Nationale Loterij – 09/06/2023

Beschrijving van de reclame

De spots voor Vikinglotto tonen een animatie van een bijlwerpdoel met daarop de tekst “Nu woensdag jackpot van 3 miljoen €” waarin links en rechts een bijl wordt geworpen, met daarbij de volgende gesproken tekst:
6 sec. versie:
VO: “Vikinglotto. Er is nu woensdag een jackpot van 3 miljoen euro.”
15 sec. versie:
VO: “Speel Vikinglotto, het nieuwste trekkingspel van de Nationale Loterij. Nu met de grootste kans op winst. Er is nu woensdag een jackpot van 3 miljoen euro. Speel Vikinglotto online en vanaf nu ook in je krantenwinkel en tankstation.”

De spot voor Win for Life toont een man en een vrouw, eerst in hun slaapkamer, met de man in bed en de vrouw die voor de spiegel staat, en vervolgens hetzelfde koppel op een zonnige vakantiebestemming waar ze samen met oudere hotelgasten in een zwembad oefeningen aan het doen zijn, met daarbij de volgende gesproken tekst:
Vrouw: “Schatteke, ik word oud.”
Man: “Maar nee.”
Vrouw: “Maar ja.”
Man: “Mm, pakt uw valies.”
Man: “Zie ne keer hoe jong dat ge zijt.”
Vrouw: “Ja, ’t is echt.”
Vrouw 2: “Zalig eh.”
VO: “’t schoon leven met Win for Life. Win tot 5000 euro per maand voor de rest van je leven.”

Motivering van de klacht(en)

De klaagster zag de spots op GoPlay tijdens het streamen van het programma wtFOCK: ADA. Zij voerde aan dat dit programma in de eerste plaats gericht is aan minderjarigen en het lijkt haar niet correct dat deze reclame daar wordt getoond.

Standpunt van de adverteerder

De adverteerder deelde mee dat het als maatschappelijk verantwoordelijke en professionele aanbieder van spelplezier zijn taak is om bestaande spelers van loterijen en kansspelen te kanaliseren naar zijn loterijspelen die gekenmerkt worden door een laag risico op problematisch spelgedrag. Een loterijspel is essentieel een groepsspel dat gespeeld wordt door een grote groep spelers die elk individueel een klein bedrag inzetten. Een loterijspel onderscheidt zich op dit punt van een kansspel dat door een speler individueel ten aanzien van de aanbieder van het spel wordt gespeeld. Dit essentieel kenmerk maakt dat hij zich in zijn communicatie dient te richten naar de brede bevolking en bijvoorbeeld geen intensieve spelers gaat benaderen om hen tot meer spelen, of tot spelen voor hogere bedragen, aan te zetten. Zijn opdracht bestaat erin om recreatieve spelen aan te bieden, maar ook om kwetsbare groepen, zoals minderjarigen, te beschermen. Hij besteedt de grootste aandacht aan het feit dat minderjarigen niet worden aangezet tot spelen, en dat geen reclame wordt gevoerd in media of reclamedragers waarvan geweten is dat zij zich uitsluitend richten tot minderjarigen.
Precies om die reden betreurt hij dat een reclamecampagne voor Vikinglotto en Win for Life op het GoPlay-platform een bezorgde reactie heeft veroorzaakt. Hij deelde mee dat de toegang tot het GoPlay-platform (online streamingplatform van mediabedrijf Play Media) via een persoonlijke account verloopt met een persoonlijk inlogsysteem waarvoor een minimumleeftijd geldt om een account aan te maken en toegang te krijgen tot de inhoud van het platform.
Op het GoPlay-platform worden tal van programma’s aangeboden met een breed bereik qua kijkers en het platform kan als dusdanig niet beschouwd worden als een kanaal dat uitsluitend op minderjarigen zou gericht zijn. Wel worden er momenteel twee series voor adolescenten uitgezonden, “wtFOCK” en “Liefdestips”. Hij neemt er akte van dat de persoon die de klacht heeft ingediend tijdens het bekijken van een van deze programma’s – of voorafgaandelijk aan het bekijken ervan – een reclame voor Vikinglotto en Win for Life heeft gezien.
De adverteerder voerde aan dat met zijn reclameagentschappen duidelijk wordt afgesproken dat zijn marketingcampagnes in het algemeen en op digitale onlinedistributiekanalen nooit gericht mogen zijn op minderjarigen. In het geval van het GoPlay-platform werd zelfs uitdrukkelijk bepaald dat de sociaaldemografische doelgroep ouder dan 24 jaar dient te zijn.
De campagnes op het GoPlay-platform zijn hierbij afhankelijk van de onderliggende technologie die in de online digitale wereld wordt gebruikt, namelijk programmatische advertising, d.w.z. online reclame die wordt samengevoegd, geboekt, geleverd, geanalyseerd en geoptimaliseerd via software-interfaces en algoritmen aan de vraagzijde, m.a.w. de kijker. Deze technologie automatiseert dus de plaatsing van advertenties op basis van vooraf vastgestelde criteria. Of een kijker een bepaalde advertentie ziet, wordt mee bepaald door het profiel van de kijker. De eigenaars van een account op het GoPlay-platform die minderjarig zijn zullen niet worden geconfronteerd met de reclame voor Vikinglotto of Win for Life. Deze beschermingsmaatregel kan echter worden omzeild als de eigenaars van een account een verkeerde leeftijd hebben opgegeven, of als ze een account voor volwassenen gebruiken. Helaas is hij hier als adverteerder afhankelijk van gedrag dat hij niet kan controleren. Toch zal hij deze casus te baat nemen om in de toekomst nog waakzamer te zijn en om scherpere voorwaarden af te spreken in functie van de technologische mogelijkheden om bovenop de leeftijdscontrole via het profiel van de account-eigenaar, in elk geval bepaalde programma's te mijden.
De adverteerder is derhalve van mening dat hij de nodige maatregelen heeft getroffen om de Code voor ethische en verantwoorde reclame te respecteren en dat er geen inbreuk werd gepleegd. Desalniettemin zal hij zich verder blijven inzetten om kwetsbare groepen te beschermen, en zeker overwegen om strengere regels te respecteren indien technologisch mogelijk.

Jurybeslissing

De Jury heeft kennisgenomen van de tv-spots in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft, en met name betrekking heeft op het feit dat deze spots te zien waren tijdens het streamen van het programma wtFOCK: ADA op GoPlay.

Zij heeft er ingevolge het antwoord van de adverteerder onder meer nota van genomen dat de toegang tot het betrokken streamingplatform via een persoonlijke account verloopt en dat op dit platform tal van programma’s worden aangeboden met een breed bereik qua kijkers, waaronder slechts een tweetal series voor adolescenten. Op basis van zijn mediaplan voerde de adverteerder tevens aan dat voor de campagnes op dit platform uitdrukkelijk werd bepaald dat de sociaaldemografische doelgroep ouder dan 24 jaar dient te zijn, maar dat dergelijke campagnes hierbij afhankelijk zijn van de onderliggende technologie die in de online digitale wereld wordt gebruikt, namelijk programmatische advertising, waarbij de vraag of een kijker al dan niet een bepaalde advertentie te zien krijgt, mee bepaald wordt door het (leeftijds)profiel van de kijker.

De Jury heeft dit dossier onderzocht in het licht van de relevante bepalingen van de Code voor ethische en verantwoorde reclame van de Nationale Loterij, met name artikel XV, dat bepaalt dat reclame voor loterijspelen niet mag verschijnen in media of reclamedragers die zich uitsluitend tot minderjarigen richten, en artikel XIV, dat bepaalt dat reclame voor loterijspelen minderjarigen niet mag aanzetten tot spelen of laten uitschijnen dat minderjarigen mogen meespelen, en zich niet mag richten tot minderjarigen of in reclame spelers opvoeren die minderjarig zijn of lijken en die deelnemen aan een loterijspel.

Welnu, in het licht van het voorgaande is de Jury vooreerst van mening dat het in casu niet gaat om een medium dat zich uitsluitend tot minderjarigen richt in de zin van de voormelde bepaling en heeft zij er bovendien nota van genomen dat door de adverteerder voor het geval van het betrokken platform in zijn mediaplan werd bepaald dat de sociaaldemografische doelgroep ouder dan 24 jaar diende te zijn, rekening houdend met de profielen van de account-eigenaars.

Naar het oordeel van de Jury ligt hier derhalve geen inbreuk voor op het voormelde artikel XV van de Code voor ethische en verantwoorde reclame van de Nationale Loterij.

Zij is vervolgens van mening dat ook de inhoud van de betrokken spots niet van aard is om specifiek aantrekkelijk over te komen ten aanzien van minderjarige kijkers en dat noch de vormgeving, noch het taalgebruik of de verhaallijn ervan tot deze doelgroep gericht zijn.

De Jury is derhalve van oordeel dat de betrokken spots evenmin indruisen tegen het voormelde artikel XIV van de Code voor ethische en verantwoorde reclame van de Nationale Loterij.

De Jury heeft derhalve gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten.

Gevolg

Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.

Adverteerder: NATIONALE LOTERIJ
Product/Dienst: Vikinglotto – Win for Life
Media: TV
Initiatief: Consument
Type beslissing: Geen opmerkingen
Datum afsluiting:  09/06/2023