De radiospot laat een gesprek horen tussen een klant en een verkoper:
Klant: Excusez moi, pourriez vous peser chacune de ces bananes séparément?
Verkoper : Euh, oui, pourquoi ?
Klant : Pour les payer avec ma carte Visa
Verkoper : Une par une ?
Klant : Oui, une par une. Dites-moi, vous avez du raisin?
Verkoper : Euh, non, non, non, on n’en a plus !!!
Voice over: ‘Jusqu’au 31 mai utilisez votre carte Visa pour tous vos achats quotidiens. Chaque achat vous permet de participer au jeu et vous donne la possibilité de gagner 500 euro chaque jour. Plus d’info sur www.visa.be. Tout se vit mieux avec Visa’.
De adverteerder heeft de werking van Visa Europe toegelicht.
Hij heeft bevestigd dat Visa Europe geen geld leent en derhalve geen winst maakt door kaarthouders aan te moedigen om geld te lenen boven hun mogelijkheden. Zijn bedoeling bestaat er eerder in om het gebruik van elektronische betalingen te begunstigen als alternatief voor betalingsmiddelen die minder praktisch, minder veilig en duurder zijn. Het grootste gedeelte van de Visa kaarten in België werkt als kaarten met uitstel van betaling. Dit betekent dat het saldo dient te worden vereffend op het einde van elke maand.
De adverteerder deelde tevens mee dat de ambitie van Visa Europe erin bestaat om consumenten te voorzien van een praktisch instrument dat eenvoudig is om de dagelijkse uitgaven te controleren, en soms zelfs uitgaven over een iets langere periode. Het is sinds enkele jaren dat Visa Europe het programma “ FACTS ” (Financial Awareness for Consumers, Teachers and Students) heeft gelanceerd. Dit staat toe om toegang te hebben tot informatiepoorten, universitair onderzoek op financieel vlak te financieren en om de verantwoordelijk praktijken inzake leningen aan te moedigen bij banken die lid zijn.
De adverteerder benadrukte dat de reclamecampagne van Visa Europe verbonden was aan een promotie en ontworpen en uitgevoerd werd in overeenstemming met de Belgische wet en de daardoor voorziene zelfregulerende mechanismen. De promotie had als doel om de kaarthouders van Visa aan te moedigen om hun kaart te gebruiken voor hun dagelijkse aankopen. De campagne moest deze boodschap overbrengen op een humoristische manier. Zijn intentie was geenszins om de kaarthouders aan te zetten tot het lenen boven hun middelen.
Jury in eerste aanleg
De Jury heeft vastgesteld dat de spot uitnodigt om de Visa kaart te gebruiken voor alle alledaagse aankopen. De Jury heeft eveneens genoteerd dat elke aankoop toelaat om deel te nemen aan het spel en de mogelijkheid biedt om dagelijks 500€ te winnen.
De Jury is van oordeel dat de spot aanzet tot consumptie door middel van een uitgestelde betaling.
De Jury is van oordeel dat gelet op context van de huidige crisis, het niet aangewezen is om de consumenten te stimuleren om veel gebruik te maken van de kaart met het oog op het vermenigvuldigen van de aankopen, niet noodzakelijkerwijs voor producten die men anders zou kopen maar om de winstkansen bij het spel te verhogen.
Rekening houdend met voorgaande, is de Jury van oordeel dat deze spot niet getuigt van een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in de zin van artikel 1, al. 2 van de ICC code (Internationale Kamer van Koophandel) en artikel 1 van de ethische Code voor reclame (CSA).
De Jury heeft derhalve aan de adverteerder verzocht om de radiospot in kwestie niet meer te verspreiden.
De adverteerder stelde hoger beroep in tegen deze beslissing van de Jury in eerste aanleg.
Jury in hoger beroep
I I. ONTVANKELIJKHEID
De Jury heeft vastgesteld dat aan de ontvankelijkheidsvereisten voldaan werd en heeft derhalve het hoger beroep ontvankelijk verklaard.
II. GEGRONDHEID
De Jury zetelend in hoger beroep heeft de argumenten van de adverteerder punt per punt onderzocht (zowel in feite als in rechte), evenals de argumenten van de klager.
De Jury vestigt de aandacht op het feit dat haar bevoegdheid zich beperkt tot het onderzoek van de inhoud van de reclame. Zij is niet bevoegd om zich uit te spreken mbt het product zelf.
De Jury heeft er nota van genomen dat de reclame als doel had om contante betalingen gradueel te vervangen door het gebruik van de Visa kaart (debetkaart met uitgestelde betaling ) voor aankopen die tot op heden niet spontaan geassocieerd werden met het gebruik van de Visa kaart.
Dienaangaande heeft de Jury vastgesteld dat de spot de aankoop (met een Visa-kaart) in scène brengt van producten die de consumenten regelmatig kopen (bananen) en niet van luxe producten. Het spotje gebruikt eveneens de bewoordingen: “pour tous vos achats quotidiens”.
Bijgevolg en zich beperkend tot de inhoud van de reclame, is de Jury van oordeel dat deze radiospot uitsluitend een nieuwe betalingswijze voor dagelijkse aankopen aanprijst, zonder als dusdanig aan te zetten tot overconsumptie en dus tot de toename van uitgaven.
De Jury van hoger is derhalve van oordeel dat de inhoud van de reclame geen sociaal onverantwoord karakter heeft en derhalve niet strijdig is met art. 1 van de ICC code en art. 1 van de ethische code voor de reclame (CSA).
Gelet op voorgaande en bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen terzake, heeft de Jury in hoger beroep gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren mbt deze reclame.
Het hoger beroep wordt dus gegrond verklaard.
De beslissing van de Jury in hoger beroep is definitief.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70