Een tv-spot toont een man die in een veld wandelt en daar een andere man ontmoet met wie hij een conversatie begint. Op de achtergrond ziet men een windmolen.
X : « En matière de consommation d'énergie, des solutions alternatives existent. L'énergie propre et durable, oui c'est possible. Et ici chez nous, dans notre belle Wallonie, cette énergie progresse. Ici quelques indices, il y en a 4 derrière moi qui tournent. Ça tourne, ça souffle, ça caille. C'est le vent. Evidemment qui dit vent dit .. ».
Y : « Energie éolienne. A un moment, le pétrole et le gaz, il n'y en aura plus. Il n'y aura jamais de guerre pour le vent. Et le vent il est gratuit, il souffle pour tout le monde. Et à terme, le prix de l'électricité diminue. Intéressant ».
X : « Y a-t-il eu des oiseaux qui se sont fait…(bruit de hachage) ».
Y : « Sur les 50.000 éoliennes qu'il y a un peu partout de par le monde, il n'y a encore jamais eu aucun incident ».
X : « Si Tchernobyl avait été une centrale d'éoliennes, on n'en serait pas là ».
X : « Moi, je trouve que vous avez bien fait. Les énergies renouvelables, ça se renouvelle, c'est propre, ça ne sent rien, ce n'est pas sale, vous pouvez consommer du vent ».
Y : « L'énergie renouvelable, c'est l'énergie de demain ».
X : « Eh bien en un mot comme en cent, l'énergie c'est vous, l'énergie c'est moi et l'énergie c'est nous ».
Vervolgens hoort men achtergrondmuziek en ziet men de slogan « Réinventons l'énergie », alsook het logo van het Waalse Gewest, gevolgd door de tekst : « Une initiative du Ministre wallon de l'Energie”. Een telefoonnummer en het website adres worden eveneens vermeld.
De adverteerder liet gelden dat de spot deel uitmaakt van een serie van 3 spots die bedoeld zijn om het grote publiek te sensibiliseren aangaande energie. De spot in kwestie wil het negatieve beeld dat het groot publiek heeft m.b.t gevolgen van windmolens terugdringen. Het betreft een boodschap van algemeen belang die tevens de politiek van het Waals Gewest steunt ter bevordering van windmolens. Zij is op zodanige wijze ontworpen dat ze door het grote publiek zou begrepen worden (de technische informatie werd vereenvoudigd in de spot, maar is alleszins beschikbaar op de portaalsite of op eenvoudige aanvraag). Wat de bewering in de spot betreft dat de energie van windmolens er op termijn zal toe bijdragen dat de prijs van de elektriciteit zal dalen, heeft de adverteerder enkele elementen en argumenten aangebracht om deze stelling te ondersteunen
(verschillende parameters van de prijs van de elektriciteit, voorspellingen voor 2010 en 2020, bestaan van effectieve concurrentie,…). Wat het impact op de vogels betreft, verwees hij naar een studierapport waaruit blijkt dat er jaarlijks gemiddeld 3,15 dode vogels zijn per windmolen. Hij benadrukte dat deze resultaten die “quasi nul” zijn geen vergelijking bevatten met het dodenaantal veroorzaakt door andere menselijke activiteiten (wegverkeer, hoogspanningspalen, …). Hij benadrukte tevens dat hij van oordeel is dat de beweringen in de spot de burgers niet misleiden, maar integendeel juist de doelstelling bereiken die erin bestaat te informeren over de energie van windmolens en de vooroordelen t.a.v deze nieuwe technologie te temperen.
Na onderzoek van de inhoud van de boodschap m.b.t de 2 punten die aangehaald werden door de klager, heeft de Jury gemeend dat deze boodschap een zeer affirmatief karakter heeft en aan het publiek geen informatie geeft die niet voor discussie vatbaar is of juist is. Wat de bewering aangaande de verlaging van de elektriciteitsprijzen betreft: de hypotheses om de verschillende parameters te evalueren zijn haar inziens niet gefundeerd op verifieerbare en onbetwistbare gegevens en laten derhalve niet toe een dergelijke categorieke bewering te doen m.b.t. de prijzen op termijn, temeer daar terzake nergens iets gepreciseerd werd. Wat het impact op de vogels betreft: de absolute bewering dat er geen ongevallen bestaan, wordt tegengesproken door verschillende documenten, waaronder de studie waarnaar de adverteerder zelf verwijst. Bijgevolg heeft de Jury de aanbeveling gedaan de spot te wijzigen m.b.t deze 2 punten teneinde elk risico op foutieve of niet gegronde informatie bij het publiek te vermijden, hetgeen trouwens strijdig zou zijn met een basisprincipe inzake ethiek.
De adverteerder bevestigde dat de spot in kwestie niet meer zal gebruikt worden.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
