SANOMA MAGAZINES – 05/09/2012

Beschrijving van de reclame

Onder de titel “Flair zoekt – Kies uit 5 knappe binken – Op speeddate met zo’n leuke man? Dat kan!”, toont de advertentie de foto en het profiel van 5 mannen en de volgende tekst: “Schrijf je in voor een speeddate met een van deze vijf mannen. Als je wint, date je op zaterdag 7 juli met de man van je keuze, op een locatie in het Brusselse... En wie weet komt jouw date in Flair!”

Motivering van de klacht(en)

De klaagster werd tegen wil en dank gebruikt voor de uitwerking van de nieuwe campagne van het BIVV, “Go For Zero”, dat voor deze ontwikkeling oneerlijke en misleidende procedures gebruikt heeft.De kandidaten werden gerecruteerd via het magazine Flair, onder het voorwendsel van een speeddate en werden uitgenodigd om naar Brussels Kart te komen om de man van hun keuze te ontmoeten. Ter plaatse, verneemt de klaagster van de onthaalhostessen dat de afspraak zal plaatsvinden in een auto. Ze wordt naar een parking gereden waar er journalisten, fotografen, cameramannen en een tentje van Flair zijn. De man die ze wil ontmoeten wacht haar op in het midden van de parking, naast een auto en nodigt haar uit om in te stappen. Hij start de wagen en rijdt enkele kleine rondjes op de parking. Plots trekt hij op, remt bruusk, voert meerdere halve draaien uit.
Vervolgens stapt de klaagster uit de wagen en stelt men haar enkele vragen over haar indrukken en over de snelheid (“denkt u dat mannen die snel rijden iets te compenseren hebben?”, “weigert u in een wagen te stappen met een man die snel rijdt?”, ...). Men vertelt haar vervolgens ineens dat ze onbewust heeft deelgenomen aan de ontwikkeling van de nieuwe preventiecampagne “Go For Zero”, dat de speeddate een middel was om jonge vrouwen aan te trekken om zo spontane reacties te ontlokken en dat de man die ze ontmoet heeft een acteur is. De klaagsters is verbijsterd door dit nieuws, voelt zich vernederd, idioot, misbruikt. Kers op de taart: de prijs van haar waardigheid wordt geschat op 50€ aankoopbonnen bij Ici Paris XL.
Gebruik maken van jonge vrijgezelle vrouwen om een campagne te ontwikkelen, hoe nobel het doel ook, is simpelweg schandalig! Het gaat om misbruik van vertrouwen, manipulatie en publieke vernedering.
De klaagster twijfelt of reclame die op zo’n basis uitgewerkt werd gekwalificeerd kan worden als “met respect voor de ethische regels”.

De tweede klaagster heeft zich ook laten vangen. Zij wenst de eerste klacht te ondersteunen. Deze door Flair georganiseerde wedstrijd was een pure manipulatie. Dat is echt verbijsterend vanwege een magazine dat de komst van lezeressen georganiseerd heeft. Zelfs als het BIVV aan de oorsprong van de campagne ligt, dan nog kon dit niet georganiseerd worden zonder de medewerking van Flair. Gezien hun betrokkenheid gaan ze, volgens de klaagster, even hard in de fout als het BIVV. Bovendien gaf niets in het artikel aan dat de deelneemsters gefilmd zouden worden. Er werd slechts verduidelijkt dat er een fotograaf aanwezig zou zijn.
De klaagster voelde zich gebruikt en vernederd, net zoals het merendeel van de andere deelneemsters. Dit gaat verder dan een simpele grap. Zonder dan nog te spreken van de onverwachte en mogelijk gevaarlijke kant (verlies van controle over het voertuig, angstaanval, ...) van dit “ritje” met de auto.

Standpunt van de adverteerder

Standpunt Sanoma Magazines:

De adverteerder wenst te benadrukken dat deze actie kadert in de sensibiliseringstaak van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV/IBSR), dat helaas moet vaststellen dat sneller rijden dan toegestaan vandaag nog steeds de sociale norm is en niet de uitzondering. Om de publieke opinie op dit vlak te sensibiliseren, werd door het BIVV/IBSR een actie uitgewerkt met als doel spontane reacties te verzamelen over snel rijgedrag.

In concreto werd een oproep gedaan tot vrouwen om deel te nemen aan een speed date. Gelet op het doel van de actie, nl. het verzamelen van spontane reacties over snel rijgedrag met het oog op de sensibilisering op het vlak van verkeersveiligheid, werd in de oproep geen melding gemaakt van de betrokkenheid van het BIVV/IBSR en dit om de spontaneïteit van de reacties te garanderen.

Hoewel de adverteerder nog steeds het doel van de actie onderschrijft betreurt hij dat bij de uitwerking van de actie wellicht onvoldoende aandacht werd besteed aan de emotionele impact ervan op de deelneemsters. Nochtans is het emotioneel welbehagen van de lezeressen in het algemeen en van deelneemsters aan acties in het bijzonder, voor de adverteerder uitermate belangrijk.

De adverteerder was helaas onvoldoende op de hoogte van en betrokken bij de organisatie van de speed date zelf, waardoor hij te laat heeft kunnen vaststellen dat de actie bij enkele deelneemsters onbehagen opwekte. Alle deelneemsters werden na afloop wel persoonlijk gecontacteerd, waarbij de meesten aangaven begrip te hebben voor de actie, gelet op het doel ervan. De adverteerder houdt er bovendien aan om bijkomend persoonlijk de getroffen dames te contacteren. Hij zal er bovendien in de toekomst en in de mate van het mogelijke nog meer op toezien dat geen enkele actie waaraan hij zijn naam verbindt nog voor negatieve gevoelens bij de deelneemsters kan zorgen.

Standpunt Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid:

Het BIVV deelde mee dat om de methodologie van deze campagne te begrijpen en de reden die het Instituut ertoe gebracht heeft om deze te ontwikkelen, het noodzakelijk is om de trieste realiteit van de doden op onze wegen aan te halen.
Elk jaar sterven 850 personen bij verkeersongevallen. Overdreven of onaangepaste snelheid is een bepalende factor in niet minder dan 30% van alle dodelijke ongevallen. Het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) werkt daarom permanent aan de ontwikkeling van innovatieve en creatieve sensibiliseringscampagnes om dit hoge aantal verkeersslachtoffers te verminderen. Dit geldt ook voor moeilijke thema’s zoals het snelheidsprobleem. De toegestane snelheid overschrijden is vandaag jammer genoeg nog steeds de sociale norm in plaats van een uitzondering. Het gaat er dus om deze sociale norm te veranderen en de speeddate van 7 juli had als doel spontane en authentieke reacties te verzamelen met betrekking tot overdreven snelheid.

Alle acties van het BIVV gebeuren binnen een professioneel kader: tijdens de speeddate is de veiligheid van de deelneemsters nooit in gevaar geweest. Hij ging door in een beveiligde zone, namelijk een afgesloten parking. Een instructeur van de autorijschool was ter plaatse om te waken over de veiligheid en indien nodig tussen te komen. De mannelijke kandidaten die gekozen waren voor de speeddate met de deelneemsters hadden een voorafgaande briefing van twee uur gekregen betreffende de manoeuvres die ze moesten uitvoeren. Elke kandidaat heeft deze manoeuvres meerdere keren uitgevoerd en richtlijnen gekregen over wat al dan niet was toegestaan vanuit het oogpunt van de veiligheid. De kandidaten hebben deze richtlijnen perfect nageleefd tijdens de speeddate. Het BIVV heeft ook gewaakt over een goed onthaal van elke deelneemster.

Tot slot heeft het BIVV aan elke deelneemster schriftelijk de toestemming gevraagd om het materiaal dat tijdens de date gemaakt werd te gebruiken.

Hoewel het BIVV alles in het werk had gesteld om ervoor te zorgen dat de speeddate zo professioneel en aangenaam mogelijk zou verlopen, werd de eventuele emotionele impact voor de deelneemsters waarschijnlijk onderschat.

Het Instituut wil hierbij dan ook zijn oprechte excuses aanbieden en zich inzetten om alle nodige aandacht te geven op dit vlak bij zijn toekomstige acties. De beelden en de standpunten die door de deelneemsters geuit werden zullen uiteraard niet gebruikt worden zonder de toestemming van de betrokken persoon.

Het BIVV wil graag zijn oprechte excuses aanbieden aan de betrokken personen. In het geval dat het dit niet rechtstreeks zou kunnen doen, wenst het Instituut dat de JEP deze boodschap doorgeeft.

Het betreurt dat zijn campagne zo’n onaangenaamheid heeft kunnen veroorzaken voor deze personen.

Jurybeslissing

De Jury heeft vastgesteld dat de advertentie ‘Op speeddate met zo’n leuke man? Dat kan!’ die gepubliceerd werd in Flair een oproep is aan kandidates om deel te nemen aan een speeddate. Deze gezamenlijke actie van Flair – Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (hierna BIVV) had in feite als doel het verzamelen van spontane reacties met betrekking tot overdreven rijsnelheid, met het oog op een sensibiliseringscampagne over snelheid, op initiatief van het BIVV en gerealiseerd door een communicatiebureau.

De Jury is van oordeel dat de advertentie, verspreid in een medium dat eveneens redactioneel materiaal bevat, niet voorgesteld wordt op zo’n manier dat het publicitaire karakter onmiddellijk blijkt en dat de samenwerking tussen Flair en het BIVV niet kenbaar is, wat strijdig is met artikels 9 en 10 van de code van de Internationale Kamer van Koophandel (hierna ICC code).

De Jury is eveneens van oordeel dat de advertentie in kwestie, door het ware doel van de georganiseerde speeddate te verbergen, het vertrouwen van de consumenten schendt en hen misleidt, wat strijdig is met artikels 3 en 5 van de ICC code.

Tot slot is de Jury van mening dat de advertentie de gevoelens van sommige personen manipuleert en ermee speelt met het oog op een verborgen doel. De Jury is van oordeel dat dit de menselijke waardigheid aantast wat in strijd is met artikel 4, alinea 1 van de ICC code.

Op basis van de voornoemde bepalingen verzoekt de Jury u om een dergelijke advertentie in de toekomst niet meer te verspreiden.

Gevolg

De Jury heeft er nota van genomen dat zowel de uitgever als het BIVV zich ervan bewust zijn dat ze te ver zijn gegaan door zo’n actie te organiseren, dat ze hun excuses aanbieden en zich engageren om waakzamer te zijn bij toekomstige acties.

Adverteerder: SANOMA MAGAZINES
Product/Dienst: Flair
Media: Magazine
Initiatief: Consument
Datum afsluiting:  05/09/2012