NUON – 01/04/2010

Jurybeslissing

Mbt de ontvankelijkheid van de klacht heeft de Jury vastgesteld dat deze beantwoordt aan de vereisten zoals vooropgesteld in haar reglement.

De Jury heeft vastgesteld dat de radiospot onder meer het volgende zegt: “Nuon Spaarstroom. Alleen bij Nuon. 0€ abonnementskost. » en dat er op de website van Nuon, onder het rubriek ‘Overzicht Elektriciteit’, onder meer het volgende vermeld wordt: « Uniek in Belgie : 0€ abonnementskost ».

De Jury is van oordeel dat de termen “Alleen bij Nuon” en “Uniek in Belgie” te absoluut gesteld zijn en van aard om de consument te misleiden op dit punt.

Op basis van de artikelen 94/6 §1 en 94/7 §1 en 4 van de wet op de handelspraktijken en van de artikelen 3 en 5 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel, heeft de Jury de adverteerder verzocht om deze reclame te wijzigen door deze te nuanceren en bij gebreke daaraan, deze niet meer te verspreiden.

De adverteerder stelde hoger beroep in tegen deze beslissing van de Jury in eerste aanleg.
Standpunt adverteerder in hoger beroep
Onontvankelijkheid van de oorspronkelijke klacht
Nuon stelt zich de vraag of deze klacht niet rechtstreeks of onrechtstreeks van een concurrent of iemand anders met commerciële belangen afkomstig is. Vermits het reglement van de JEP echter voorziet dat Nuon de werkelijke identiteit niet kan kennen van degene die de klacht heeft ingediend (in uitvoering van artikel 6, lid 1), kan Nuon hierover geen zekerheid verschaffen. Daarom vraagt Nuon:
 Om ofwel de identiteit van de klager kenbaar te maken zodat Nuon kan nagaan of aan de voorwaarde van artikel 5, lid 1 is voldaan (in overeenstemming met artikel 6, lid 4 van het reglement);
 Ofwel uitdrukkelijk op eigen initiatief van de JEP te onderzoeken of aan de eerste ontvankelijkheidsvoorwaarde voldaan is. De JEP dient zich inderdaad de vraag te stellen of die klacht is ingediend op initiatief van een belanghebbende natuurlijke persoon of een rechtspersoon die geen commerciële doeleinden nastreeft.

Overigens, als degene die de klacht heeft ingediend niet een concurrent is of iemand anders met commerciële belangen, zou Nuon graag vernemen welk belang de indiener van de klacht precies kan laten gelden bij het aanvallen van de reclameboodschap van Nuon. Het hebben van een belang wordt immers eveneens uitdrukkelijk vernoemd in artikel 5, lid 1 van het reglement als een ontvankelijkheidsvoorwaarde.

De reclame van Nuon is niet misleidend
Deze reclame zou misleidend zijn aangezien de stellingen ‘uniek in België’ en ‘alleen bij Nuon’ te absoluut gesteld zouden zijn. Nuon kan het daar echter niet mee eens zijn om verschillende redenen:
 De stelling ‘alleen bij Nuon’ in de radiospot volgt op ‘Nuon spaarstroom’, een product dat inderdaad uitsluitend bij Nuon verkrijgbaar is en waaraan inderdaad 0€ abonnementskost verbonden is. De volledige boodschap is dan ook dat enkel bij Nuon het spaarstroom-product te krijgen is, waaraan geen abonnementskost verbonden is. De boodschap gegeven in de reclame moet dan ook in zijn geheel worden genomen en niet in fragmenten worden opgedeeld (synthetische analyse die ook in de rechtspraak wordt aanvaard)
 De stelling ‘Uniek in België: 0€ abonnementskost’ wordt op de website gevolgd door ‘betaal alleen uw verbruik’ (met uiteraard de nodige toelichting) en voorafgegaan door ‘Spaarstroom Budget’. Opnieuw dient de boodschap in zijn geheel te worden genomen en leidt dit tot de vaststelling dat enkel bij Nuon het spaarstroom-product verkrijgbaar is waaraan geen abonnementskost verbonden is en waarbij enkel voor het verbruik betaald wordt. En die boodschap is volledig correct en niet misleidend. Het mag duidelijk zijn dat Nuon als enige leverancier in België een product aanbiedt waaraan geen kost verbonden is, tenzij het verbruik.
 Overigens, zelfs al wordt een fragment van de boodschap eruit gelicht en wordt de boodschap inderdaad herleid tot ‘alleen bij Nuon. 0€ abonnementskost’ of ‘Uniek in Belgie: 0€ abonnementskost’, dan nog dient te worden vastgesteld dat die boodschap correct is. Geen enkele andere leverancier op de Belgische markt biedt een formule aan in de markt waarbij slechts voor het verbruik moet worden betaald. Het tegenargument hierbij zal zijn – want dat wordt niet duidelijk gemaakt in de beslissing van de JEP in eerste aanleg – dat ook Ecopower zegt een product aan te bieden zonder abonnementskost. Hierbij heeft Nuon echter 3 opmerkingen te maken:
1. In tegenstelling tot Nuon biedt Ecopower haar producten en diensten niet aan de markt aan of aan alle consumenten die erop in willen gaan. Enkel aandeelhouders van Ecopower kunnen elektriciteit afnemen: een voorafgaande aankoop van één of meer aandelen (250 euro per stuk) is dus nodig om überhaupt klant te kunnen worden bij Ecopower
2. Ecopower heeft een heel beperkte capaciteit en weigert dus klanten (die al aandeelhouders zijn geworden) wanneer zij niet genoeg capaciteit heeft. Minstens is het zo dat die klanten op een wachtlijst komen en pas elektriciteit geleverd krijgen wanneer er opnieuw capaciteit gevonden is. Een nieuwe klant moet rekenen op een wachttijd van zes maanden.
3. De voorafgaande verplichte inleg van 250 euro gebruikt Ecopower uiteraard om haar activiteiten te financieren en is een door de consument verplicht te dragen kost.
Een en ander maakt duidelijk dat het product door Nuon aangeboden daadwerkelijk een product is zonder abonnementskost, terwijl dat van Ecopower een product is met een verkapte (oneigenlijke) abonnementskost. Voor de consument is de situatie echter zo dat hij verplicht een bedrag moet betalen dat niet te maken heeft met zijn verbruik en of dit nu een inleg of een abonnement genoemd wordt, die situatie blijft dezelfde. Overigens – en dat is al even belangrijk- is hetgeen Ecopower doet geenszins vergelijkbaar met de activiteiten van Nuon. Alleen al daarom is het spaarstroom-product duidelijk onderscheiden van het product aangeboden door Ecopower. Alleen al daarom is en blijft het spaarstroom-product ‘uniek’.

Uit al het voorgaande volgt naar de mening van Nuon dat van enige misleiding geen sprake kan zijn. In essentie verweet de JEP Nuon in eerste aanleg dat zij absolute termen zoals ‘uniek’ en ‘alleen’ heeft gebruikt in haar reclame. Welnu, een verkoper mag absolute termen gebruiken voor zover die correct zijn en niet-misleidend. En die termen zijn correct en niet-misleidend. Overigens, zelfs al zou er bij de consument een verkeerd beeld worden opgewekt, dan nog dient te worden aangetoond dat dit verkeerde beeld ook de aankoopbeslissing kan beïnvloeden. Nuon acht dit uiterst onwaarschijnlijk aangezien een consument die voor Ecopower kiest dat doet om heel andere redenen dan enkel het verkrijgen van elektriciteit. Immers, die consument aanvaardt alle hindernissen (aandeel kopen en wachttermijn) om te kiezen voor Ecopower. De gemiddelde consument zal zich heus niet laten beïnvloeden door de boodschap van Nuon om al dan niet voor Ecopower dan wel voor Nuon te kiezen.

Verweer klager
De klager betwist dat de adverteerder nieuwe elementen/stukken aanbrengt die nog niet gekend waren in eerste aanleg. Deze stukken dateren van ruim voor de klacht en zelfs van ruim voor het opstarten van het product ‘Nuon spaarstroom’. Zij waren gepubliceerd op de website van Ecopower en dus openbaar. Nuon had deze stukken al in eerste aanleg kunnen raadplegen en opwerpen.

Met betrekking tot het argument aangaande zijn hoedanigheid, antwoordde hij dat zijn identiteit bekend is bij de JEP en dat de JEP reeds in eerste aanleg zijn identiteit onderzocht heeft. Er werd hem reeds in eerste aanleg de vraag gesteld of hij belangen heeft in Ecopower. Hij bevestigde dat hij als klant van Ecopower inderdaad aandeelhouder is, maar geen bestuurs- of enige andere functie heeft bij Ecopower en nooit een algemene vergadering heeft bijgewoond, noch enig ander contact heeft gehad met een bestuurder, bestuursorgaan of werknemer dan als klant.Hij deelde mee dat hij dan ook niet op de hoogte was van de klacht bij de VREG tot op het ogenblik dat hij daarvan kennis heeft gekregen via de procedure bij de JEP . Als antwoord op de vraag van Nuon naar zijn belang, antwoordde hij dat hij louter als consument een voldoende belang heeft om aan de ontvankelijkheidsvoorwaarde te voldoen.

Vervolgens argumenteerde hij dat volgens hem de artikelen 94/6 §1 en 94/7 §1 wel degelijk van toepassing zijn. Hij voegde eraan toe dat deze reclame zijn inziens wel degelijk misleidend is door het gebruik van de stellingen ‘uniek in België’ en ‘alleen bij Nuon’ en dit om meerdere redenen:

1. Beweren dat de stelling ‘alleen bij Nuon’ slaat op de naam van het product en niet op de eigenschappen ervan, lijkt hem ongerechtvaardigd en hij verwees naar de artikelen 94/6§1 (door de algemene presentatie bedriegen of kunnen bedriegen) en 94/7§2 (op onduidelijke, onbegrijpelijke of dubbelzinnige wijze) van de bovenvermelde wet.

2. De bewering dat ‘alleen bij Nuon’ slaat op de naam van het product en niet op de eigenschappen ervan is bovendien manifest onjuist:

Zoals duidelijk kan worden vastgesteld is het niet zo dat de boodschap ‘betaal alleen uw verbruik’ voorafgegaan wordt door ‘spaarstroom budget’.
De boodschap staat weergegeven onder de hoofding ‘spaarstroom budget’. Bovendien blijkt uit het gebruik van de dubbelpunt in de boodschap ‘uniek in België: 0€ abonnementskost’ dat ‘uniek in België’ slaat op hetgeen volgt en niet op hetgeen voorafgaat. Een dubbelpunt heeft meerdere functies in de geschreven taal: er kan een opsomming, een citaat of een toelichting volgen. In casu is ‘0€ abonnementskost’ een toelichting op ‘uniek in België’

De boodschap ‘uniek in België: 0€ abonnementskost’ wordt weerlegd door het feit dat Ecopower reeds jaren een product aanbiedt zonder abonnementskost. Hij verwees terzake naar de stukken die door de adverteerder zelf werden aangebracht en benadrukte de volgende punten:

- Ecopower biedt wel degelijk haar producten en diensten aan aan alle consumenten die hierop willen ingaan. Een aankoop van één of meer aandelen is wel vereist om als klant aangesloten te worden, maar geen voorwaarde om een contract te tekenen en opgenomen te worden op de wachtlijst, zo die er is.

- Het feit dat er een wachtlijst zou zijn, lijkt hem niet relevant in deze discussie. Een wachtlijst van 6 maanden is bovendien niet eens een erg lange periode te noemen rekening houdende met het feit dat de meeste leveranciers een opzegperiode van 3 maanden hanteren, waardoor een consument zich geruime tijd voor een mogelijke omschakeling moet informeren over de verschillende aanbieders op de markt.

- De voorafgaande verplichte inleg van 250 EUR voor de aankoop van een aandeel Ecopower voorstellen als een door de consument verplicht te dragen kost is onjuist en hij verwees naar het stuk aangebracht door de adverteerder waarin men het volgende kan lezen:
‘een aandeel kost 250 euro en blijft dezelfde waarde houden’
‘het aandeel staat 6 jaar vast’
‘tijdens de eerste semester van het zesde jaar kunt u uw aandeel opzeggen. U krijgt het in de statuten vastgelegde bedrag terugbetaald (250 euro)’
‘verwacht dividend: 6%’
‘geen in- of uitstapkosten’

Tenslotte was hij van mening dat het misleidende beeld dat wordt opgewekt door de communicatie van Nuon de aankoopbeslissing wel degelijk kan beïnvloeden. Het ontbreken van een vaste kost bij een elektriciteitsaansluiting is voornamelijk van belang voor die groep van consumenten die een laag tot heel laag verbruik heeft. Een belangrijk deel van die groep consumenten zal bestaan uit de (snel groeiende) groep die zelf productiecapaciteit heeft geplaatst door middel van o.a. zonnepanelen en/of door middel van investeringen in energiebesparing haar verbruik heeft teruggedrongen. Het is deze groep consumenten die door de bestreden reclamecampagne wordt aangesproken en die, door haar reeds eerder betoonde bereidheid om te investeren in duurzame energie en energiebesparing, ook het doelpubliek van Ecopower is of zou kunnen zijn. Het is helemaal niet denkbeeldig dat zij worden overtuigd door de alomtegenwoordige reclame van Nuon alvorens zij het aanbod van Ecopower hebben kunnen ontdekken.

Standpunt Jury in hoger beroep
De Jury zetelend in hoger beroep is samengekomen ter zitting dd. 31 maart 2010 en was in aantal om geldig te kunnen beraadslagen.

De Jury in hoger beroep heeft dit dossier onderzocht, rekening houdend met de argumenten van beide partijen.

I. ONTVANKELIJKHEID

Wat de ontvankelijkheid van het verzoek tot hoger beroep betreft, heeft de Jury vooreerst vastgesteld dat :

- het verzoekschrift tijdig ingesteld werd (09.03.2010) binnen de 5 werkdagen na de datum van verzending van de beslissing van de Jury van eerste aanleg (03.03.2010);
- de waarborg van 100 euro gestort werd;
- het verzoekschrift nieuwe feitelijke elementen en argumenten met betrekking tot de procedure en de toepasselijke bepalingen bevat.

Gelet hierop, heeft de Jury van hoger beroep het verzoekschrift ontvankelijk verklaard.

II. GEGRONDHEID

1. M.b.t. de hoedanigheid van de klager

De Jury in hoger beroep heeft vastgesteld dat de klager geen commerciële doeleinden nastreeft en dat voldaan is aan de ontvankelijkheidsvoorwaarden van art. 5 van het reglement van de JEP. De toelatingsvereiste van de tijdelijke en terugbetaalbare verwerving van een aandeel in Ecopower belet de klager niet als consument beschouwd te worden.

2. M.b.t de inhoud van de reclame

De Jury in hoger beroep heeft de argumenten die de adverteerder in hoger beroep uiteengezet heeft om te stellen dat de reclame niet misleidend zou zijn, niet weerhouden.

De Jury in hoger beroep is van oordeel dat de termen « alleen bij Nuon » en « Uniek in België » duidelijk betrekking hebben op « 0€ abonnementskost ».

Gelet op het feit dat er ook andere marktspelers zijn (in casu Ecopower) die geen abonnementskosten aanrekenen, is de Jury van oordeel dat deze termen « alleen bij Nuon » en « Uniek in België » te absoluut gesteld zijn en van aard zijn om de consument te misleiden, hetgeen strijdig is met de artikelen 94/6 §1 en 94/7 §1 van de wet op de handelspraktijken en met art. 3 en 5 van de code van Internationale Kamer van Koophandel.

Het verzoek tot hoger beroep wordt derhalve ongegrond verklaard.
De Jury in hoger beroep bevestigt derhalve de beslissing van de Jury in eerste aanleg.

De Jury heeft derhalve aan de adverteerder verzocht om zijn reclame in kwestie (radiospot en website ) te wijzigen en bij gebreke daaraan deze niet meer te verspreiden.

Deze beslissing van de Jury in hoger beroep is definitief.

De adverteerder heeft bevestigd dat hij uit praktische overwegingen en niettegenstaande hij de mening van de JEP in deze zaak niet deelt, onder voorbehoud van alle rechten en zonder enige nadelige erkenning, de Jurybeslissing zal naleven.