De campagne “We Feel It Too” bevat verschillende analoge tv- en YouTube spots van verschillende duurtijden, waaronder onder meer:
Een 30 seconden spot die achtereenvolgens verschillende beelden in kleur en zwart-wit toont met de volgende voice-over:
“Wanneer iedereen doet alsof ze het volkslied kennen. (een koppel en een man met de hand op het hart)
Wanneer je beseft dat je de verkeerde keuze gemaakt hebt. (een man in Belgische kleuren stapt een café binnen waar Nederlandse supporters aan de toog staan die hem onvriendelijk aankijken en stapt achteruit als hij zijn vergissing beseft)
Of wanneer je elke goal viert als een overwinning. (een groepje mensen zit buiten in de tuin naar een scherm te kijken en één van hen springt recht en schuift op de knieën door het gras met een overwinningsgebaar)
Wanneer België met één doelpunt verschil moet winnen. (mensen zitten buiten aan tafeltjes naar een scherm te kijken en een man bijt van de spanning in de voetbal die hij vasthoudt)
Wanneer de VAR je tactiek totaal verpest. (één van de mensen van het groepje dat buiten in tuin voor een scherm zit staat recht en gooit gefrustreerd zijn supportersmateriaal op de grond)
Of wanneer onze helden je helemaal gelijk geven. (de mensen die buiten aan tafeltjes naar een scherm kijken juichen en twee mannen staan recht en geven elkaar een handdruk)
Wij kennen dat gevoel. (beelden van mensen met verschillende emoties wisselen elkaar af)
Unibet. Van spelers, voor spelers.”
Een 30 seconden spot die achtereenvolgens verschillende beelden in kleur en zwart-wit toont met de volgende voice-over:
“Wanneer de match begint en je de afstandsbediening niet vindt. (een man zoekt naar iets op en onder zijn zetel)
Wanneer je amper durft te kijken. (een man zit met de handen voor het gezicht te kijken)
Wanneer je elke goal viert als een overwinning. (een man die met een groepje mensen buiten in de tuin naar een scherm zit te kijken springt recht en schuift op de knieën door het gras met een overwinningsgebaar)
Of wanneer de VAR je tactiek totaal verpest. (een man maakt het VAR-teken naar een andere man die in een café aan de toog staat en teleurgesteld reageert)
Wanneer jij wint, maar wij verliezen. (een vrouw springt recht terwijl ze een overwinningsgebaar kijkt maar andere supporters haar teleurgesteld bekijken)
Of wanneer je beter had uitgecasht. (een man steekt zijn hoofd in een ijsemmer)
Wij kennen dat gevoel. (beelden van mensen met verschillende emoties wisselen elkaar af)
Unibet. Van spelers, voor spelers.”
Een 15 seconden spot die een man toont die in vol Rode Duivels-ornaat met een beschilderd gezicht en een pruik in de Belgische kleuren en een opblaasbare drietand een café binnenkomt waar zijn vrienden aan een bar zitten en lachend en hoofdschuddend reageren, met de volgende voice-over:
“Wanneer je in al je enthousiasme bijna je limieten vergeet.
Wij kennen dat gevoel.
Ken je limieten. Speel verantwoord.
Unibet. Van spelers, voor spelers.”
Een 15 seconden spot die een barman toont die achter de toog een glas inschenkt voor iemand terwijl hij op zijn smartphone aan het kijken is en zich te laat realiseert dat hij naast het glas aan het gieten was, met de volgende voice-over:
“Wanneer je extra cash kan winnen met het gouden doelpunt.
Wij kennen dat gevoel.
Voorspel gratis het Gouden Doelpunt en win cash.
Unibet. Van spelers, voor spelers. (en onder meer de volgende tekst op het scherm: “Het Gouden Doelpunt. Win cash met je gratis pronostiek.”)”
Een 15 seconden spot die een man in Belgische kleuren toont die een café binnenstapt waar Nederlandse supporters aan de toog staan die hem onvriendelijk aankijken en achteruit stapt als hij zijn vergissing beseft, met de volgende voice-over:
“Wanneer je beseft dat je de verkeerde keuze gemaakt hebt.
Wij kennen dat gevoel.
Gebruik Cash-Out en krijg je inzet terug.
Unibet. Van spelers, voor spelers. (en onder meer de volgende tekst op het scherm: “Cash-Out. Recupereer je inzet.”)”
Een 15 seconden spot die mensen toont die buiten aan tafeltjes in spanning naar een scherm zitten te kijken en blij recht springen, waaronder een vrouw die de achterkant van haar T-shirt toont, met de volgende voice-over:
“Wanneer je eigen unieke weddenschap goud waard is.
Wij kennen dat gevoel.
Maak je eigen unieke weddenschap en verhoog je winst.
Unibet. Van spelers, voor spelers. (en onder meer de volgende tekst op het scherm: “Bet Builder. Boost je Bet Builder winst.”)”
De klager is van mening dat de adverteerder met deze campagne bepaalde regels van het Koninklijk Besluit van 25 oktober 2018 betreffende de voorwaarden voor het uitbaten van kansspelen en weddenschappen via informatiemaatschappij-instrumenten niet nakomt.
Meer bepaald lijken de spots hem een schending te zijn van volgende bepalingen van het KB:
“Art. 2. § 1. Reclame voor kansspelen en weddenschappen die via informatiemaatschappij-instrumenten uitgebaat worden door de houders van een vergunning klasse A+, B+, F1+ mogen:
1° de winstkansen niet overdrijven;
5° personen die spelen niet ophemelen, noch kritiek uitoefenen op degenen die niet spelen;”.
Wat deze bepalingen betreft, haalde de klager aan dat er in zowat elke reclamespot (minstens) één persoon te zien is die lijkt te winnen, wat geenszins met de realiteit strookt. Bovendien kan men volgens hem ook argumenteren dat er een zekere verheerlijking van de persoon is, die een weddenschap heeft geplaatst.
“Art. 2. § 1. Reclame voor kansspelen en weddenschappen die via informatiemaatschappij-instrumenten uitgebaat worden door de houders van een vergunning klasse A+, B+, F1+ mogen:
12° het volgende niet in beeld brengen:
a) situaties waarin personen die deelnemen aan een kansspel of een weddenschap tegelijk alcoholische dranken en/of tabak gebruiken;”.
Wat deze bepaling betreft, voerde de klager aan dat, hoewel er geen onmiddellijk gebruik/verbruik is van dergelijke alcoholische dranken (het kunnen namelijk ook niet-alcoholische dranken zijn), hij vindt dat er ontegensprekelijk verschillende verwijzingen hiernaar zijn, zoals o.a.: cocktailglazen, een tapinstallatie, het interieur van een café etc.
“Art. 5. Reclame voor kansspelen en weddenschappen die via informatiemaatschappij-instrumenten uitgebaat worden door de houders van een vergunning klasse A+, B+ of F1+, mogen:
1° geen gratis speldeelnames of bonussen in enigerlei vorm aanbieden, behalve op hun eigen site;
2° spelers niet aanzetten om te spelen door hen bij verlies een nieuwe deelname of de terugbetaling van hun inzet te beloven.”
Wat deze bepalingen betreft, haalde de klager aan dat de adverteerder in de reclamespot m.b.t. het ‘Gouden Doelpunt’ stelt dat men een gratis voorspelling kan maken en hiermee cash kan winnen.
Daarnaast merkte de klager op dat de adverteerder de van kracht zijnde (en aangekondigde) COVID-19 richtlijnen niet nauw opvolgt. Zo zijn er in verschillende van de spots mensen te zien in een café. Bovendien zitten deze (Hollandse) supporters niet aan tafel, staan ze (te) dicht op elkaar (zonder enige veiligheidsmaatregelen in acht te nemen). Bij zijn weten is dit nog steeds verboden en kunnen we (in het beste geval) vanaf 9 juni 2021 weer binnen in horecazaken plaatsnemen, op voorwaarde dat we met maximaal 4 personen aan een tafel zitten en dat er een veilige afstand van 1,5 m tussen de tafels aanwezig is. Volgens hem wekken de reclamespots dan ook verkeerde gedachten op en kunnen ze de (potentieel minderjarige) kijkers op het verkeerde been zetten over wat al dan niet mag.
De adverteerder deelde vooreerst in het algemeen mee dat zijn reclamebeleid in overeenstemming is met de toepasselijke regelgeving, alsook met de richtlijnen en het beleid van de Belgische Kansspelcommissie, hetgeen gesteund is op de algemeen aanvaarde marketingpraktijken. Hij is tevens lid van de Belgian Association of Gaming Operators (BAGO), die actief wenst bij te dragen tot een betere reclame en marketing en tevens stichtend lid is van het nationale preventieplatform www.playsafe.be dat heldere en correcte informatie aan spelers inzake verantwoord spelen wil bieden en bijstand biedt in het geval van overmatig spelgedrag.
Wat betreft de klacht meent de adverteerder dat de door de klager aangehaalde argumenten onjuist zijn en op een foute interpretatie berusten en dat bijgevolg de klacht manifest ongegrond is.
Met betrekking tot artikel 2, § 1, 1° en 5° van het KB voerde hij aan dat zijn communicatie, zoals steeds, gebaseerd is op de emotionele beleving van zijn klanten, of zelfs bij uitbreiding het grote publiek, die gelinkt is aan het volgen van sportwedstrijden.
In de reclamespots van zijn “We Feel It Too” campagne toont hij acteurs die het volledige spectrum aan emoties weergeven die een voetbalwedstrijd kan uitlokken: spanning, (kans op) verlies, frustratie, teleurstelling, (kans op) winst, vreugde, etc. Deze verschillende emoties worden zowel visueel als auditief sterk benadrukt in de spots, onder meer bij de boodschap op het einde van de reclamespot “Wij kennen dat gevoel”.
De (kans op) winst is eenvoudigweg slechts één van de vele emoties die in de reclamespots wordt weergegeven, naast alle andere emoties, zonder dat de kans op winst zelf enigszins overdreven wordt.
Volgens de adverteerder is het zonneklaar dat zijn “We Feel It Too” reclamespots beogen om alle verschillende emoties weer te geven die het grote publiek en spelers beleven bij het bekijken van een voetbalwedstrijd en dat deze naast (de kans op) winst evenzeer (de kans op) verlies, frustratie en teleurstelling tonen teneinde de kijkers te sensibiliseren en bewust te maken van het feit dat niet enkel winst maar zeker ook verlies mogelijk is. De bedoeling van zijn campagne is met andere woorden om duidelijk te maken dat de speler van kansspelen zich moet realiseren dat er niet enkel winst, maar zeker ook verlies mogelijk is, dat er met andere woorden geen gegarandeerde winst is bij het spelen van kansspelen. Hij benadrukt daarbij ook nog graag dat sommige reclamespots zelfs uitsluitend focussen op de emotie van (de kans op) verlies (“Wanneer je beter had uitgecasht. Wij kennen dat gevoel”) of enkel een boodschap rond verantwoord spelen bevatten (“Ken je limieten. Speel verantwoord”) zonder enige verwijzing naar (de kans op) winst.
Hij ziet dan ook niet in op welke manier in zijn reclamespots de winstkansen worden overdreven of de personen die spelen worden opgehemeld.
Met betrekking tot artikel 2, § 1, 12°, a) van het KB deelde de adverteerder mee dat er net heel bewust op werd toegezien dat er geen alcoholische dranken werden gebruikt in deze reclamespots gelet op deze bepaling. Zo is er bijvoorbeeld op de blikjes die in beeld komen uitdrukkelijk “soda” vermeld om enige mogelijke twijfel hieromtrent weg te nemen.
De stelling dat er onrechtstreekse verwijzingen zouden zijn naar het nuttigen van alcoholische dranken is volgens hem tevens ongegrond.
In tegenstelling tot wat de klager beweert, zijn de glazen met de non-alcoholische dranken gewone “standaard” glazen en geen cocktailglazen. Het feit dat bepaalde scènes plaatsvinden in een café of buiten op een caféterras, betekent ook helemaal niet automatisch dat er alcohol wordt geconsumeerd. Hij merkt ook op dat de beelden in het café of buiten op het caféterras geenszins laten uitschijnen dat er alcoholische dranken genuttigd zouden worden maar integendeel dat er enkel niet alcoholische dranken worden genuttigd.
Hij merkt in dit verband ten slotte nog graag op dat de klager zelf reeds aangeeft en bevestigt dat er geen sprake is van enige inbreuk op artikel 2, § 1, 12°, a) van het KB vermits “er geen onmiddellijk gebruik/verbruik is van dergelijke alcoholische dranken” in de verschillende reclamespots. Hij ziet dan ook niet in waarom de klager hierop zinspeelt door te alluderen op onrechtstreekse verwijzingen naar gebruik van alcoholische dranken. Het KB is volgens de adverteerder zeer duidelijk en laat geen verruimde interpretatie toe. Het artikel in kwestie bepaalt enkel dat reclame voor online kansspelen en weddenschappen geen situaties in beeld mag brengen waarin personen die deelnemen aan een kansspel of een weddenschap tegelijk alcoholische dranken gebruiken, hetgeen in zijn reclamespots kennelijk niet het geval is en bijgevolg is ook deze vermeende inbreuk volgens hem ongegrond.
Met betrekking tot artikel 5, 1° en 2° van het KB voerde de adverteerder in eerste instantie aan dat het “Gouden Doelpunt” een zogenaamde “free to play promotion” betreft; dit is een aanbieding waarbij een speler gratis kans maakt op een prijs door correcte antwoorden te geven of juiste voorspellingen te maken, zonder enige vorm van vereiste inzet (hetgeen één van de voorwaarden is om te kunnen spreken over een kansspel of weddenschap). Dit gratis pronostiekspel kan volgens hem dus onmogelijk beschouwd worden als een kansspel of weddenschap, laat staan als een gratis speldeelname of bonus in de zin van artikel 5, 1° van het KB. Er wordt in casu immers niets gratis weggegeven aan de spelers, zoals bij een bonus of gratis speldeelname wel het geval is.
Hij gaf daarnaast aan dat artikel 5, 2° van het KB duidelijk enkel bepaalt dat terugbetaling van de inzet niet is toegelaten bij verlies, hetgeen niet het geval is bij zijn “cash-out” functie. Deze functie geeft een speler immers de mogelijkheid om de inzet van zijn weddenschap te recupereren nog voor de uitslag van de weddenschap ervan bekend is, zodat er onmogelijk sprake kan zijn verlies.
Met betrekking tot de coronamaatregelen merkte de adverteerder vooreerst voor zover nodig op dat bij de opnames van de spots alle coronamaatregelen werden gerespecteerd.
Hij voerde vervolgens aan dat, in tegenstelling tot wat de klager beweert, de verschillende reclamespots in kwestie niet van die aard zijn dat zij kijkers op het verkeerde been zouden zetten over wat al dan niet toegelaten is. De na te leven coronamaatregelen zijn in het algemeen meer dan welbekend bij de bevolking en de stelling dat men hieraan zou kunnen twijfelen door deze “We Feel It Too” reclamespots is volgens hem volstrekt onredelijk en ongegrond.
Hij voegde nog toe dat sinds 9 juni 2021 de horeca in België opnieuw binnen open is en dat tuinfeesten met tot 50 aanwezigen toegelaten zijn en dat het overlegcomité bovendien intussen de regels voor de horeca heeft versoepeld en heeft beslist dat vanaf 27 juni 2021 opnieuw 8 personen per tafel op café mogen waardoor de door de klager aangehaalde argumenten inmiddels volledig achterhaald zijn.
De Jury heeft kennisgenomen van de reclamespots in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft, en met name enerzijds verwijst naar bepalingen van het Koninklijk Besluit van 25 oktober 2018 betreffende de voorwaarden voor het uitbaten van kansspelen en weddenschappen via informatiemaatschappij-instrumenten (hierna: het KB) en anderzijds naar de coronamaatregelen.
Met betrekking tot de bepalingen van het KB:
De Jury heeft er nota van genomen dat de klager meent dat de reclamespots in strijd zouden zijn met artikel 2, § 1, 1° en 5° van het KB, waar bepaald wordt dat de reclame de winstkansen niet mag overdrijven en personen die spelen niet mag ophemelen.
Zij heeft er ingevolge het antwoord van de adverteerder onder meer nota van genomen dat deze met zijn “We Feel It Too” reclamecampagne beoogt om het volledige spectrum aan emoties in beeld te brengen die worden ervaren bij het bekijken van een voetbalwedstrijd, om duidelijk te maken dat de speler zich moet realiseren dat er niet enkel winst, maar zeker ook verlies mogelijk is.
De Jury heeft vastgesteld dat de spots in kwestie inderdaad niet alleen (de kans op) winst tonen, maar evenzeer (de kans op) verlies, en daarnaast verschillende emoties zoals vreugde en spanning maar ook frustratie en teleurstelling aan bod laten komen bij de personen die reageren op het verloop van de voetbalwedstrijden en daarbij mogelijk een weddenschap hebben geplaatst.
Zij is bovendien van mening dat de getoonde emoties in de spots niet zozeer of louter in verband worden gebracht met het winnen of verliezen van weddenschappen, maar veeleer meer in het algemeen verwijzen naar het winnen of verliezen van voetbalwedstrijden door de nationale voetbalploeg.
In die context is de Jury van oordeel dat de reclamespots in kwestie niet van aard zijn om een onrealistisch beeld van de winstkansen bij weddenschappen te scheppen of een of andere gegarandeerde winst bij weddenschappen in het vooruitzicht te stellen, en evenmin van aard zijn om personen die weddenschappen plaatsen eenzijdig in een positief daglicht te stellen ten nadele van zij die dat niet doen.
Zij is derhalve van oordeel dat de reclamespots niet indruisen tegen de voormelde bepalingen en heeft de klacht derhalve ongegrond verklaard op dit punt.
De Jury heeft er vervolgens nota genomen dat de klager tevens meent dat de reclamespots in strijd zouden zijn met artikel 2, § 1, 12°, a) van het KB, waar bepaald wordt dat de reclame geen situaties in beeld mag brengen waarin personen die deelnemen aan een kansspel of een weddenschap tegelijk alcoholische dranken en/of tabak gebruiken.
In dit verband is de Jury van mening dat, zoals de klager zelf reeds aangeeft, geen onmiddellijk gebruik van dergelijk dranken in beeld wordt gebracht door personen die tegelijk deelnemen aan een weddenschap.
Zij is, met de adverteerder, ten overvloede tevens van mening dat het feit dat bepaalde scènes zich afspelen in een café of buiten op een caféterras niet automatisch betekent dat het gaat om alcoholische dranken en dat de adverteerder er zorg voor heeft gedragen om neutrale glazen te gebruiken of zelfs uitdrukkelijk niet-alcoholische dranken in beeld te brengen.
Zij is derhalve van oordeel dat de reclamespots niet indruisen tegen de voormelde bepaling en heeft de klacht derhalve ongegrond verklaard op dit punt.
Wat het KB betreft, heeft de Jury er ten slotte nota van genomen dat de klager meent dat een bepaalde spot in strijd zou zijn met artikel 5, 1° en 2° van het KB, waar bepaald wordt dat de reclame geen gratis speldeelnames of bonussen in enigerlei vorm mag aanbieden, behalve op hun eigen site en spelers niet mag aanzetten om te spelen door hen bij verlies een nieuwe deelname of de terugbetaling van hun inzet te beloven.
Met betrekking tot de ‘Gouden Doelpunt’ spot waarnaar de klager verwijst, waarin onder meer vermeld wordt “Voorspel gratis het Gouden Doelpunt en win cash.” en “Het Gouden Doelpunt. Win cash met je gratis pronostiek.”, heeft zij er ingevolge het antwoord van de adverteerder nota van genomen dat het hier volgens hem gaat om een gratis spelpronostiek die onmogelijk kan worden beschouwd als een kansspel of weddenschap, laat staan als een gratis speldeelname of bonus, daar geen inzet is vereist.
Zij heeft er bovendien nota van genomen dat de adverteerder met betrekking tot de ‘Cash-Out’ spot, waarin onder meer vermeld wordt “Gebruik Cash-Out en krijg je inzet terug.” en “Cash-Out. Recupereer je inzet.”, nog aanhaalde dat deze functie een speler de mogelijkheid biedt om de inzet van zijn weddenschap te recupereren nog voor de uitslag ervan bekend is, zodat er onmogelijk sprake kan zijn van verlies.
Wat dit onderdeel van de klacht betreft, is de Jury van mening dat zij zich niet kan uitspreken over de betrokken reclame-inhoud zonder zich meteen ook te moeten uitspreken over het juridische statuut en de toelaatbaarheid van de specifieke producten en diensten zelf die de adverteerder in het raam van deze specifieke spot aanbiedt.
Dienaangaande brengt zij echter in herinnering dat het haar niet toekomt om zich uit te spreken over de producten of diensten zelf waarvoor reclame wordt gemaakt, maar dat haar bevoegdheid zich beperkt tot de reclame-inhoud.
De Jury heeft zich derhalve onbevoegd verklaard op dit punt.
Met betrekking tot de coronamaatregelen:
De Jury heeft er ten slotte nota van genomen dat de klager eveneens aanhaalt dat de reclamespots onder meer mensen in een café (aan de toog) tonen die dicht op elkaar staan en zich daar vragen bij stelt in het licht van de (toen) geldende coronamaatregelen, en heeft dit punt onderzocht in het licht van de algemene bepalingen van artikel 1, al. 1 en 2, al. 3 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC-Code) inzake maatschappelijke verantwoordelijkheid.
In dit verband is de Jury van mening dat de reclamespots in kwestie zich ertoe beperken om beheerste situaties te tonen die gebruikelijk in verband worden gebracht met de beleving van een voetbalkampioenschap, niettegenstaande het feit dat een aantal scènes situaties tonen die niet toegelaten zouden zijn (geweest) ingevolge de coronamaatregelen.
Zij is met name van mening dat de reclamespots aldus niet van aard zijn om in hoofde van de gemiddelde consument verwarring te zaaien over de momenteel in de werkelijkheid na te leven coronamaatregelen, laat staan om deze maatregelen in twijfel te trekken of ertoe aan te sporen om deze te gaan overtreden.
De Jury is derhalve van oordeel dat de reclamespots in kwestie geen illegaal of antisociaal gedrag tolereren of aanmoedigen en evenmin getuigen van een gebrek aan een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in hoofde van de adverteerder in de zin van de voormelde bepalingen.
Zij heeft de klacht derhalve eveneens ongegrond verklaard op dit punt.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70