Het gesponsorde geanimeerde campagnemateriaal bevat tekeningen van politieagenten en een persoon die gecontroleerd wordt, met de volgende teksten:
“ID-Controle
Wanneer kan de politie je ID controleren?
Op straat mag je nooit willekeurig of zomaar worden gecontroleerd.
De politie mag je identiteitsbewijs alleen vragen als ze vermoeden dat je …
- De orde verstoort
- Een misdrijf pleegde of wil plegen
- Wordt opgespoord
Voor deze vermoedens moet er altijd een goede reden zijn!
Als de politie je ID-bewijs vraagt moet je het niet alleen tonen maar ook afgeven.
Als je weigert of als je je met geweld verzet kan de politie je aanhouden.
Onterechte controle vind je? Dien dan klacht in! Want etnisch profileren is Niet Normaal?!
Stop etnisch profileren #knowyourrights -> nietnormaal.be”.
Een door de klager meegedeelde screenshot van een post bevat in overlay de tekst “Wat moet je doen als de politie je op straat controleert? Wat mag de politie en wat mag jij? #KnowYourRights @stopetnischprofileren”.
Volgens de klager is de gedeelde informatie helemaal niet volledig en wordt de hashtag '#stopetnischprofileren' gebruikt, wat compleet ongepast is. In zijn ogen suggereert dit dat de politie racistisch handelt en hij ziet alvast geen link tussen een identiteitscontrole en etnisch profileren. Hij denkt dat deze reclame in de huidige tijdgeest echt geen goed plan is, gelet op de recentelijke gebeurtenissen, en dat het olie op het vuur gooien is.
De adverteerder deelde mee dat zijn campagne uiteraard niet is gericht tegen de politie, maar tegen het fenomeen van etnisch profileren door de politie. Kort gezegd is sprake van etnisch profileren wanneer de politie je stopt omwille van je uiterlijk, en niet om wat je hebt gedaan. Mensen met een migratieachtergrond worden er dus sneller uitgepikt. Dat is een vorm van discriminatie die in strijd is met de mensenrechten en met het Europees en internationaal recht en dus verboden is.
Twee jaar geleden heeft Amnesty onderzocht hoe etnisch profileren in België wordt gedetecteerd, voorkomen en bestreden en de conclusie was toen helaas dat de politie als organisatie hier onvoldoende oog voor heeft, terwijl verschillende politiemensen (van inspecteur tot korpschef) wél aangaven dat etnisch profileren gebeurt, met name tijdens identiteitscontroles. Dit wil uiteraard niet zeggen dat alle politiemensen etnisch profileren, maar het is wel de verantwoordelijkheid van de Belgische staat om proactief op te treden tegen discriminatie.
Met de campagne ‘Niet Normaal?!’ wil de adverteerder niet alleen aandringen bij de politie en beleidsmakers om etnisch profileren beter aan te pakken, hij wil mensen ook informeren over hun rechten en plichten tijdens contact met de politie. De post in kwestie kadert hierin en hiervoor doet hij steeds beroep op bestaande expertise. Hij is er zich dan ook ten zeerste van bewust dat deze modaliteiten vervat zijn in de wet op het politieambt van 05/08/1992. Meer bepaald verwijst deze post naar art. 34 over identiteitscontroles. Bij het maken van een post zorgt hij er voor dat alle informatie duidelijk wordt weergegeven, aangepast aan zijn doelpubliek.
Ten slotte wil hij graag attent maken op het feit dat er niet verwezen werd naar een hashtag #stopetnischprofileren. Hij verwees wel naar de pagina @stopetnischprofileren. Deze pagina verwijst naar het platform ‘Stop etnisch profileren’ waarmee 7 organisaties, waaronder Amnesty International, hun krachten bundelen in de strijd tegen etnisch profileren bij de politie in België. Meer informatie over de campagne ‘Niet normaal?!’ is terug te vinden via de website www.stopethnicprofiling.be.
De Jury heeft kennisgenomen van het campagnemateriaal in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Zij heeft vooreerst benadrukt dat ze zich beperkt tot het onderzoek van de inhoud van het campagnemateriaal in kwestie, zonder zich te buigen over het maatschappelijk debat inzake etnisch profileren als dusdanig, wat niet tot haar bevoegdheid behoort.
De Jury heeft vervolgens de inhoud van het betrokken campagnemateriaal in het bijzonder getoetst aan de JEP-Regels inzake niet-commerciële reclame.
Zij heeft vastgesteld dat het campagnemateriaal in kwestie tekeningen van politieagenten en een persoon die gecontroleerd wordt bevat, met daarbij de volgende teksten:
“Wanneer kan de politie je ID controleren?
Op straat mag je nooit willekeurig of zomaar worden gecontroleerd.
De politie mag je identiteitsbewijs alleen vragen als ze vermoeden dat je …
- De orde verstoort
- Een misdrijf pleegde of wil plegen
- Wordt opgespoord
Voor deze vermoedens moet er altijd een goede reden zijn!
Als de politie je ID-bewijs vraagt moet je het niet alleen tonen maar ook afgeven.
Als je weigert of als je je met geweld verzet kan de politie je aanhouden.
Onterechte controle vind je? Dien dan klacht in! Want etnisch profileren is Niet Normaal?!
Stop etnisch profileren #knowyourrights -> nietnormaal.be”.
De klager verwees hierbij in het bijzonder naar de volgende tekst in overlay bij een post: “Wat moet je doen als de politie je op straat controleert? Wat mag de politie en wat mag jij? #KnowYourRights @stopetnischprofileren”.
Zij heeft er ingevolge het antwoord van de adverteerder nota van genomen dat hij met de campagne ‘Niet Normaal?!’ waarbinnen de betrokken post kadert niet alleen wil aandringen bij de politie en beleidsmakers om etnisch profileren beter aan te pakken, maar ook mensen wil informeren over hun rechten en plichten tijdens contact met de politie.
Zij is van mening dat het betrokken campagnemateriaal wel degelijk informatief van aard is, in overeenstemming met het aangehaalde doel van de campagne, en aldus niet van aard is om met onvolledige informatie op ongepaste wijze te suggereren dat de politie in haar algemeenheid racistisch zou handelen, zoals de klager voorhoudt, of nog om opruiend te zijn.
Zij is tevens de mening toegedaan dat het voormelde doel duidelijk blijkt uit het betrokken campagnemateriaal en dat de daarin gebruikte bewoordingen en beelden in een voldoende rechtstreeks en proportioneel verband staan met het nagestreefde doel van de campagne.
De Jury is derhalve van oordeel dat de reclame niet indruist tegen de JEP-Regels inzake niet-commerciële reclame en evenmin getuigt van een gebrek aan een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in de zin van artikel 1, alinea 2 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC-Code).
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury derhalve gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
