De folder bevat onder andere de teksten “De samenlevingsdienst staat voor iedereen open (…) Schrijf je dan nu in voor de volgende editie!” en “20 jongeren per editie: allemaal even anders, allemaal even nuttig!” evenals foto’s van jongeren van verschillend geslacht, van verschillende etnische herkomst, met telkens een getuigenis. Onder de tekst “De samenleving ligt niet ver van ons af: wij zijn de samenleving!”, de foto van een glimlachende jonge vrouw met hoofddoek die een wereldbol in haar handen houdt.
De klager deelde mee dat de afbeelding van een jonge glimlachende moslima met hoofddoek die een wereldbol in haar handen houdt – wat niet onschuldig is – manifest salafistisch geïnspireerd is (doctrine van verovering en overheersing van de wereld door de Islam die onlangs het voorwerp uitmaakte van een waarschuwing vanwege de Staatsveiligheid).
Volgens de klager had de adverteerder, rekening houdend met het feit dat de jeugd jongeren bevat van elke huidskleur, ideologie, geloof of cultuur, illustraties moeten kiezen die rekening houden met de noodzaak om het harmonieus “samenleven” te bevorderen. De enige manier om dit te doen is volgens hem om de nog bestaande verschillen in de mate van het mogelijke weg te werken. Als er inderdaad een jongere afgebeeld was geweest met een keppeltje, een andere met een duidelijk zichtbaar groot kruis, dan zou het beoogde doel niet bereikt zijn geweest en zouden veel negatieve reacties zijn uitgelokt, en terecht ook.
De afbeelding van een jongere die de moslimhoofddoek draagt, een ostentatief teken van een belangrijke differentiatie van religieuze aard, en dat bovendien onder een slogan ‘die duidelijk kleur bekent’ is des te verwerpelijker omdat het excuus van de representativiteit van deze jonge persoon niet kan worden ingeroepen (5% van de jonge Belgische vrouwen draagt momenteel een moslimhoofddoek).
Voor de klager gaat het om een reclame-element ten voordele van het salafisme.
De adverteerder deelde mee dat het project van de Samenlevingsdienst goed ontwikkeld is in Brussel en in de grote steden van het land, waar het dragen van de hoofddoek een realiteit is bij jonge vrouwen, vaak van moslimafkomst, en deel uitmaakt van hun zoektocht op het vlak van identiteit, cultuur en kledingstijl, wat niets te maken heeft met het intentieproces dat de klager projecteert op de fotomontage. De link leggen met het salafisme in een folder die volledig gericht is op burgerschap, pluralisme en democratische waarden is een belediging van het project.
De jonge vrouw op de foto is een Syrische vluchtelinge en heeft met hoofddoek getuigd in de Belgische Senaat tijdens een internationaal seminarie over de Samenlevingsdienst voor een groep Belgische parlementairen en politici.
De flyer werd gerealiseerd in samenwerking met jongeren die zelf een Samenlevingsdienst geleverd hebben.
De Jury heeft vastgesteld dat de folder voor de promotie van de Samenlevingsdienst foto’s van jongeren bevat, waaronder een foto van een jonge vrouw met hoofddoek die een wereldbol vasthoudt, met een getuigenis, evenals de tekst “De samenleving ligt niet ver van ons af: wij zijn de samenleving!”.
Zij heeft eveneens kennisgenomen van de klacht en met name van het feit dat de klager de voornoemde foto en tekst beschouwt als een reclame-element ten voordele van het salafisme.
De Jury is van mening dat de adverteerder, door het afbeelden van jongeren van verschillend geslacht en etnische herkomst, met name de volgende vermeldingen geïllustreerd heeft: “De samenlevingsdienst staat voor iedereen open (…) Schrijf je dan nu in voor de volgende editie!” en “20 jongeren per editie: allemaal even anders, allemaal even nuttig!”.
Ingevolge het antwoord van de adverteerder, heeft de Jury er eveneens nota van genomen dat de betrokken folder gerealiseerd werd in samenwerking met jongeren die zelf een Samenlevingsdienst geleverd hebben.
Volgens de Jury zijn de afbeelding en de tekst in kwestie niet van aard om door de gemiddelde consument geïnterpreteerd te worden in de zin die de klager eraan geeft.
Gelet op het voorgaande, is de Jury van oordeel dat de folder niet in strijd is met de JEP-Regels inzake de afbeelding van de mens en evenmin getuigt van een gebrek aan een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in hoofde van de adverteerder op dit punt.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op dit punt.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
