Adverteerder / Annonceur: CITROEN
Product-Dienst / Produit-Service: Citroën AMI
Media / Média: Internet (website) / Internet (site web)
Beschrijving van de reclame / Description de la publicité
Op de betrokken pagina van de website van de adverteerder, leest men onder meer het volgende onder een foto van het voertuig in kwestie:
“Hij is voor iedereen op elk moment toegankelijk voor aankoop of verhuur: zonder rijbewijs, à la carte met uiterst competitieve aanbiedingen.”.
Verder op die pagina, de titel “Zonder rijbewijs*” en de volgende tekst: “AMI is als een stadswagen, maar dan eentje waarmee iedereen kan rijden. Hij is een lichte vierwieler, die volgens de wetgeving in de Europese landen vanaf 16 jaar voor een zo groot mogelijk publiek toegankelijk is. Alle leeftijdsgroepen kunnen verleid worden door dit ideale object voor korte ritten.”.
Helemaal onderaan de pagina, in kleine letters:
“Prijsvoorbeeld en distributiepartners enkel van toepassing in Frankrijk. Besturing zonder rijbewijs* vanaf 16 jaar in België en Luxemburg.
*”.
//////////
Sur la page concernée du site web de l’annonceur, on peut entre autres lire ce qui suit sous une photo du véhicule en question :
« Il est accessible à tous et à tout moment à l’achat ou à la location: sans permis de conduire, à la carte avec des offres ultra-compétitives. ».
Plus loin sur cette page, le titre « sans permis* » et le texte suivant : « AMI est comme une citadine, mais que tout le monde peut conduire. C’est un quadricycle léger, qui peut être accessible au plus grand nombre, dès 16 ans dans les pays européens, selon la législation. Toutes les tranches d’âge peuvent être séduites par cet objet idéal pour les trajets courts. ».
Tout en bas de la page, en petits caractères :
« Exemple de prix et partenaires de distribution applicables en France. Conduite sans permis* à partir de 16 ans en Belgique et au Luxembourg.
*permis voiture ».
Klacht(en) / Plainte(s)
De klager voerde aan dat de adverteerder consumenten in grote letters voorhoudt dat er geen rijbewijs nodig zou zijn voor dit voertuig.
Hij deelde mee dat echter elke persoon geboren vanaf 15 februari 1961 minimaal een rijbewijs AM nodig heeft om dit voertuig te mogen besturen in België – elektrische bromfiets klasse B (45 km/h).
In de Nederlandstalige versie ontbreekt zelfs de uitleg bij de * dat men geen AUTO-rijbewijs nodig heeft. In de Franstalige versie staat die uitleg er wel bij – ver naar onder in kleine lettertjes – op de pagina. Maar dan nog blijft dit misleidend volgens hem.
Hij voegde nog toe dat het merendeel van de bevolking wel een rijbewijs nodig zal hebben voor dit voertuig. Uitgerekend de doelgroep waar de adverteerder op mikt, jonge mensen, hebben hiervoor altijd een rijbewijs nodig. Rijbewijs AM wordt veel minder (apart) behaald dan een rijbewijs B (waar AM dan inbegrepen is).
Beslissing Jury in eerste aanleg: Beslissing tot wijziging/stopzetting
Décision Jury de première instance: Décision de modification/arrêt
De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in eerste aanleg heeft de volgende beslissing genomen in dit dossier.
De Jury heeft kennisgenomen van de klacht en van de betrokken pagina op de website van de adverteerder met betrekking tot het voertuig in kwestie. Zij heeft vastgesteld dat, op het ogenblik van de klacht, de Nederlandstalige versie drie keer “zonder rijbewijs” vermeldde (waarvan twee keer met een asterisk die echter naar geen enkele vermelding verwees) en dat de Franstalige versie drie keer “sans permis” vermeldde (waarvan een keer met een asterisk die naar geen enkele vermelding verwees en in een ander geval met een asterisk die verwees naar “*permis voiture”).
De Jury heeft eveneens vastgesteld dat een rijbewijs AM echter noodzakelijk is om het betrokken voertuig in België te mogen besturen.
Volgens de Jury, en zoals de klager ook aangeeft, bestaat de door de adverteerder geviseerde doelgroep uit jongeren die niet over een rijbewijs beschikken en komt het rijbewijs AM minder vaak voor dan een rijbewijs B bij de algemene bevolking.
De Jury is derhalve van mening dat de reclame de indruk wekt dat geen enkel rijbewijs nodig is en dat de gemiddelde consument misleid kan worden zowel door de Nederlandstalige versie, waar er een vermelding ontbreekt naast de asterisk wanneer deze aanwezig is, als door de Franstalige versie die op een plaats de vermelding “*permis voiture” aangeeft in kleine letters verder onderaan de pagina.
Ingevolge het antwoord van de adverteerder heeft zij er terdege nota van genomen dat deze de betrokken communicatie op zijn website heeft aangepast door toe te voegen “* Een rijbewijs AM is echter vereist” in het Nederlands en “*un permis AM est cependant obligatoire” in het Frans op de drie plaatsen waar “zonder rijbewijs” of “sans permis” vermeld wordt.
Zij is echter van mening dat deze aanpassing niet van aard is om de gemiddelde consument voldoende in te lichten met betrekking tot de bewering volgens dewelke een rijbewijs niet nodig zou zijn en dat onmiddellijk duidelijk dient te worden aangegeven dat het om een rijbewijs B gaat in deze bewering.
De Jury is derhalve van oordeel dat de reclame in kwestie, zowel voor als na de aanpassing, van aard is om de gemiddelde consument te misleiden, wat in strijd is met artikels 4 en 5 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC Code).
Gelet op het voorgaande en op basis van de voormelde bepalingen heeft de Jury de adverteerder verzocht om de reclame te wijzigen en bij gebreke hieraan deze niet meer te verspreiden.
Gelieve er nota van te nemen dat deze beslissing pas definitief wordt na het verstrijken van de termijn voor het instellen van hoger beroep.
//////////
Le Jury d’Ethique Publicitaire (JEP) de première instance a pris la décision suivante dans ce dossier.
Le Jury a pris connaissance de la plainte et de la page concernée sur le site web de l’annonceur, relative au véhicule en question. Il a constaté que, au moment de la plainte, la version en néerlandais mentionnait à trois reprises « zonder rijbewijs » (dont dans deux cas avec une astérisque mais qui ne renvoyait à aucune mention) et que la version en français mentionnait à trois reprises « sans permis » (dont dans un cas avec une astérisque mais qui ne renvoyait à aucune mention et dans un autre cas avec une astérisque qui renvoyait à « *permis voiture »).
Le Jury a également constaté qu’un permis de conduire AM est cependant nécessaire pour pouvoir conduire le véhicule concerné en Belgique.
Selon le Jury, et comme le fait valoir le plaignant, le groupe cible visé par l’annonceur est constitué de jeunes ne disposant pas d’un permis de conduire et le permis de conduire AM est moins courant qu’un permis de conduire B auprès de la population en général.
Le Jury est donc d’avis que la publicité donne l’impression qu’aucun permis de conduire n’est nécessaire et que le consommateur moyen peut être induit en erreur tant par la version en néerlandais, où il manque une mention à côté de l’astérisque quand elle est présente, que par la version en français qui indique à un endroit la mention « *permis voiture » en petits caractères plus loin en bas de la page.
Suite à la réponse de l’annonceur, il a bien noté que celui-ci a adapté la communication concernée sur son site en ajoutant « * Een rijbewijs AM is echter vereist » en néerlandais et « *un permis AM est cependant obligatoire » en français aux trois endroits où « zonder rijbewijs » ou « sans permis » sont mentionnés.
Il est cependant d’avis que cette modification n’est pas de nature à éclairer suffisamment le consommateur moyen par rapport à l’affirmation selon laquelle un permis de conduire ne serait pas nécessaire et qu’il convient de préciser directement clairement qu’il est question du permis B dans cette affirmation.
Le Jury a dès lors estimé que la publicité en question, tant avant qu’après avoir été modifiée, est de nature à induire le consommateur moyen en erreur, ce qui est contraire aux articles 4 et 5 du Code de la Chambre de Commerce Internationale (Code ICC).
Compte tenu de ce qui précède et sur la base des dispositions susmentionnées, le Jury a demandé à l’annonceur de modifier la publicité et à défaut de ne plus la diffuser.
Veuillez noter que cette décision ne devient définitive qu’après l’expiration du délai d’appel.