Vlaamsoogfonds – Appel 04-07-2022: Pas de remarques

Adverteerder / Annonceur: VLAAMSOOGFONDS

Product-Dienst / Produit-Service: Fondsenwerving

Media / Média: Andere (Direct mail)

Beschrijving van de reclame / Description de la publicité

De mailing bevat onder meer een brief met bovenaan het logo en adres van de adverteerder, een foto van een vrouw met een stok en een blindengeleidehond, en onder meer de volgende tekst:
“Geachte mevrouw, geachte heer […],
Staat u er ooit eens bij stil dat:
– meer dan 120.000 Vlamingen vandaag kampen met een ernstige visuele handicap?
– zowat 8.800 van hen volledig blind zijn?
– nu de ‘baby boom’ generatie stilaan ouder wordt, het aantal blinden en slechtzienden in de komende jaren zal verdubbelen?
Wist u dat:
– de kosten om een hond op te leiden tot een blindengeleidehond al snel oplopen tot 25.000 euro?
– de overheid slechts gedeeltelijk tussenbeide komt voor de opleidingskosten van geleidehonden voor blinden en slechtzienden?
– de geleidehondenscholen zelfs geen enkele overheidstoelage krijgen voor de opleiding van honden voor gebruikers die pas na hun 65ste blind of slechtziend werden?
– wie blind of slechtziend wordt na zijn 65ste zelf ook geen tussenkomst meer krijgt van de overheid om verder te leven met deze handicap?
Wat vindt u hiervan, mevrouw, mijnheer?
Een ondersteuning via een hond als Max is jammer genoeg geen oplossing voor elke blinde. Vallen sommige blinden dan uit de boot, vraagt u zich misschien af?
Neen, wees gerust, ook deze mensen kunnen bij het vlaamsoogfonds terecht! Daarom gebruiken we een deel van onze middelen om deze groep te ondersteunen via diverse projecten gebaseerd op samenwerking en innovatie. Wij zien erop toe dat de blinde steeds zelf verantwoordelijkheid draagt en een actieve, centrale rol opneemt.
Het geld dat we verzamelen om blinden weer zelfstandig te maken, komt van doodgewone Vlamingen.
Mensen zoals u en ik, die misschien geen duizenden euro’s kunnen missen, maar wel met een groot hart iets willen bijdragen tot het welzijn van mensen die hun zicht verloren.
Ik vraag u beleefd om met een gift van 20 euro:
– blinden en slechtzienden weer volwaardig te laten participeren in de maatschappij, al dan niet met een geleidehond;
– de selectie en opleiding van geleidehonden te optimaliseren.
Hartelijk dank voor uw mooie gift van 20 euro of elk ander bedrag dat u kwijt kunt. Regel alstublieft uw overschrijving vandaag nog; Max kijkt er kwispelstaartend naar uit!
Met vriendelijke groeten,
[…]
PS: Als dieren konden spreken, dan zou elke blindengeleidehond als Max u vertellen
– hoe graag hij zijn noodzakelijke werk doet voor zijn blinde baasje;
– dat ook hij op uw hulp van 20 euro rekent;
– dat u fantastisch bent!”.

Als bijlage bij deze brief onder meer een folder met opnieuw bovenaan het logo en adres van de adverteerder, foto’s van puppy’s en personen met blindengeleidehonden, en onder meer de volgende tekst:
“Van puppy tot volleerde blindengeleidehond: een knap parcours!” met daarbij eerst een uitgebreide uitleg over de selectie en opleiding van blindengeleidehonden en vervolgens:
“Wat is (de rol van) het vlaamsoogfonds?
– Het vlaamsoogfonds ijvert voor een betere leefkwaliteit van blinden en slechtzienden.
– Het vlaamsoogfonds werft hiervoor fondsen en donaties om projecten voor en door blinden en slechtzienden financieel te ondersteunen. Een waardige participatie in de samenleving is steeds het doel.
– Het vlaamsoogfonds steunt projecten die instellingsgrenzen overstijgen, vernieuwend en innovatief zijn, solidariteit onder mensen mee inzetten en tekorten in het aanbod aanpakken.
– Het vlaamsoogfonds ondersteunt initiatieven om het slaagpercentage van geleidehondenopleidingen te doen stijgen.
[…]”.

Vervolgens een folder met eerst een pagina geschreven vanuit het standpunt van de puppy:
“Pssst!
Beste mevrouw, mijnheer, mag ik iets in uw oor fluisteren? Het zal misschien een beetje kriebelen, want mijn vacht is heel zacht en pluizig…
Ik ben Max. Ik ben een zeer speciale hond. Weet u waarom, mevrouw, mijnheer? Ik heb de opleiding tot blindengeleidehond succesvol doorlopen. De Max!
Maar er zijn nog veel meer geleidehondjes nodig zoals ik. En zo’n opleiding kost jammer genoeg heel wat centjes. Ze is ook aartsmoeilijk. Veel hondjes vallen af tijdens de opleiding.
Daarom hoop ik diep in mijn hondenhart dat u vandaag een paar centen geeft. Zodat we gerichter puppy’s kunnen selecteren, en blinden en slechtzienden een mobiliteits- en oriëntatietraining kunnen geven.
Heel veel dank voor uw bijdrage, mevrouw, mijnheer!
Dikke poot,
Max, mascotte van vlaamsoogfonds
Likje* *Dank u wel!”.
En tevens onder meer de volgende tekst:
“Waarom kunnen geleidehonden zo waardevol zijn?
De groep van blinden die met een blindengeleidehond kan geholpen worden, behoort tot de gelukkigen. De hond is voor hen niet zomaar een gezelschapsdier, maar een bijzonder interessant hulpmiddel:
– Een blindengeleidehond en een steengoede opleiding van hond en baasje verzekert het blinde baasje veiligheid, vrijheid en zelfstandigheid.
– Dankzij een blindengeleidehond kunnen mensen met een visuele handicap soms een job uitvoeren, krijgen ze meer kansen in het leven, betalen ze belastingen zoals iedereen en bouwen ze mee aan een welvarende maatschappij.
– Een blindengeleidehond kan ervoor zorgen dat mensen kunnen gaan waar ze willen: boodschappen doen, afspreken met vrienden, een hobby beoefenen, kortom: deel uitmaken van het sociale leven. En dat doet hen goed!
Een blindengeleidehond opleiden kost 25.000 euro. Vanwaar dit hoge bedrag?
Enkel pups met de meeste aanleg worden geselecteerd. Na een jaar verblijf bij een pleeggezien waarin ze worden ‘gesocialiseerd’ en de basiscommando’s leren, start pas hun echte opleiding als geleidehond. Daarenboven zijn er nog te veel blindengeleidehonden die hun opleidingstraject niet succesvol beëindigen. Ook dat kost geld. En tijd.
Tel bij de intensieve trainng de kosten voor de aankoop van de hond, de dierenarts, voeding, en de kost van de mobiliteits- en oriëntatietraining van de blinde en u begrijpt waarom een blindengeleidehond zo’n belangrijke investering is.
Laat onze mascotte Max ook uw hart veroveren.
Uw sympathie voor deze lieve viervoeter is een steun voor alle blinden en slechtzienden. Dat maakt uw gift zo speciaal en geeft hem extra toegevoegde waarde. Uw gift vergemakkelijkt het leven van blinden en slechtzienden. Grote dank bij voorbaat.”
En een briefje met onder meer:
“Blinden en slechtzienden rekenen op mensen als u!
Het vlaamsoogfonds is een fonds dat projecten steunt voor blinde en slechtziende mensen. Zich zelfstandig kunnen verplaatsen is voor vele blinden een hele uitdaging. Voor sommigen is dan een blindengeleidehond de oplossing. Met uw steun helpt het vlaamsoogfonds de mensen die baat hebben bij een hond. Ook blindengeleidehondenscholen kunnen bij ons steun aanvragen. Is een blindengeleidehond geen oplossing, dan biedt het vlaamsoogfonds andere aangepaste hulp aan. Daarom rekenen blinden en slechtzienden op uw steun.”.

Daarnaast ook een “Certificaat van excellentie in blindenbegeleiding”, met de volgende tekst:
“Elke steun die vlaamsoogfonds ontvangt, wordt besteed aan 4 excellente projecten:
– Het BGH-Fonds van het vlaamsoogfonds: dit fonds steunt (opleidings-)centra voor blindengeleidehonden die inzetten op kwaliteit door buitengewone samenwerking, bereidheid te innoveren en voluit inzetten op de zelfkracht van de blinde baasjes. Op deze manier bieden wij onze sponsors de garantie op meer succesvolle opleidingen omdat vandaag nog te veel opleidingen worden gestart die uiteindelijk geen blindengeleidehond afleveren.
– Niet alleen de blindengeleidehond, maar ook de blinde die in aanmerking komt voor een hond, moet goed voorbereid en getraind worden. Daarom wordt een deel van onze middelen gebruikt voor de mobiliteits- en oriëntatietraining van de blinde en dit zowel voor, tijdens als na de opleiding van de hond. Zo verhogen we de kans op een succesvolle afloop van uw sponsorschap.
– Voor sommige blinden is een ondersteuning via een hond als Max echt geen oplossing. Zij moeten op een andere manier ondersteund worden. Een derde deel van de ingezamelde middelen wordt gebruikt om deze groep te ondersteunen. Zo valt geen enkele blinde uit de boot. Zo vertalen wij uw dierenliefde in solidariteit voor elke blinde medemens.
– Wist u dat vandaag heel veel honden afvallen tijdens hun opleiding omdat ze uiteindelijk niet geschikt blijken? Dat is erg voor de hond en voor het blinde baasje dat elke dag hoopvol uitkijkt naar zijn nieuwe steun en toeverlaat. Om dat aantal mislukkingen drastisch te verminderen, ondersteunt vlaamsoogfonds een internationaal project van de Universiteit Gent die haar wetenschappelijke kennis inzet om tot een betere selectie van kandidaat honden te komen op basis van een doorgedreven medische en gedragsscreening.
Dank u wel lieve sponsor!”.

Klacht(en) / Plainte(s)

De klaagster deelde mee dat zij opnieuw een klacht indiende aangaande een mailing van de adverteerder daar er haars inziens, niettegenstaande de eerdere uitspraak van de JEP, slechts heel subtiele aanpassingen werden gedaan aan de mailing en deze nog steeds mensen een verkeerd beeld geeft van wat de adverteerder doet en vooral van wat hij niet doet.
Onder verwijzing naar de afbeeldingen en teksten van de mailing, voerde ze aan dat hij nog steeds laat doorschemeren dat hij een organisatie is die blindengeleidehonden opleidt en misleidt hij hierdoor mensen die denken dat ze met hun gift de opleiding van een puppy tot blindengeleidehond steunen.
De klaagster vindt eigenlijk dat ze die hond niet als mascotte mogen gebruiken. Terloops zou ergens één foto gebruikt kunnen worden van een blinde met zijn geleidehond, maar ze vraagt zich af waarom je een hond als een mascotte neemt als je eigenlijk niets met geleidehonden te maken hebt, en meent dat dit gewoon is om mensen te vertederen en te doen storten.
Ze haalde tevens aan dat de adverteerder zeer goede dingen doet, maar betreurt het dat daar bijna niets concreet over wordt vermeld. Ze meent dat je normaal toch de dingen in de kijker zet die je zelf doet en waar het geld naartoe zal gaan.

Beslissing Jury in eerste aanleg:  Geen opmerkingen
Décision Jury de première instance: Pas de remarques

De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in eerste aanleg heeft de volgende beslissing genomen in dit dossier.

De Jury heeft kennisgenomen van de brief en de bijlagen die deel uitmaken van de mailing in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.

Zij heeft er nota van genomen dat deze klacht afkomstig is van dezelfde persoon die eerder klacht indiende tegen een mailing van de adverteerder waarover de Jury zich in haar beslissing van 6 oktober 2021die nadien in hoger beroep werd bevestigd negatief uitsprak, en dat de klaagster samengevat met betrekking tot de huidige mailing opnieuw aanvoert dat deze de bestemmelingen ervan misleidt door de indruk te wekken dat de adverteerder blindengeleidehonden opleidt en dat hun gift gaat naar de opleiding van die honden.

De Jury houdt er in dit verband aan om vooreerst te benadrukken dat zij reeds in haar eerdere beslissing aangaf dat de adverteerder naar haar mening wel degelijk gerechtigd is om het beeld van de blindengeleidehond als dusdanig in te zetten in zijn communicatie voor fondsenwerving, en dat zij tevens meende dat hier geen sprake was van moedwillige misleiding.

Hoewel de blindengeleidehond nog steeds prominent figureert in woord en beeld in de huidige betrokken mailing, is zij echter van mening dat met betrekking tot deze mailing niet langer kan worden gesteld dat deze van aard is om in hoofde van de gemiddelde consument de indruk te wekken dat een rechtstreekse betrokkenheid bij de opleiding van blindengeleidehonden de hoofdactiviteit van de adverteerder uitmaakt.

Zij heeft immers enerzijds vastgesteld dat de adverteerder de problematische passages waarnaar zij in haar eerdere beslissing verwees heeft verwijderd, en heeft er anderzijds nota van genomen dat passages werden toegevoegd of geherformuleerd omtrent de ruimere activiteiten van de adverteerder, in het bijzonder, maar niet uitsluitend, in de brief waar onder meer het volgende wordt vermeld: “Een ondersteuning via een hond als Max is jammer genoeg geen oplossing voor elke blinde. Vallen sommige blinden dan uit de boot, vraagt u zich misschien af? Neen, wees gerust, ook deze mensen kunnen bij het vlaamsoogfonds terecht! Daarom gebruiken we een deel van onze middelen om deze groep te ondersteunen via diverse projecten gebaseerd op samenwerking en innovatie. Wij zien erop toe dat de blinde steeds zelf verantwoordelijkheid draagt en een actieve, centrale rol opneemt.” en “Ik vraag u beleefd om met een gift van 20 euro: blinden en slechtzienden weer volwaardig te laten participeren in de maatschappij, al dan niet met een geleidehond”.

Zij meent dat de huidige mailing aldus voldoende duidelijk maakt dat de ingezamelde fondsen kunnen worden ingezet voor een geheel van verschillende activiteiten en projecten die blinde en slechtziende personen ten goede komen en waarvan het ondersteunen van bepaalde projecten inzake blindengeleidehonden of activiteiten van blindengeleidehondenscholen slechts een onderdeel uitmaakt. Aldus blijkt naar het oordeel van de Jury immers voldoende duidelijk dat giften worden gesolliciteerd ten voordele van een vereniging die in het algemeen blinde en slechtziende personen wil ondersteunen, en dit in deze mailing aan de hand van een mascotte die een herkenbaar deelaspect van die ruimere werking belicht.

Zij is met name van mening dat de huidige mailing voldoende verwijzingen naar de ruimere werking van de adverteerder bevat om een eventueel in hoofde van sommige consumenten gewekte andere eerste of vluchtige indruk bij te sturen, zodat deze mailing volgens haar niet langer van aard is om de verwarring te creëren dat er een rechtstreeks verband bestaat tussen de giften op basis van deze mailing en het specifieke doel van de opleiding van blindengeleidehonden of bij een gemiddelde consument de indruk te wekken dat de geworven fondsen dus sowieso voor opleiding zullen worden gebruikt.

De Jury is derhalve van oordeel dat de mailing in kwestie niet van aard is om de gemiddelde consument te misleiden op dit punt.

Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury derhalve gemeend geen opmerkingen meer te moeten formuleren op dit punt met betrekking tot de mailing in kwestie.

De klaagster heeft hoger beroep ingesteld tegen de beslissing van de Jury in eerste aanleg.

Beslissing Jury in hoger beroep: Hoger beroep ongegrond. Geen opmerkingen
Décision Jury d’appel : Appel non fondé. Pas de remarques

De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in hoger beroep heeft de volgende beslissing genomen in dit dossier.

De Jury in hoger beroep heeft kennisgenomen van de inhoud van de reclame in kwestie en van alle elementen en standpunten die terzake meegedeeld werden in dit dossier.

Zij heeft er nota van genomen dat de klacht betrekking heeft op een mailing inzake fondsenwerving van de adverteerder die dateert van 18 februari 2022 en dat de klaagster, die reeds eerder een klacht indiende tegen een mailing van deze adverteerder van 2021, met betrekking tot deze nieuwe mailing samengevat opnieuw aanvoert dat deze misleidend is, door met name een totaal vertekend en onjuist beeld te geven van de activiteiten van de adverteerder, door de indruk te wekken dat de adverteerder blindengeleidehonden opleidt en dat giften naar de opleiding van die honden gaan.

Zij heeft er vervolgens nota van genomen dat de Jury in eerste aanleg heeft geoordeeld dat de mailing van 2022 in kwestie niet van aard is om de gemiddelde consument te misleiden op dit punt.

Zij heeft ten slotte kennisgenomen van de bezwaren die de klaagster in haar verzoekschrift tegen deze beslissing formuleert en van de reactie van de adverteerder hierop.

De Jury in hoger beroep bevestigt dienaangaande dat het besluit van de Jury in eerste aanleg zich opdringt op basis van de verschillende elementen van dit dossier en omwille van de volgende redenen.

Met betrekking tot de inhoudelijke elementen en motieven die reeds door de Jury in eerste aanleg werden weerhouden om tot dit besluit te komen – en die de Jury in hoger beroep zich eigen maakt en hier als hernomen beschouwt –, wenst de Jury in hoger beroep in het bijzonder aan te halen dat de adverteerder ingevolge haar eerdere beslissing wel degelijk diverse aanpassingen aan zijn communicatie heeft gedaan om deze hiermee in overeenstemming te brengen.

Zij is met name van mening dat de adverteerder in de mailing in kwestie op voldoende duidelijke wijze informatie heeft opgenomen over zijn werking en visie, evenals over de verschillende manieren waarop de met deze mailing geworven fondsen door hem kunnen worden ingezet, welteverstaan steeds ten voordele van blinde en slechtziende personen.
De mailing is derhalve ook volgens de Jury in hoger beroep niet langer van aard om bij de bestemmelingen ervan de verkeerde indruk te wekken dat er een quasi rechtstreeks noodzakelijk verband zou bestaan tussen de giften op basis van deze mailing en het specifieke doel van de opleiding van blindengeleidehonden of dat de geworven fondsen dus sowieso steeds of in hoofdzaak voor dergelijke opleidingen zouden worden gebruikt, met uitsluiting van mogelijke andere initiatieven of activiteiten ten behoeve van blinde of slechtziende personen.

De Jury wenst tevens op te merken dat het doel van een mailing zoals deze niet is om exhaustieve informatie te verschaffen, maar om fondsen te werven die aan blinde en slechtziende personen ten goede komen. Het is dus niet onaannemelijk om de bestemmeling hierbij te willen betrekken aan de hand van een herkenbare insteek (in dit geval een blindengeleidehond), zolang deze insteek niet gepaard gaat met misleiding, wat, het weze herhaald, in casu volgens haar niet langer het geval is. De Jury herneemt in dit verband het standpunt van de Jury in eerste aanleg dat de adverteerder gerechtigd is om het beeld van een blindengeleidehond als dusdanig in te zetten in zijn communicatie voor fondsenwerving, zo lang er geen misleiding is, wat hier niet het geval is.

Hierbij aansluitend kan zij zich ook maar moeilijk van de indruk ontdoen dat de klaagster aan de hand van de onderhavige procedure kost wat kost wil kunnen bepalen wat de inhoud van de mailings van de betrokken adverteerder zou moeten zijn – zowel in de zin van hetgeen deze zou moeten vermelden als in de zin van datgene waarover hij het net niet zou mogen hebben –, wat haar te dezen echter geenszins toekomt.

Voor zover nodig heeft de Jury er eveneens nota van genomen dat de adverteerder enerzijds materiaal meedeelde waaruit blijkt dat hij een project met betrekking tot blindengeleidehonden financieel steunde onder de naam van zijn vzw en bij een andere vereniging inzake blindengeleidehonden als partner wordt vermeld, en anderzijds voorbeelden van andere mailingbrieven meedeelde waarin andere thema’s worden aangekaart, zoals activiteiten in een oogatelier voor mensen met een visuele beperking en trainingen om een navigatiesysteem voor blinden te gebruiken.

Gelet op het voorgaande is de Jury in hoger beroep derhalve van oordeel dat de huidige mailing in voldoende mate tegemoetkomt aan de in haar eerdere beslissing van 9 november 2021 geformuleerde bezwaren om niet langer van aard te zijn om de gemiddelde consument te misleiden op het door de klaagster aangehaalde punt.

De Jury in hoger beroep verklaart derhalve het hoger beroep ongegrond en bevestigt de beslissing van de Jury in eerste aanleg.

De Jury in hoger beroep heeft met name gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren met betrekking tot de mailing in kwestie op het door de klaagster aangehaalde punt.

De beslissing van de Jury in hoger beroep is definitief.

autres décisions