De banner op de YouTubepagina van de adverteerder toont een karikatuur van Sneeuwwitje en haar zeven dwergen waarvan er één een grote bril draagt.
De Franstalige klager deelde mee dat de adverteerder sinds meerdere jaren een ongelukkige en vernederende communicatie gebruikt die Sneeuwwitje en haar zeven kinderen toont: Enrhumé, Pasdebol, Heureux, Gêné, Grinchu, Chico en Biglo. Hoewel de meeste van deze ‘dwergen’ onschuldige namen hebben, stoort de klager zich veel meer aan de naam Biglo aangezien hij sinds zijn geboorte slechtziend is. Voor hem verwijst dit naar een visuele handicap en naar scheel wat een scheldwoord of spottende opmerking is waar hij bijna dagelijks het slachtoffer van is.
Hij vindt het daarom redelijk jammerlijk en gevaarlijk dat de adverteerder bijdraagt tot het verspreiden en bagatelliseren van dergelijke beledigingen ten aanzien van personen met een handicap.
Hij is eveneens gechoqueerd door het beeld dat overgebracht wordt over slechtziende personen zoals hij door een nationaal ziekenfonds. De dwerg wordt voorgesteld als achterlijk en verdwaasd met een grote bril en starende ogen. Volgens hem is het moeilijk om er nog een grotere karikatuur van te maken.
De adverteerder deelde mee dat deze campagne, die dateert uit 2015 en tot op heden geen enkele negatieve reactie heeft uitgelokt, de verschillende prestaties die het ziekenfonds kan uitvoeren voor zijn leden uitbeeldt, door middel van humor en karikatuur. Het personage ‘Biglo’ is het onderwerp van de klacht omwille van zijn naam en grafische weergave.
De adverteerder betreurt het dat de klager hierin een bepaalde vorm van discriminatie of spot heeft kunnen zien, terwijl het doel vooral was om de kenmerken van de verschillende personages – zoals Chico’s duidelijk zichtbare beugel – te benadrukken, om met behulp van de afbeelding de verschillende domeinen waarbinnen het ziekenfonds kan tussenkomen in de verf te zetten.
Volgens hem gaat het dus helemaal niet om spot, maar is het de definitie zelf van de karikatuur, gebaseerd op de overmatige uitvergroting van bepaalde karakteristieke kenmerken.
Het gebruik van de naam ‘Biglo’ is hier een onderdeel van. ‘Bigleux’ (‘scheel’, ‘kippig’) is een term die in het woordenboek staat en die, hoewel hij gekend is, volgens hem geen bron is van spot of gebrek aan respect.
De humoristische toon van de campagne laat volgens hem toe om geen negatieve boodschap te brengen ten aanzien van slechtziende mensen, maar net bij te dragen tot het relativeren van deze situatie.
Om bepaalde gevoeligheden niet te kwetsen heeft hij niettemin besloten om de door de klacht geviseerde YouTubebanner te verwijderen.
De Jury heeft de banner op de YouTubepagina van de adverteerder onderzocht, die een karikatuur van Sneeuwwitje en de zeven dwergen voorstelt, en heeft kennisgenomen van de klacht die meer specifiek betrekking heeft op de dwerg die een grote bril draagt (en waarvan de naam in de algemene campagne over dit thema, die niet gebruikt wordt in de banner in kwestie, Biglo is).
Ingevolge het antwoord van de adverteerder heeft zij er nota van genomen dat de grafische weergave die de kenmerken van de personages benadrukt als doel heeft om de verschillende domeinen waarbinnen het ziekenfonds kan tussenkomen in de verf te zetten, in dit geval op het vlak van optiek.
De Jury is van mening dat de humoristische kant in de vorm van karikatuur en getekende fictieve personages ervoor zorgt dat de afbeelding van de dwerg in kwestie niet van aard is om personen die een bril dragen te denigreren of belachelijk te maken. Volgens haar gaat het evenmin om een stereotiep beeld dat afbreuk zou doen aan de menselijke waardigheid van personen met eender welke visuele handicap.
Hoewel de Jury begrip heeft voor de reactie van de klager, is zij van oordeel dat de betrokken banner niet in strijd is met de JEP-Regels inzake de afbeelding van de mens op dit punt.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op dit punt.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70