F.A.Q.
Wat is de JEP?
De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame werd opgericht in 1974 door de Raad voor Reclame vzw en is het zelfdisciplinaire orgaan van de reclamesector in België met als taak te waken over het correcte en eerlijke karakter van de reclameboodschappen ten aanzien van het publiek.
Zij steunt haar beslissingen op :
- enerzijds de wetgeving ,
- anderzijds de zelfdisciplinaire codes die de wetgeving aanvullen en in het bijzonder de Code van de Internationale Kamer van Koophandel.
De Jury is paritair samengesteld (1/2 reclamesector + 1/2 burgermaatschappij) en dit zowel in eerste aanleg als in hoger beroep.
De Jury wordt bijgestaan door een niet-stemgerechtigde Secretaris, die indien nodig bijgestaan wordt door één of meer adjuncten en belast is met de voorbereiding van de dossiers en de beraadslagingen van de Jury en tevens de genomen beslissingen ten uitvoer legt en publiceert.
De debatten binnen de Jury in eerste aanleg worden beheerd door de Secretaris van de JEP.
De Voorzitter van de Jury in hoger beroep wordt gekozen onder ere-magistraten of prominenten van de Balie, de Universiteit of de reclamewereld.
Samenstelling van de Jury
De Jury in eerste aanleg (die wekelijks zetelt) is als volgt samengesteld:
Groep 1
- De heer Bart NEYT – (lid reclamesector, voorgedragen door UBA)
- Mevrouw Joy PYL – (lid reclamesector, voorgedragen door ACC)
- Mevrouw Pauline STEGHERS – (lid reclamesector, voorgedragen door VIA)
- Mevrouw Roxane SCHEERLINCK – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Unia)
- De heer Maximilien DE LE HOYE – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Forum des Jeunes)
- De heer Geert ROBBERECHTS – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door RE-EF)
Groep 2
- Mevrouw Pierre-Anne JACQMAIN – (lid reclamesector, voorgedragen door UBA)
- De heer Hans SMETS – (lid reclamesector, voorgedragen door ACC)
- Mevrouw Nathalie MESKENS – (lid reclamesector, voorgedragen door WE MEDIA / Lapresse.be / VNM)
- Mevrouw Véronique DE BAETS – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen)
- Mevrouw Amelie CANALAZ (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Stichting tegen Kanker)
- De heer Thierry SAMAIN – (lid burgermaatschappij, professor)
De Jury in hoger beroep (die op maandbasis zetelt) is als volgt samengesteld:
Voorzitter: mevrouw Sophie STIJNS
- De heer Didier DE JAEGER – (lid reclamesector, voorgedragen door ACC) (plaatsvervanger: Mevrouw Anne-Catherine TRINON)
- Vacant mandaat
- Vacant mandaat
- Mevrouw Maureen MARTINS – (lid reclamesector, voorgedragen door UBA)
- De heer Bart VAN OUDENHOVE – (lid reclamesector, voorgedragen door VIA)
- Mevrouw Sabine DENIS – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Spes Forum)
- De heer Benoit GODART – (lid burgermaatschappij, voorgedragen door Vias institute)
- De heer Jan ZIENKOWSKI – (lid burgermaatschappij, professor)
- De heer Robert GRAETZ – (lid burgermaatschappij, bemiddelaar)
- De heer Christophe JAMBERS – (lid burgermaatschappij, professor)
Expert: management Raad voor Reclame vzw
Secretaris: Mevrouw Sofie Dejager
Adjunct Secretaris: Mevrouw Priscilla MOENS
Welk is het bevoegdheidsdomein van de JEP?
De Jury is bevoegd voor het onderzoek van reclame-inhouden die verspreid worden via de volgende media en dragers:
- televisie,
- bioscoop,
- radio,
- geschreven pers (met inbegrip van, maar zonder dat deze lijst exhaustief is, dagbladen, gratis regionale pers, magazines en tijdschriften),
- affichage (met inbegrip van, maar zonder dat deze lijst exhaustief is, reclameaffiches aangebracht in openbare of vrij toegankelijke plaatsen, reclameaffiches aangebracht op en in voertuigen of alle soorten openbaar vervoer, en reclamespandoeken aangebracht aan gevels van gebouwen),
- folders en brochures,
- geadresseerde en/of gepersonaliseerde reclame (ongeacht de gebruikte drager),
- digitale media (met inbegrip van, maar zonder dat deze lijst exhaustief is, eigen websites van adverteerders, sociale netwerken, banners, pop-ups, zoekresultaten, in-app advertising, advergames),
- reclamedragers op verkooppunten zowel binnen als buiten (met inbegrip van, maar zonder dat deze lijst exhaustief is, panelen, kleine of grote affiches, slingers of spandoeken, vaste of dynamische verkoopstanden, touchscreens en interactieve terminals en raamstickers, en de winkelzakken die aan de consument ter beschikking worden gesteld door de verkooppunten).
Zonder dat onderstaande lijst als exhaustief kan worden beschouwd, is het volgende uitgesloten van de bevoegdheid van de Jury:
- al hetgeen geen reclame-inhoud betreft in direct marketing, met name kwesties in verband met privacy, databanken, technieken van behavioral targeting, enz.,
kwesties met betrekking tot intellectuele eigendom,
communicatie in de vorm van public relations of relaties met de pers,
sponsoring en mecenaat (behalve in de vorm van radio- of televisiespots),
evenementen en promotieacties tijdens evenementen (zoals bijvoorbeeld het uitdelen van staaltjes van producten),
publicitaire telefoongesprekken, individuele promotionele gesprekken en alle andere gelijksoortige reclamecommunicatie,
“zoekertjes”,
telewinkelen,
productplaatsing,
verpakking en etikettering van producten.
Het behoort evenmin tot haar taak om geschillen tussen koper en verkoper of tussen ondernemingen te beslechten of om juridische adviezen te verstrekken.
De Jury kan beslissen zich te onthouden van een beslissing in een zaak wanneer de reclameboodschap tevens aan een administratieve/gerechtelijke instantie of ander officieel controleorgaan werd voorgelegd.
Wie mag een klacht indienen en hoe?
De tussenkomst van de Jury in eerste aanleg met betrekking tot een reclameboodschap kan worden ingeroepen door het indienen van een klacht op initiatief van de volgende natuurlijke of rechtspersonen voor zover deze handelen met het oog op de verdediging van de consumentenbelangen en/of het imago van reclame: consument, consumentenorganisatie, socioculturele vereniging, beroepsvereniging/ -federatie, lid of vertegenwoordiger van een officiële instantie of openbare macht.
De klacht dient:
- schriftelijk (online klachtenformulier, e-mail of brief) bij het secretariaat van de JEP ingediend te worden. Ze moet vergezeld zijn van een exemplaar of kopie, foto of reproductie van de reclame in kwestie. Zoniet dient een duidelijke beschrijving van de reclame te worden gegeven. Zij moet de datum en de plaats van verspreiding aangeven;
- betrekking te hebben op concrete reclame-inhoud die verspreid wordt via media of dragers die binnen het bevoegdheidsdomein van de Jury vallen. Zij kan op het moment van de verspreiding van de reclame of binnen een korte termijn na de verspreiding ingediend worden;
- duidelijk gemotiveerd te zijn aan de hand van de visuele of redactionele elementen in de reclame (bv. bedrieglijke of misleidende elementen, niet in overeenstemming met de wetgeving en/of de codes, een schokkend of aantstootgevend karakter hebben…) ;
- de naam en het adres van de klager vermelden. De identiteit van de klager wordt niet aan de adverteerder meegedeeld, behalve bij uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de klager die hem zal gevraagd worden wanneer de behandeling van het dossier het vereist. Anonieme klachten worden niet aanvaard.
Om een klacht in te dienen, kan u het klachtenformulier op deze website gebruiken of kan u ons contacteren per brief of e-mail:
JEP
Barastraat 175
B – 1070 BRUSSEL/BELGIE
Tel: 02/502.70.70
info@jep.be
Hoe wordt een klacht behandeld bij de JEP?
Van zodra het secretariaat een klacht ontvangt die tot de bevoegdheid van de JEP behoort, wordt eerst contact opgenomen met de adverteerder waaraan een gedepersonaliseerde kopie van de klacht wordt overgemaakt en aan wie de mogelijkheid wordt geboden om hierop te reageren. Indien het voor de behandeling van het dossier nodig blijkt om de identiteit van de klager aan de adverteerder mede te delen, zal eerst zijn toestemming hiervoor gevraagd worden.
Naast de motieven vermeld in de klacht kan de Jury op eigen initiatief bijkomende punten aanhalen (bv. strijdigheid met toepasselijke wetgeving en/of zelfdisciplinaire bepalingen). In dit geval neemt de Jury opnieuw contact op met de adverteerder om hem uit te nodigen zijn standpunt betreffende deze andere aspecten mede te delen.
Wanneer het dossier in staat is om te worden behandeld wordt dit voorgelegd aan de Jury. Zij onderzoekt de reclame en beslist of zij conform is met de wetten, reglementen en codes ter bescherming van de consument en of zij al dan niet moet worden gewijzigd of stopgezet.
Indien zij van mening is dat de betwiste reclameboodschap enkel een voorbehoud vraagt, dan kan zij een advies van voorbehoud uitbrengen, waarbij aan de adverteerder en de media de verantwoordelijkheid wordt gelaten voor het eraan te geven gevolg.
Na afsluiting van het dossier wordt een samenvatting van het dossier als rechtspraak gepubliceerd op deze website.
Is er klachtengeld verschuldigd?
Jury in eerste aanleg:
Het indienen van een klacht bij de Jury in eerste aanleg is gratis.
De bedoeling van een zelfdisciplinair systeem bestaat er trouwens in om op een efficiënte wijze toegankelijk te zijn en hoge kosten en lange procedures te vermijden, want deze remmen het publiek af of vertragen het onderzoek van de betwiste reclameboodschappen.
Jury in hoger beroep:
Om hoger beroep aan te tekenen, is een waarborg (€ 500 voor de adverteerder, € 30 voor de klager) verschuldigd die moet gestort worden op het ogenblik van het indienen van het hoger beroep. Deze waarborg wordt terugbetaald indien het hoger beroep gegrond wordt verklaard, te weten wanneer de Jury zetelend in hoger beroep de beslissing van de Jury zetelend in eerste aanleg wijzigt.
Welke beslissingen kan de JEP nemen en wat zijn de gevolgen?
Na onderzoek van de voorgelegde reclame kan de JEP 3 soorten beslissingen nemen:
- Indien zij van oordeel is dat de reclameboodschap geen enkel element bevat dat in strijd is met de toepasselijke wetgeving en/of zelfdisciplinaire codes, zal zij geen opmerkingen formuleren. Dit impliceert geenszins dat de Jury de reclame in kwestie goedkeurt. In geval van geschil zullen de rechtbanken soeverein oordelen;
- Indien zij van oordeel is dat de reclameboodschap redactionele (tekst, bewering, slogan) en/of visuele (beeld, tekening, foto,…) elementen bevat die niet in overeenstemming zijn met de wetgeving of codes, zal zij afhankelijk van de aard en omvang van de inbreuken een beslissing tot wijziging of stopzetting van de reclame formuleren. Deze beslissing wordt aan de verantwoordelijke adverteerder gericht. Indien er geen positief gevolg aan wordt verleend of bij gebrek aan antwoord zal de Jury een schorsingsaanbeveling aan de media richten, die de werkzaamheden van de Jury steunen en er zich toe hebben verbonden om de beslissingen na te leven;
- Indien de reclameboodschap slechts een voorbehoud oproept zal de Jury er zich toe beperken om een advies van voorbehoud te formuleren waarbij aan de adverteerder, het reclamebureau en de media de verantwoordelijkheid wordt gelaten wat betreft het gevolg dat eraan zal gegeven worden. Het is niet de bedoeling van de Jury om aan censuur te doen of een bepaalde smaak of waarden voorop te stellen.
Op welke basis neemt de JEP haar beslissingen?
De basisprincipes van de code inzake reclame- en marketingcommunicatiepraktijken van de Internationale Kamer van Koophandel zijn de volgende : reclame moet eerlijk, fatsoenlijk, waarheidsgetrouw en wettelijk zijn en moet getuigen van zin voor sociale verantwoordelijkheid.
De Jury baseert haar beslissingen op de toepasselijke wetten en zelfdisciplinaire codes. De bepalingen van zelfdisciplinaire codes geven op een meer expliciete en gedetailleerde wijze deze 5 basisprincipes inzake ethiek in reclame t.a.v. het publiek weer.
Elke reclame wordt afzonderlijk onderzocht rekening houdend met alle elementen van de boodschap, het type product of dienst, de doelgroep, de sociale, culturele, economische context, enz.
Is er hoger beroep mogelijk?
De tussenkomst van de Jury in hoger beroep kan ingeroepen worden op initiatief van de klager(s) of de adverteerder betrokken in het oorspronkelijk dossier.
Het verzoek tot hoger beroep moet via e-mail, brief of fax worden overgemaakt binnen de 5 werkdagen na de datum van verzending van de beslissing van de Jury in eerste aanleg.
Het verzoekschrift hoger beroep dient een duidelijke motivering te bevatten en een uiteenzetting van de redenen waarom hoger beroep wordt ingesteld (bv: de beslissing in eerste aanleg is niet gebaseerd op de wetgeving, op de convenanten en/of de nationale en internationale zelfdisciplinaire codes en/of regels goedgekeurd door de Raad voor Reclame vzw; de procedure voor de Jury werd niet gevoerd overeenkomstig de procedure beschreven in het reglement).
De adverteerder is een waarborg van 500 euro verschuldigd en de klager is een waarborg van 30 euro verschuldigd voor dit hoger beroep die moet gestort worden op het ogenblik van het indienen van het hoger beroep op het rekeningnummer KBC 427-9191511-39 (IBAN BE13 4279 1915 1139/BIC KREDBEBB). Deze waarborg wordt terugbetaald indien het hoger beroep gegrond wordt verklaard, te weten wanneer de Jury in hoger beroep de beslissing van de Jury in eerste aanleg wijzigt.
Is de JEP onafhankelijk?
De JEP mag dan wel opgericht zijn door de Raad voor Reclame en haar secretariaat gefinancierd worden door de reclamesector zelf, maar in de geest van haar zelfdisciplinaire doelstelling, neemt de JEP echter haar beslissingen in alle onafhankelijkheid.
De Juryleden zetelen ten persoonlijke titel . Zij nemen hun beslissingen “in eer en geweten”. De beraadslagingen zijn net zoals de dossiers vertrouwelijk, dit teneinde beroepshalve hun onafhankelijkheid te verzekeren.
Zowel de Raad voor Reclame als de JEP opereren volledig zelfstandig en onafhankelijk t.a.v. de overheid alsook t.a.v. politieke, sociale en godsdienstige organisaties.
De paritaire samenstelling van de Jury (1/2 reclamesector + 1/2 burgermaatschappij) garandeert ook de onafhankelijkheid van haar beslissingen.
Controleert de JEP de kwaliteit van producten die aangeprezen worden in reclame?
Neen.
Het behoort niet tot de bevoegdheid van de Jury om zich uit te spreken over de eigenschappen van de aangeprezen producten of diensten (kwaliteit, doeltreffendheid, veiligheid, enz…)
Het is de overheid die over een controlebevoegdheid beschikt aangaande producten en diensten die op de markt worden gebracht.
De Jury onderzoekt uitsluitend de inhoud van de reclameboodschappen voor producten of diensten die legaal op de markt werden gebracht, rekening houdend met de bestaande regels inzake reclame die voor sommige producten of diensten beperkingen of zelfs verbodsbepalingen bevatten.
De Jurybeslissingen hebben dus enkel betrekking op de reclame en niet op de producten of diensten waarvoor reclame wordt gemaakt, noch op de onderneming (adverteerder) die ervoor verantwoordelijk is.
Is de JEP bevoegd voor reclame die in België verspreid wordt door de buitenlandse media?
De JEP kan tussenkomen in dit geval, daar zij lid is van de European Advertising Standards Alliance (EASA), die 24 zelfdisciplinaire organen van 22 Europese landen verenigt.
De EASA heeft samen met haar leden een procedure in het leven geroepen om klachten aangaande grensoverschrijdende reclame te behandelen.
Daar de doeltreffendheid van zelfdiscipline gedeeltelijk steunt op de medewerking van de media geldt, in geval van traditionele media, als basisprincipe van deze procedure dat het bevoegde orgaan datgene is van het land van oorsprong van de media die de reclame verspreidt, wat ook het land mag zijn waar de adverteerder gevestigd is.
Een Belgische consument kan dus bij de JEP een klacht indienen aangaande een reclameboodschap die in België verspreid wordt door bv. een buitenlandse krant of televisiezender. De klacht zal onmiddellijk overgemaakt worden aan het zelfdisciplinair orgaan van het betrokken land dat het dossier zal behandelen overeenkomstig zijn eigen procedures en op basis van de toepasselijke regels in dat land.
In geval van niet-traditionele media (direct mail, website) kunnen andere regels/procedures van toepassing zijn (land van oorsprong van adverteerder).
De EASA en de JEP worden op de hoogte gehouden van het vervolg van het dossier en kunnen tussenkomen om eventuele taalproblemen te overbruggen.
Wie mag een adviesaanvraag indienen en hoe?
De volgende natuurlijke en rechtspersonen kunnen een adviesaanvraag indienen:
- een adverteerder, m.a.w. iedere onderneming of organisatie die gebruik maakt van reclame om haar producten, diensten of activiteiten aan te prijzen;
- een reclamebureau belast met de creatie en uitwerking van een reclamecampagne;
- een medium dat een order tot verspreiding van een reclameboodschap ontvangt;
dit teneinde zich ervan te vergewissen of de reclameboodschap wel in overeenstemming is met de bestaande wetgeving en/of codes, alsook met de regels inzake ethiek in reclame.
Het materiaal dat voorgelegd wordt kan een script, lay-out, story-board, drukproef, film, enz. zijn, maar het moet wel volledig zijn: beeld, geluid en tekst (in beide landstalen indien het om een nationale campagne gaat).
De adviesaanvragen moeten gemotiveerd zijn.
Er bestaan twee soorten adviezen:
1) Een advies verleend door het Secretariaat van de JEP (bestaande uit twee juristen)
Dit advies vermeldt, zonder ze te interpreteren, de toepasselijke ethische en/of wettelijke bepalingen en verwijst naar de relevante rechtspraak van de JEP inzake de materie in kwestie.
Dit advies is niet bindend voor de Jury, die vrij blijft om haar beslissing te nemen in geval van (een) latere klacht(en).
2) Een advies verleend door de Jury
Naast de verwijzing naar de toepasselijke ethische en/of wettelijke bepalingen en de relevante rechtspraak van de JEP inzake de materie in kwestie, omvat dit advies een goedkeuring – desgevallend onder voorwaarden – of een afkeuring van de ingediende reclame of het ingediende reclameontwerp.
De Jury is gebonden door dat advies in geval van (een) latere klacht(en) (enkel wat betreft de elementen die in het advies behandeld werden).
De adviezen zijn niet bindend voor de personen die ze hebben ingewonnen. Deze laatsten zijn verantwoordelijk voor het eventuele gevolg dat er aan wordt gegeven.
De adviezen hebben slechts een indicatieve waarde, en houden geenszins een garantie in, want ingeval van geschil zijn uitsluitend de rechtbanken bevoegd.
Om een adviesaanvraag in te dienen kan u gebruik maken van het formulier « adviesaanvraag » dat beschikbaar is op deze website of u kan ons contacteren per e-mail op: info@jep.be.
Deze dienstverlening is betalend.
Voor de leden van de Raad voor Reclame:
Advies van het Secretariaat van de JEP: 150 euro exclusief BTW
- Advies van de Jury: 250 euro exclusief BTW
Voor de niet-leden van de Raad voor Reclame:
- Advies van het Secretariaat van de JEP: 300 euro exclusief BTW
- Advies van de Jury: 500 euro exclusief BTW
Vervult de JEP een preventieve rol?
De JEP vervult op twee manieren een preventieve rol.
Enerzijds op het ogenblik dat zij reclame (op verzoek van adverteerders, reclamebureaus of media) onderzoekt in het kader van adviesaanvragen.
Dat laat toe reclameboodschappen die strijdig zijn met de regels inzake reclame-ethiek te verbeteren, te wijzigen, desgevallend stop te zetten.
Anderzijds door haar beslissingen bekend te maken via deze website.
De publicatie van de Jurybeslissingen laat aan de reclamesector en iedere belanghebbende toe om kennis te nemen van de bestaande regels en beperkingen. (Gelieve er in dit verband wel nota van te nemen dat de JEP haar beslissingen niet actief naar de pers toe communiceert aan de hand van persberichten.)
Het preventieve effect van deze rechtspraak verklaart onder meer waarom klachten aangaande reclamecampagnes die bijna afgelopen zijn (of misschien reeds beëindigd werden) toch nog onderzocht worden.
Wordt elke reclame voor verspreiding door de JEP gecontroleerd?
Neen.
De adverteerders, reclamebureaus en media hebben de mogelijkheid om, voorafgaandelijk aan de verspreiding van de reclame , eerst een vraag om voorafgaand onderzoek in te dienen bij de JEP. Er is geen verplichting. De JEP is geen controleorgaan dat de reclamemakers of de media ontlast van hun verantwoordelijkheid en hun plicht tot individuele zelfdiscipline. Als emanatie van de reclamesector staat de JEP wel ter hunner beschikking om hen te helpen de toepasselijke wettelijke en zelfdisciplinaire regels na te leven.
Wie mag het JEP-label gebruiken?
De ondernemingen en media hebben er alle belang bij om laakbare reclameboodschappen die afbreuk doen aan de belangen van de consumenten en negatieve reacties uitlokken, te weren.
Bovendien is het in de geest van de zelfdiscipline belangrijk dat zij kunnen getuigen van hun toetreding tot de JEP. Voor de media die voortdurend in contact zijn met het publiek, is het nuttig dat zij ten aanzien van hun publiek de gegevens van de JEP kunnen meedelen en terzelvertijd bevestigen dat zij de beslissingen van de JEP zullen toepassen.
De ondernemingen en media die de JEP financieel ondersteunen en er zich toe verbinden om haar beslissingen na te leven, hebben derhalve het recht om het JEP-label te reproduceren.
Indien een medium het logo van de JEP publiceert, impliceert dit niet dat de JEP elke reclameboodschap die verspreid wordt via dat medium gecontroleerd heeft. Het JEP-label mag ook niet afgebeeld worden in de reclameboodschappen zelf, daar het geen kwaliteitslabel is.
Ik wens geen reclame meer op mijn naam te ontvangen. Kan de JEP mij helpen?
Deze vraag dient te worden gericht aan ofwel de Robinson Lijst voor wat betreft geadresseerde reclame via de post, ofwel de vzw DNCM voor wat betreft ongewenste reclame via de telefoon.
Dien een klacht in
Heeft u een klacht over een reclame die u zag? U kan dit aan ons melden via onderstaande link. Gelieve het formulier zo correct en volledig mogelijk in te vullen om een vlotte procedure te garanderen.