De spot toont drie getekende mannetjes in pictogramstijl met een verschillend roze gezicht die in een zetel naar een voetbalwedstrijd op tv kijken en een weddenschap plaatsen op hun smartphone. Een van de mannetjes reageert teleurgesteld, en zijn hoofd wordt van zijn schouders geplukt en op de strafschopstip van het voetbalveld geplaatst. De spelers op het veld zijn in pictogramstijl getekend met allen dezelfde zwarte cirkel als hoofd, en een van hen trapt het hoofd van het mannetje naar het doel, waarbij het lichaam van het mannetje het net op tijd uit het doel houdt en terug op de schouders plaatst.
Voice-over aan het einde van de spot: “Verlies je hoofd niet als je speelt. Stop op tijd met gokken.”.
Tekst op het eindscherm:
“Meer info en advies op www.stopoptijd.be
Deze boodschap wordt u gebracht door (logo Kansspelcommissie)”.
De klager haalde aan dat zwarte poppetjes tegen het hoofd van een blanke gokker schoppen. Hij voelt zich als blanke man geviseerd en in zijn eer gekrenkt. Dit is volgens hem puur racisme.
De adverteerder deelde mee dat deze spot deel uitmaakt van een preventie- en voorlichtingscampagne onder de naam "Stop op tijd!" die de Kansspelcommissie, de officiële kansspelregulator met als taak de spelers te beschermen, heeft gelanceerd om problematisch gokgedrag onder de aandacht te brengen. Met deze campagne wil hij benadrukken dat gokken altijd een vorm van amusement moet blijven en dat het als speler noodzakelijk is om te weten wanneer te stoppen met gokken om problemen te voorkomen.
Door in de spot het hoofd van de gokker met de bal te verwarren, illustreert de video de hoofdboodschap, namelijk "Verlies je hoofd niet als je speelt!". De in de video voorkomende animatiefiguren - de gokker en de voetballers - hebben om esthetische redenen verschillende kleuren en zijn "gedepersonaliseerd" (zonder gezichtsuitdrukkingen, behalve voor het hoofdpersonage).
Het spreekt volgens de adverteerder voor zich dat hij nooit een onderscheid naar huidskleur heeft willen maken. Aan het einde van de animatie is het lichaam van het hoofdpersonage zwart, terwijl zijn hoofd blank is. Hij betreurt het dan ook ten zeerste dat de klager dit blijkbaar als een vorm van racisme heeft opgevat, en benadrukt dat hij zich voortdurend inzet voor respect voor diversiteit en gelijkheid als essentiële waarden van een openbare instelling als de zijne, en dat hij elke vorm van discriminatie of racisme ten stelligste afkeurt.
De Jury heeft kennisgenomen van de tv-spot in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Zij heeft vastgesteld dat deze spot die deel uitmaakt van een informatie- en sensibiliseringscampagne van de Kansspelcommissie in pictogramstijl getekende mannetjes toont, waarbij het hoofd van een van de mannetjes als bal op een voetvalveld terechtkomt, ter illustratie van de slagzin “Verlies je hoofd niet als je speelt. Stop op tijd met gokken.”.
De Jury is van mening dat de spot zich wel degelijk beperkt tot het visueel weergeven van deze slagzin, zonder dat de voor de hoofden van de mannetjes gebruikte kleuren daarom meteen ook racisme of discriminatie oproepen, en dat de spot derhalve niet van aard is om door de gemiddelde consument te worden opgevat in de betekenis die de klager daaraan geeft.
Zij is met name van mening dat de spot niet van aard is om een persoon of een groep personen te denigreren of te discrimineren noch om blijk te geven van racisme of de menselijke waardigheid aan te tasten.
De Jury is derhalve van oordeel dat de spot niet in strijd is met de JEP-Regels inzake de afbeelding van de mens en evenmin getuigt van een gebrek aan een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef in hoofde van de adverteerder op dit punt.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury derhalve gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op dit punt.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
