderzijds benadrukte de adverteerder dat het exemplaar van de Koran gratis kon verkregen worden zonder dat de krant zelf moest worden aangekocht, hetgeen vermeld werd op de bon zelf. Het volstond een bon aan te vragen aan de promotiedienst. Gelet op wat voorafgaat, meende de adverteerder geen inbreuken te hebben gepleegd op de gezamenlijk aanbodregeling.
De Jury bevestigde haar aanbevelingen ( voorwaarden verkrijging gratis Koran + gratis verkrijging zonder bon duidelijk vermelden). Ze vestigde tevens de aandacht van de adverteerder op het feit dat zulks in iedere publicitaire boodschap duidelijk dient vermeld te worden en niet alleen in de bon.
De adverteerder bevestigde de aanbevelingen te zullen naleven voor de toekomst.
Naar aanleiding van een bijkomende klacht, legde de adverteerder tevens uit dat er wel degelijk een voldoende voorraad werd voorzien van de verzamelmappen (60.000 stuks) en van de Koran (30.000 stuks)en zulks op basis van vroegere ervaringen. Van de Koran werden meteen 22.000 stuks bijgesteld en dit voordat er klachten waren. De adverteerder benadrukte dat hijzelf er trouwens belang bij heeft om zijn lezers niet teleur te stellen en om die reden steeds tracht om een voldoende voorraad te voorzien. Het succes van de artikelenreeks heeft de verwachtingen en prognoses overtroffen.
Dienaangaande heeft de Jury geen opmerkingen geformuleerd.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
