Radiospot:
Man 1: Moi, je suis le préservatif. Avec moi, vous vous protégez et vous protégez les autres.
Vrouw: Moi, je suis le test de dépistage. Grâce à moi, vous savez si vous êtes infecté par le sida ou par une infection sexuellement transmissible.
Man 2: Et moi je suis le traitement. Je vous soigne et je peux vous permettre de ne plus être contaminant pour votre partenaire.
Man 1: Préservatif.
Vrouw: Dépistage.
Man 2: Traitement.
Samen: Ensemble, nous sommes les bons réflexes pour vous protéger du sida et des infections sexuellement transmissibles.
VO: La prévention évolue, renseignez-vous sur lesbonreflexes.org. Avec le soutien de la Wallonie et de la Cocof.
Banner:
Op de site van de adverteerder staat een geanimeerde banner waarop een seksuele handeling voorgesteld wordt met drie gekleurde personages bestaande uit een condoom voor het hoofd, een proefbuisje voor het lichaam en capsules voor de armen en benen. Daarnaast staat de tekst “Les bons réflexes pour se protéger du VIH/sida et des IST.” Daarna verschijnt de tekst “La prévention évolue”, de geïllustreerde woorden “Préservatif” “Dépistage” “Traitement” en “Renseignez-vous sur www.les-bons-reflexes.org”.
De klager neemt aanstoot aan de radiospot en de banner op de site van de adverteerder. Hij vindt het gevaarlijk dit soort boodschappen toe te laten die strijdig zijn met alle preventiecampagnes van de Fédération Wallonie-Bruxelles inzake respect (voor het eigen lichaam en dat van anderen). De klager vraagt zich af of deze boodschappen niet het risico inhouden dat het beeld dat vandaag “alles toegelaten” is, versterkt wordt. Hij gaat akkoord wat betreft de mensen die in onderlinge toestemming handelen, maar benadrukt dat dit bij jongeren niet altijd in dezelfde mate het geval is. Hij vraagt zich af of het wel gepast is dat deze boodschappen in primetime verspreid worden onder de bevolking.
De adverteerder deelde mee dat de preventiecampagnes inzake aids en andere soa’s steeds een onderwerp van debat geweest zijn in de mate dat zij raken aan het domein van de seksualiteit, de belangrijkste manier waarop het virus overgedragen wordt. Maar ook omdat ze de kans bieden om, naast het grote publiek, ook meer kwetsbare groepen te bereiken, zoals personen van buitenlandse origine, mannen die seksuele relaties onderhouden met andere mannen en mensen met verschillende partners. Die groepen worden extra getroffen door de aidsepidemie en andere soa’s en hun integratie in een algemene campagne is een principe dat internationaal erkend wordt, onder andere door UNAIDS.
En zoals bij elke campagne, werden alle tools gemaakt in nauwe samenwerking met een werkgroep samengesteld uit organisaties die actief zijn in de gezondheidspromotie en werden ze op voorhand getest bij vertegenwoordigers van de doelgroep (meer dan honderd personen). De talrijke pretesten en de steun van de sector garanderen volgens de adverteerder dat de spots van goede kwaliteit zijn en acceptabel zijn voor het grote publiek. Tot nu toe werd het materiaal van deze campagne zonder uitzondering gevraagd door de verschillende partners van de Fédération Wallonie Bruxelles. De campagne lijkt tot nu toe uitermate geapprecieerd te worden.
Bovendien heeft deze campagne de goedkeuring gekregen van de Ministers van Volksgezondheid van de Cocof en Wallonië, evenals van de audiovisuele commissie van de Conseil Supérieur de Promotion de la Santé.
In dit geval zijn het vervolgens niet de spots die rechtstreeks het voorwerp vormen van een klacht, maar gaat het om een van de websites (die niet diegene is die vermeld wordt in de spot) die natuurlijk de kwesties inzake HIV en soa’s behandelt, zonder te oordelen over de diversiteit van de seksuele relaties, en die preventieboodschappen moet verspreiden voor alle soorten publiek, waaronder ook personen met verschillende partners (singles, mensen die aan partnerruil doen, …). De personen die deze site bezoeken hebben zelf actie ondernomen om zich te informeren en verwachten derhalve informatie te vinden over hoe ze zich moeten beschermen bij seksuele relaties, rekening houdend met de diversiteit van deze relaties. Daarenboven bevatten de scènes geen elementen die de menselijke waardigheid aantasten en banaliseren ze geenszins de afgebeelde gedragingen.
De adverteerder benadrukt ten slotte het belang van het verder verspreiden van de preventiecampagnes inzake soa’s/aids nu deze laatsten weer in opmars zijn.
De Jury heeft er vooreerst nota van genomen dat de radiospot en de banner in kwestie deel uitmaken van een preventiecampagne inzake een probleem van volksgezondheid, namelijk HIV/aids en seksueel overdraagbare aandoeningen.
De Jury heeft vastgesteld dat de personages in de radiospot zich voorstellen als het condoom, de opsporing en de behandeling. De spot verwijst nadien naar de site lesbonreflexes.org.
De Jury is van oordeel dat de radiospot geen elementen bevat die een inbreuk vormen op de wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen.
De Jury heeft vervolgens vastgesteld dat, op de site van de adverteerder preventionsida.org, een geanimeerde banner een seksuele handeling afbeeldt met drie gekleurde personages bestaande uit een condoom voor het hoofd, een proefbuisje voor het lichaam en capsules voor de armen en de benen, met de tekst “Les bons réflexes pour se protéger du VIH/sida et des IST”.
De Jury is van mening dat deze banner verband houdt met een kwestie van volksgezondheid waarbij verschillende soorten seksualiteit aangehaald moeten worden. Ze is eveneens van mening dat de gebruikte personages, die de verschillende elementen van de preventiecampagne voorstellen, getuigen van een zoektocht naar een vorm van neutraliteit en niet onfatsoenlijk van aard zijn.
Rekening houdend met het beoogde doel van de preventiecampagne nu de soa’s en aids weer in opmars zijn, is de Jury van oordeel dat de banner op een rechtstreekse en proportionele manier verband houdt met de boodschap van de campagne, en dit conform de JEP Regels inzake niet-commerciële reclame.
De Jury is eveneens van oordeel dat de reclame in kwestie niet geïnterpreteerd kan worden als een aansporing tot het niet-respecteren van het eigen lichaam of het lichaam van anderen.
De Jury is ten slotte van oordeel dat de reclame niet in strijd is met de JEP Regels inzake de afbeelding van de mens.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
