OVAM – 09/10/2012

Beschrijving van de reclame

De affiche toont een sigarettenpeuk met daarop sporen van lippenstift.
Daarbij de tekst: “GEVONDEN Peuk, met sporen van dure lipstick.”
Daaronder: “Zwerfvuil is niet meer van deze tijd. Zwerfvuil indevuilbak.be en nergens anders”, het logo van de Vlaamse overheid en, in kleinere letters, “V.U.: Danny Wille, OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen, D/2012/5024/15”.

De website, waar tevens de verschillende affiches kunnen worden gedownload, vermeldt onder meer het volgende:
Onder de rubriek “de initiatiefnemers”:
“Deze campagne tegen zwerfvuil is een gezamenlijk initiatief van de OVAM, Fost Plus en de lokale overheden. Fost Plus verenigt de bedrijven die verpakte producten op de markt brengen. De lokale overheden, die verantwoordelijk zijn voor de openbare reinheid, zijn verenigd in de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. De OVAM is verantwoordelijk voor het afvalstoffen-, materialen- en bodemsaneringsbeleid in Vlaanderen.”, samen met de bijhorende logo’s.
Onder de rubriek “blijf op de hoogte”:
“Vragen? Suggesties? Blijf op de hoogte. Contacteer ons”, samen met een emailadres, een facebookpagina en een twitteraccount.

Motivering van de klacht(en)

De klager ergert zich bijzonder aan deze reclame, aangezien deze volgens hem discriminerend is: de boodschap die deze reclame uitbrengt is dat (alle) vrouwen met dure lipstick hun sigaretten op de grond werpen. Dat is ronduit onwaar, maar bovendien ook discriminerend en daarom ook tegen de wet.

Daarnaast was de klager op het internet op zoek gegaan naar een afbeelding van de affiche en zag op de webpagina in kwestie dat alle elementaire informatie ontbrak: geen contactformulier, zelfs geen naam of adres van de verantwoordelijke organisatie voor die website waardoor men zich bij hen nog niet eens kan bezwaren. De klager vindt dat niet erg ethisch en vraagt zich af of dat zomaar mag.

Standpunt van de adverteerder

De adverteerder betreurt het ten zeerste dat deze advertentie als discriminerend wordt geïnterpreteerd. Het is geenszins zijn bedoeling om bepaalde personen of groepen te stigmatiseren. Hij is ook van mening dat de advertentie in kwestie nergens suggereert dat alle vrouwen met dure lipstick hun sigaretten op de grond werpen, zoals de klager meent vast te stellen. Met de advertentie heeft hij getracht beeldrijk te communiceren over een vaak voorkomend zwerfvuilobject, nl. sigarettenpeuken. Zijn onderzoeken wijzen uit dat maar liefst 50 % van alle zwerfvuilitems rookwaren zijn.
In zijn campagnes probeert hij steeds vanuit een positief standpunt te vertrekken. De baseline ‘zwerfvuil is niet meer van deze tijd’ benadrukt dat er in de loop van de jaren reeds een mentaliteitsverandering heeft plaatsgevonden. We zijn er ons inmiddels allemaal van bewust dat vuilnis in de vuilnisbak hoort. Met deze ‘gevonden’ campagne gaat hij dit jaar zelfs nog een stapje verder: zwerfvuil is zo’n rariteit dat het vast wel een verloren voorwerp moet zijn want niemand gooit nog afval op de grond.
De adverteerder probeert dan ook, gezien de potentiële emotionele waarde van elk verloren object (lees: van elk stukje zwerfvuil), de rechtmatige eigenaar terug te vinden. Vandaar dat hij de sigarettenpeuk omschrijft als een peuk ‘met sporen van dure lipstick’. Er is daarnaast nog een hele reeks andere beelden opgemaakt met meerdere thema's zoals: 'smaakvol klokhuis, type jonagold', 'uniek gevouwen colablikje', 'trendy stukje roze kauwgom', 'kunstig gescheurde verpakking' en 'esthetisch gevormde prop papier'.

De adverteerder verwijst tevens naar de campagnewebsite www.indevuilbak.be, waar elk campagnebeeld gedownload kan worden en – in tegenstelling tot wat de klager opmerkt – naam en adres van de verantwoordelijk uitgever en het wettelijk depotnummer bevat. Hetzelfde geldt voor de affiches en de advertenties. In tegenstelling tot wat de klager opmerkt, worden op de website onder de button 'de initiatiefnemers' ook duidelijk de namen en logo's van de initiatiefnemers vermeld. Tenslotte wil de adverteerder ook de klacht weerleggen dat men geen bezwaren of klachten kan uiten. Onder de rubriek 'blijf op de hoogte' staat vermeld "Vragen? Suggesties?... Blijf op de hoogte, Contacteer ons" gevolgd door e-mailadres, de facebookpagina en het twitter-account van de campagne.

Jurybeslissing

Wat betreft het gebruikte campagnebeeld, heeft de Jury kennis genomen van de affiche die een sigarettenpeuk met daarop sporen van lippenstift toont en daarbij de tekst: “GEVONDEN Peuk, met sporen van dure lipstick.”

De Jury is dienaangaande van oordeel dat dit campagnebeeld niet discriminerend overkomt ten aanzien van een bepaalde groep van personen en evenmin van aard is om een bepaalde groep van personen te kleineren of in diskrediet te brengen.

Wat betreft de identiteit van de adverteerder, heeft de Jury vastgesteld dat het campagnemateriaal de verantwoordelijke uitgever en diens adres vermeldt en dat de website waarnaar het campagnemateriaal verwijst onder de rubriek “de initiatiefnemers” de intitiatiefnemers van de campagne vermeldt en onder de rubriek “blijf op de hoogte” een emailadres, een facebookpagina en een twitteraccount.

De Jury is van oordeel dat de identiteit van de adverteerder en zijn contactgegevens aldus voldoende kenbaar worden gemaakt.

Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury derhalve gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten.

Gevolg

Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.

Adverteerder: OVAM
Product/Dienst: Campagne tegen zwerfvuil
Initiatief: Consument
Type beslissing: Geen opmerkingen
Datum afsluiting:  09/10/2012