Een tv-spot laat op de achtergrond technomuziek horen dat onderbroken wordt door bieptonen van sms'jes en toont jongeren die door een venster naar een brandtrap springen, doorheen de menigte lopen en op trappen, in het luchtledige springen enz. om allen in een minibusje plaats te nemen. Het minibusje houdt halt voor een brug die net omhooggaat. De jongeren in het minibusje lachen uitdagend en plots geeft de bestuurder gas en springen ze over het obstakel. Mannenstem: “Even bellen, even sms'en en je beleeft de spannendste momenten. Mobistar, altijd samen, nooit alleen.”
De adverteerder liet gelden dat het om surrealisme gaat. Hij merkte op dat vanaf het begin van het filmpje de hoofdrolspelers het dagelijkse leven ontvluchten op een totaal ongewone en onrealistische manier. Wat het voertuig betreft werd gekozen voor een combi ipv voor een sportwagen om de eenvoudige reden dat het beoogde doel erin bestond de vlucht van een bende neo-romantische jongeren af te beelden en geen gekke race met een racewagen. Het surrealisme en de humor volgen uit het gekozen voertuig. De spot kenschetst het goede humeur, de fun, de levensvreugde. Anderzijds geven de vertraagde beelden aan de jongeren de indruk gewichtloos te zijn, ze verlaten de reële wereld voor een droomwereld. Hij benadrukte dat er tijdens het maken en uitzenden van de film er geen negatieve opmerkingen werden geformuleerd en dat de meningen uiterst positief waren.
Na onderzoek en van oordeel zijnde dat de spot:
-in het bijzonder van aard is om de aandacht van de jongeren te trekken gelet op zijn stijl, visual , tekst en de dienstverlening waarvoor hij reclame maakt;
-verwijst naar situaties die reëel kunnen zijn (bv.: zich uit een voertuig wurmen via het raam, skate-boarden tussen het volk, zich voor een hefbrug bevinden die net omhooggaat, enz) zelfs indien ze geïntegreerd werden in een geheel van verwarrende elementen en op een dergelijke manier ontworpen werden dat ze een onrealistische atmosfeer creëren
heeft de Jury gemeend dat deze boodschap van aard is om gevaarlijke handelingen goed te keuren, te banaliseren of er zelfs toe aan te sporen en derhalve niet getuigt van een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef, in het bijzonder tav jongeren. Het feit dat de boodschap kan worden gepercipieerd als een droomwereld , levensvreugde, het sublimeren van het dagdagelijkse leven, enz.. versterkt nog de aantrekkelijkheid van de getoonde gedragingen. Men mag niet uit het oog verliezen dat er heden in de maatschappij jongerengroeperingen zijn die zich verenigen en , voor diverse redenen, gedragingen aannemen die opzettelijk indruisen tegen de regels inzake veiligheid en maatschappij.
Op basis van de art.1, al 2 en 13 van de IKK code, alsook de art. 1,al.3 en 13 van de code voor reclame-ethiek van de CSA, heeft de Jury aan de adverteerder de aanbeveling gedaan om deze spot niet meer te verspreiden.
De adverteerder antwoordde dat de campagne geenszins de bedoeling heeft om aan te zetten tot gevaarlijke of afkeurenswaardige gedragingen en zette uiteen aan welke punten hij aandacht besteed heeft tijdens de realisatie van de spot:
- de film ligt in de lijn van de welgekende stijl van Mobistar: overdrijving en de “super jump” is hier de uitdrukking van.
-het gebruikte voertuig geeft aan de film een sympathieke en irreële toon
-veiligheidsgordels werden toegevoegd om een eventuele indruk van overtreding te verminderen
-deze film maakt veel gebruik van vertraagde beelden om zich te verwijderen van het reële en zodoende de film bij de fictie te plaatsen
-de film contrasteert door zijn braafheid in een agressieve multi-mediawereld.
Teneinde na te gaan hoe de gehele bevolking (jongeren inclusief) de campagne percipieert, heeft hij deze spot laten testen door 2 onafhankelijke onderzoeksbureaus en deze studies hebben aangetoond dat de consumenten de bedoeling van de boodschap goed begrepen hebben. Hij benadrukte dat het publiek vertrouwd is met reclame die vaak hyperbolisch is en dat de jonge generaties geleerd hebben om de mechanismen van reclame te ontcijferen. Hoewel hij van oordeel is dat de spot geenszins gevaarlijke gedragingen banaliseert of hiertoe zou aansporen, heeft hij beslist de spot te verzachten door een nieuwe VO voor te stellen die het accent eerder op de vriendschap legt dan op de beleving van een sterk moment.
De Jury heeft vastgesteld dat niettegenstaande de wijziging van de VO waarbij de verwijzing naar het nemen van risico's wordt afgezwakt, de spot ongewijzigd blijft wat de beelden betreft. Zij heeft derhalve haar aanbeveling om de spot niet meer te verspreiden nog eens toegelicht en bevestigd.
De adverteerder verwees naar een beslissing van het Collège d'autorisation et de contrôle van de Conseil Supérieur de l'Audiovisuel die genomen werd na de aanbeveling van de Jury. Dit College had geconcludeerd dat de getoonde gedragingen in deze reclame, voor zover zij kunnen aanzien worden als nadelig voor de veiligheid, niet worden aangemoedigd of goedgekeurd.
De Jury was van oordeel dat binnen de huidige sociale context met aandacht voor een veiliger en meer verantwoord gedrag in het verkeer vanwege jongeren, haar aanbeveling verantwoord is.
De adverteerder bevestigde dat de spot voorlopig niet meer in zijn planning voorkomt, maar dat hij zich het recht voorbehoudt om deze later nog te kunnen gebruiken.
De Jury heeft hier acte van genomen en heeft er bij de adverteerder op aangedrongen eerst met de Jury contact op te nemen daar zij bereid is elk ontwerp van gewijzigde spot te onderzoeken.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70