De radiospot gaat als volgt:
Man: “Hallo, met lestaulant De Lange Muul.”
Vrouw: “Euh ja, goeiendag meneer. Ja, het is voor nogal een lange bestelling. Nummerke 42, 65, 74, …”
VO: “Lekkel eh, zo’n lange bestelling bij de Chinees. Wat ook lekker lang meegaat zijn bakstenen en dakpannen van Wienerberger. Welkom in onze showrooms in Londerzeel en Kortrijk. Ook open op zaterdag. Wienerberger, bouwstenen voor een duurzame woning.”
De klaagster deelde mee dat het reclamespotje begint met iemand die een Chinees take-away restaurant belt om een lange bestelling te plaatsen en dat in dit gesprek op stereotiepe wijze een Chinees accent in het Nederlands wordt nagebootst door de letter R te vervangen door de letter L.
Volgens haar staat deze clichématige voorstelling van personen van Aziatische afkomst in verband met een discours dat leidt tot kleinering en uitsluiting. Het versmallen van personen tot een handvol stereotypen is immers vaak de oorzaak van discriminatie en racisme. De boodschap van de reclamespot heeft in se niks te maken met dit stereotype, met Aziatisch eten, of zelfs met Aziatische personen, en zou dus volgens haar gemakkelijk gebracht kunnen worden zonder dit problematische stereotype.
De adverteerder deelde mee dat hij in zijn reclamespot de humoristische vergelijking maakt tussen de duur van een lange bestelling bij een Chinees afhaalrestaurant (dat karikaturaal wordt voorgesteld) en de levensduur van zijn bouwmaterialen. Het gaat in de spot niet om een verwijzing naar mensen van Aziatische afkomst in het algemeen, maar om een specifieke en algemeen gekende situatie waarbij iemand een heel lange bestelling plaatst bij een afhaalrestaurant.
De humoristische kant van deze spot is volgens de adverteerder duidelijk, net als het karikaturaal karakter ervan. Het tweemaal uitspreken van de letter ‘r’ als ‘l’ door de uitbater van het Chinees restaurant in de radiospot draagt bij tot de herkenbaarheid van het personage. Noch dit feit, noch de tekst van de spot in het algemeen kan naar zijn mening worden geanalyseerd als het aanzetten tot discriminatie van mensen van Aziatische herkomst, of het kleineren ervan. Het is voor iedereen duidelijk dat het gaat om situatiehumor in een Chinees restaurant. Trouwens, als de spot zich afgespeeld had in een Nederlands, Frans of Japans restaurant, dan had hij zonder meer in de spot voor het personage van de uitbater een Nederlands, Frans resp. Japans accent gebruikt.
De Jury heeft kennisgenomen van de radiospot in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Naar aanleiding van het antwoord van de adverteerder heeft de Jury er terdege nota van genomen dat de bedoeling van de spot is om naar de duur van een lange bestelling bij een Chinees afhaalrestaurant te verwijzen, om de levensduur van zijn bouwmaterialen te illustreren, en niet naar mensen van een bepaalde afkomst in het algemeen.
De Jury is van mening dat het gebruik van een Chinees accent om de uitbater van een Chinees afhaalrestaurant voor te stellen in deze spot niet van aard is om te worden beschouwd als een stereotype dat indruist tegen de maatschappelijke evolutie. Zij is eveneens van mening dat de spot niet van aard is om door de gemiddelde consument te worden opgevat als beledigend of discriminerend ten aanzien van personen van Aziatische afkomst.
De Jury is derhalve van oordeel dat deze radiospot geen denigrerend element jegens Aziaten bevat en geen racistisch gedrag oproept.
Gelet op het voorgaande is de Jury van oordeel dat de reclame niet in strijd is met de JEP Regels inzake de afbeelding van de mens en evenmin getuigt van een gebrek aan een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in hoofde van de adverteerder.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
