Swapfiets 04-10-2024: Beslissing tot wijziging/stopzetting

Adverteerder / Annonceur: SWAPFIETS

Product-Dienst / Produit-Service: Abonnement fiets

Media / Média: Internet (sociale media)

Beschrijving van de reclame / Description de la publicité

De post bevat de vermelding: “Fiets kopen of toch een Swapfiets? We hebben de voor- en nadelen op een rij gezet. Hoef je alleen nog maar slim te kiezen.” met daaronder twee kolommen met links “Een deelfiets.” en rechts “Abonneren op Swapfiets.”, met “vs” tussen beiden.
Onder “Een deelfiets.”, de foto van een fiets gelijk aan een bekende deelfiets en de volgende vermeldingen met rode kruisjes:
“Nooit garantie op een fiets
Altijd wel iets kapot
Alleen parkeren op vaste plekken”.
Onder “Abonneren op Swapfiets.”, de foto van een Swapfiets en de volgende vermeldingen met groene v:
“ 24/7 beschikbaar
Een betrouwbare fiets met gratis reparaties
Je fiets parkeren waar je maar wil”
en het logo van de adverteerder.

Naast deze post bestaan er ook andere variaties hierop.

Klacht(en) / Plainte(s)

De klaagster stelt dat hoewel de merknaam Villo! niet expliciet wordt vermeld bij de fiets aan de linkerkant van de reclame (zijnde “een deelfiets”), is het volgens haar duidelijk dat er wordt verwezen naar Villo! door het herkenbare uiterlijk van de afgebeelde fiets. Dit wekt bij de klaagster de indruk dat er bewust gebruik wordt gemaakt van Villo!’s imago zonder dat dit expliciet wordt aangegeven.

Volgens de klaagster haar begrip van de Belgische regelgeving is het niet toegestaan om in reclame-uitingen een concurrerend product in een negatief daglicht te stellen om zo de eigen dienst te promoten. Dit lijkt hier volgens haar het geval te zijn. De klaagster meent dat de advertentie de indruk wekt dat Villo! minderwaardig is, wat niet alleen misleidend is, maar ook schadelijk kan zijn voor het imago van deze publieke actor.

Wat de argumentatie in de reclame betreft, benadrukt de klaagster dat deze volgens haar op meerdere punten misleidend is:
– Villo! is volgens haar, net als Swapfiets, 24 uur per dag beschikbaar. De fietsen van Villo! worden ondersteund door een efficiënte helpdesk die gebruikers bijstaat in geval van problemen;
– De vergelijking die wordt gemaakt is volgens haar niet eerlijk, aangezien het hier gaat om twee zeer verschillende producten, met verschillende prijsstellingen (3,5 euro per maand voor Villo! versus 18,25 euro per maand voor Swapfiets) en andere garanties voor consumenten (bijvoorbeeld bij diefstal van de fiets).
– Daarbij meent de klaagster dat het feit dat een publieke actor in een negatief daglicht wordt gesteld door een private speler, een onjuist en oneerlijk narratief creëert. Zij vindt het onacceptabel.

Beslissing Jury in eerste aanleg: Beslissing tot wijziging/stopzetting
Décision Jury de première instance: Décision de modification/arrêt

De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in eerste aanleg heeft de volgende beslissing genomen in dit dossier.

De Jury heeft kennisgenomen van de reclame in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.

De Jury stelt vast dat de geviseerde reclame deel uitmaakt van een reclamecampagne en een vergelijking betreft tussen een deelfiets versus het zich abonneren op het gepromote product, met volgens de adverteerder de voor- en nadelen op een rijtje, waarbij er volgens hem alleen nog maar slim gekozen zou moeten worden.

De Jury stelt eveneens vast dat doorheen de klacht de regelgeving inzake vergelijkende reclame wordt ingeroepen, waarbij deze advertentie een reclame zou uitmaken waarbij een concurrent onrechtstreeks wordt afgebeeld, en dat de klacht eveneens gebaseerd is op het feit dat de reclame elementen zou bevatten die misleidend zijn en kleinerend ten aanzien van deze concurrent.
Ingevolge het antwoord van de adverteerder heeft de Jury onder meer nota van genomen dat de reclame volgens hem beoogde om consumenten te informeren over beschikbare mobiliteitsoplossingen, waarbij hij wilde inzetten op het bevorderen van duurzame mobiliteit en het niet de bedoeling was om een concurrent in een negatief daglicht te plaatsen.

Volgens de Jury bevat deze advertentie inderdaad vergelijkende reclame, hetgeen op zich niet verboden is, doch dient zulke reclame te voldoen aan de voorwaarden overeenkomstig artikel 11 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC-Code) en art. VI.17 van het Wetboek van Economisch Recht (WER).

In deze context is de Jury van mening dat de reclame elementen bevat die misleidend zijn en van aard zijn om zich kleinerend uit te laten over een concurrent. De feiten die worden vergeleken zijn niet allemaal objectief aantoonbaar en de stelling ‘altijd wel iets kapot’ wordt als denigrerend beschouwd. In dit verband wordt ook inbreuk gemaakt op artikel 12 van de ICC-Code aangezien de activiteit van de concurrent op deze manier in diskrediet wordt gebracht.

Gelet op het voorgaande is de Jury van oordeel dat de betrokken reclame in strijd is met artikels 11 en 12 van de ICC-Code en met art. VI.17 WER.

Op basis van voormelde bepalingen, verzoekt de Jury de adverteerder derhalve om de reclame in kwestie te wijzigen, en bij gebreke daaraan deze reclame niet meer te verspreiden.

Dienaangaande neemt de Jury er nota van dat de adverteerder reeds aangaf dat de betrokken reclame en de variaties hierop werden stopgezet.

Gelieve er nota van te nemen dat deze beslissing pas definitief wordt na het verstrijken van de termijn voor het instellen van hoger beroep.

andere beslissingen