De spot begint met beelden van een gezin dat ’s ochtends opstaat en ontbijt met onder meer vers fruit. Daarna komt het product in beeld en wordt een animatie getoond met vermelding van de bestanddelen ervan (“3 microbiotica, 7 mineralen, 12 vitamines”). Het eindscherm toont verpakkingen van het product, met daarbij de tekst: “Boost je weerstand – Vraag ernaar bij je apotheker”.
VO: “Je weet nooit wat de dag zal brengen. Versterk daarom je weerstand met evenwichtige voeding en Omnibionta3 Defense. Omnibionta3 Defense ondersteunt je immuniteit. Ze heeft een unieke formule die vitamines, mineralen en microbiotica combineert. Omnibionta3 Defense. Boost je weerstand.”
Tekst onderaan het scherm:
“Vitamine A, Vitamines B, C, D, ijzer en zink dragen bij tot de normale werking van het immuunsysteem.”.
De klager voerde aan dat de adverteerder beweert dat dit product de “weerstand een boost geeft” maar dat er geen enkel wetenschappelijk bewijs is dat vitamines de weerstand verbeteren.
De adverteerder voerde aan dat de stelling “boost je weerstand” gebaseerd is op claims die werden goedgekeurd door EFSA (European Food Safety Authority) en die verband houden met de verschillende micronutriënten die Omnibionta3 Defense bevat. Meer bepaald keurde de EFSA de claim “draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem” goed voor de volgende ingrediënten in Omnibionta3 Defense: vitamine A, B6, B9, B12, C, D3, ijzer, zink en selenium.
De herformulering “boost je weerstand” is gebaseerd op de “Richtsnoeren betreffende de flexibiliteit in de toegestane bewoording van gezondheidsclaims” uitgevaardigd door de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (hierna “Richtsnoeren”) en is erop gericht om de door EFSA goedgekeurde gezondheidsclaim in een voor de consument meer begrijpelijke taal over te brengen. Deze Richtsnoeren stellen onder meer dat het woord “bijdragen tot” in de door EFSA goedgekeurde gezondheidsclaim mag worden vervangen door, bijvoorbeeld, “bevorderen” en “ondersteunen”. De Dikke Van Dale geeft het werkwoord “boosten” exact die definitie.
De Richtsnoeren stellen bovendien dat de herformulering van de verschillende termen van de claim globaal moet worden overwogen, in combinatie met de andere vermeldingen in de boodschap. In dit geval gaat de bewering “boost je weerstand” gepaard met een duidelijke disclaimer waarin de door EFSA goedgekeurde claim letterlijk wordt hernomen, met name “Vitamine A, Vitamines B, C, D, ijzer en zink dragen bij tot de normale werking van het immuunsysteem”. Ook op de verpakking die onder de claim “boost je weerstand” wordt getoond, wordt duidelijk gewag gemaakt van het feit dat dit product “de natuurlijke weerstand ondersteunt”.
Volgens de adverteerder wordt met de woorden “boost je weerstand” dus aangegeven dat het gepromote product de weerstand ondersteunt. Dit is in lijn met de bovenvermelde Richtsnoeren van de FOD Volksgezondheid en wordt ook verder verduidelijkt in de disclaimer en door de, door de overheid goedgekeurde, claim op de verpakking van het product. Zodoende is hij van mening dat de consument hier onmogelijk door kan worden misleid.
De Jury heeft kennisgenomen van de tv-spot in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Zij heeft er nota van genomen dat de klager de bewering “boost je weerstand” in deze reclame voor een voedingssupplement in twijfel trekt, en heeft dit dossier derhalve onderzocht in het licht van de EU Verordening 1924/2006 van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: Verordening 1924/2006) en de EU Verordening 432/2012 van 16 mei 2012 tot vaststelling van een lijst van toegestane gezondheidsclaims voor levensmiddelen die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en gezondheid van kinderen gaan.
De Jury haalt in dit verband vooreerst aan dat er voor verschillende nutriënten die deel uitmaken van het gepromote voedingssupplement, waaronder vitamines, toegelaten claims zijn betreffende het immuunsysteem en dat deze claims gebruikt mogen worden op voorwaarde dat de algemene bepalingen van Verordening 1924/2006 worden nageleefd waarvan een van de principes is dat algemene claims gepaard dienen te gaan met specifieke claims die betrekking moeten hebben op de nutriënten waarvoor deze toegelaten zijn.
De Jury heeft dienaangaande vastgesteld dat de toegelaten gezondheidsclaims “Vitamine A, Vitamines B, C, D, ijzer en zink dragen bij tot de normale werking van het immuunsysteem” in de tekst onderaan het scherm op zich genomen voldoende duidelijk leesbaar worden vermeld.
Wat de verschillende in de spot voorkomende herformuleringen van de voormelde op zich toegelaten gezondheidsclaims betreft, heeft de Jury vervolgens echter vastgesteld dat de voice-over in de spot niet alleen vermeldt “Omnibionta3 Defense ondersteunt je immuniteit”, maar ook “Boost je weerstand”, en dat deze laatste tekst aan het einde van de spot tevens in het groot op het scherm verschijnt. Zij heeft bovendien vastgesteld dat in het begin van de spot wordt vermeld “Versterk daarom je weerstand met evenwichtige voeding en Omnibionta3 Defense”.
Zij heeft er dienaangaande nota van genomen dat de adverteerder, onder verwijzing naar enerzijds de Richtsnoeren betreffende de flexibiliteit in de toegestane bewoording van gezondheidsclaims van de FOD Volksgezondheid en anderzijds het Van Dale woordenboek, argumenteert dat “boosten” in de context van deze spot de betekenis van “bevorderen” of “ondersteunen” heeft en aldus een aanvaardbare herformulering van de voormelde toegelaten gezondheidsclaims uitmaakt.
De Jury is echter de mening toegedaan dat de term “boosten” ook “stimuleren” en “versterken” kan betekenen, zoals overigens ook bevestigd wordt in het Van Dale woordenboek, en heeft er nota van genomen dat deze termen in de voormelde Richtsnoeren niet als gelijkwaardig aan “bijdragen tot” worden beschouwd. Zij is van mening dat dit des te meer het geval is nu in het begin van de spot de term “versterken” zelf eveneens wordt gebruikt.
De Jury is met name van mening dat de spot in kwestie in zijn geheel bekeken, door het prominente gebruik van de termen “boost” en “versterken”, van aard is om in hoofde van de gemiddelde consument als hoofdindruk te creëren dat het gepromote product niet louter bijdraagt tot de normale werking van het immuunsysteem of de immuniteit / natuurlijke weerstand ondersteunt, maar deze wel degelijk versterkt of stimuleert.
Zij is derhalve van oordeel dat de spot derhalve wel degelijk een effect claimt voor het gepromote product dat de specifieke toegelaten gezondheidsclaim voor bepaalde ingrediënten ervan overstijgt en aldus van aard is om de gemiddelde consument te kunnen misleiden, wat indruist tegen Verordening 1924/2006.
Gelet op het voorgaande en op basis van voormelde regelgeving, heeft de Jury de adverteerder derhalve verzocht om de reclame te wijzigen, en bij gebreke daaraan de reclame niet meer te verspreiden.
De adverteerder heeft bevestigd de tv-spot te zullen aanpassen.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
