Een affiche vermeldt de slogan “Il faudrait renoncer au nucléaire. Aux accords de Kyoto aussi ? ». het webadres www.forumnucleaire.be evenals het logo van het Nucleair Forum.
De klager vindt dat de adverteerder niet probeert om een product te verkopen, maar dat hij wel druk wil uitoefenen op een controversieel maatschappelijk onderwerp door middel van een simplistische en onrechtstreekse slogan. Hij wil het sterk betwistbare idee dat de strijd tegen de opwarming van de aarde niet mogelijk is zonder verlenging van de levensduur van de kerncentrales geloofwaardig maken. Het gaat hier om niets meer en niets minder dan propaganda. Dit was reeds het geval in de vorige affichecampagne, maar dit keer is er niet meer het excuus van een “vals debat”, daar het de enige zichtbare slogans zijn in de campagne.
Naast het maatschappelijke debat over kernenergie, dient men zich af te vragen of het gebruik van reclameruimte wel gewettigd is voor propagandadoeleinden.
De adverteerder deelde vooreerst mee dat het “Belgisch Nucleair Forum” een vereniging is die onder deze naam opgericht werd op 29 februari 1972 en die het merendeel van de ondernemingen en instellingen die actief zijn binnen de sector van kernenergie en toepassingen ervan, groepeert. Zij heeft tot doel vreedzame toepassingen van nucleaire technologie en wetenschap te bevorderen, alsook het informeren van de leden, de industrie en het publiek in het algemeen.
Deze informatie is zeer gemakkelijk en rechtstreeks toegankelijk op de website van het Nucleair Forum die integraal deel uitmaakt van de campagne.
Elke consument die wordt aangesproken door de sensibiliseringscampagne en die de website raadpleegt, weet dus onmiddellijk waar het Nucleair Forum voor staat en welke haar doelstellingen zijn. Bovendien blijkt uit recente peilingen dat een groot deel van de bevolking het Nucleair Forum reeds kent.
Vervolgens liet de adverteerder gelden dat de zeer beknopte klacht geen enkel verwijt bevat met betrekking tot het huidige luik van de campagne van het Nucleair Forum, met uitzondering van de beschuldiging van “propaganda”.
De slogans zijn niet strijdig met de verplichtingen inzake loyaliteit, waarheid en sociale verantwoordelijkheid van de adverteerders. Ze zijn volstrekt legaal en ze doen geen afbreuk aan het fatsoen of goede smaak. Ze bevatten geen illegale vergelijking en ze kleineren niet.
Wat de klager het Nucleair Forum in werkelijkheid verwijt, is dat ze bepaalde vragen oproept in het kader van het energiedebat die te maken hebben met kernenergie.
Dit maakt echter deel uit van het maatschappelijke debat over kernenergie en valt buiten de bevoegdheid van de JEP.
De adverteerder benadrukte dat hij alle middelen heeft aangewend om niet te vervallen in een “sloganeske” campagne.
In het merendeel van de dagbladen is uitleg verschenen mbt de geafficheerde slogans.. Een affiche laat van nature niet toe om alles uit te leggen. Een affiche heeft ook het gekende effect als blikvanger (teasing)
In casu werd de inhoud van de affiches verdergezet door een gedetailleerde, en geen eenzijdige, uitleg die verschenen is in kranten.
Men moet eveneens het recht toekennen aan het Nucleair Forum om gebruik te maken van haar vrijheid van meningsuiting door een sensibiliserings- en informatiecampagne te voeren rondom een thema van algemeen belang. Het doel van dit tweede deel van de campagne is nog steeds om de consument aan te zetten tot nadenken over kernenergie.
Het is een onbetwistbaar feit dat de publieke opinie alsook de media sterk beïnvloed worden door de argumenten van de tegenstanders van kernenergie. Zij geven doorgaans een eenzijdig negatief beeld van kernenergie. Het zijn dergelijke niet genuanceerde standpunten die de publieke opinie ten onrechte beïnvloeden.
Elke tegenstander van kernenergie gaat dus vast en zeker de huidige campagne zien als “propaganda”.
Samengevat stelde de adverteerder dat het onderwerp van de klacht buiten de bevoegdheid van de JEP valt. Het gaat geenszins over propaganda, maar over het aanzetten tot nadenken over een uitermate belangrijk en actueel thema dat iedereen aanbelangt.
Vooreerst heeft de Jury de klacht ontvankelijk verklaard.
Vervolgens heeft de Jury de affiche in kwestie onderzocht rekening houdend met de argumenten van de adverteerder en de klager. Zij heeft zich beperkt tot de inhoud van de reclame, zonder zich te buigen over het maatschappelijke debat mbt kernenergie, wat buiten haar bevoegdheid valt.
De Jury heeft vastgesteld dat de affiche de slogan “Il faudrait renoncer au nucléaire. Aux accords Kyoto aussi ? », het webadres www.forumnucleaire.be evenals het logo van het Nucleair Forum vermeldt.
De Jury is van mening dat het gebruik van de voorwaardelijke wijs en het vraagteken in de tekst, aanleiding geeft tot het openen van het debat en dat de tekst in kwestie derhalve niet te absoluut gesteld is , noch van aard is om de burger te misleiden.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70