De radiospot gaat als volgt:
VO : « Découvrons avec Stéphane Bern, l’histoire de la bière Bush. Une bière qui contient les secrets de huit générations de brasseurs. »
Stéphane Bern : « Eté 1917, les Allemands réquisitionnent tous les cuivres pour en faire des munitions. »
Men hoort het geluid van een Duitse patrouille met honden en een mannenstem: « Im Namen des Kaisers, ces cuves sont confisquées. »
Stéphane Bern : « Pour ne rien céder à l’ennemi, Clovis Dubuisson décide de détruire les cuves en cuivre de sa brasserie. »
Mannenstem (Clovis Dubuisson) : « Les cuves elles sont faites pour brasser de la bière pas pour armer les boches. »
Stéphane Bern : « Les cuves seront découpées et jetées dans l’étang afin d’être hors de portée de l’occupant. Une famille d’aussi fortes têtes ne pouvait faire que de la Bush. Bush, on sait d’où vient son caractère. »
VO : « Une bière brassée avec savoir, se déguste avec sagesse. »
De reclame verwijst naar “boches” (“moffen”) terwijl ze spreekt over de Duitse bevolking. De klager vindt deze allusie jammer want zelfs als ze zich inschrijft in een historische context, is er volgens hem toch een duidelijke dubbelzinnigheid. Hij vindt het onaanvaardbaar om deze term te horen op een publieke radio om de Duitse bevolking te karakteriseren.
De adverteerder benadrukte vooreerst dat niets de tragische herinneringen van twee verschrikkelijke oorlogen kan uitwissen maar dat bepaalde zaken reeds lang gescheiden gehouden worden: de waanzin van de nazi’s was niet representatief voor de Duitse bevolking en de oorlogsmisdaden of misdaden tegen de menselijkheid betroffen niet zijn volledige leger in een oorlogscontext waarvan de waanzin steeds de ergste verschrikkingen met zich meebrengt.
Hij deelde vervolgens mee dat oorlogen de geschiedenis vormgeven en bepalend zijn voor talrijke families, bedrijven en landen. Binnen de brouwerij Dubuisson hebben de twee wereldoorlogen een onuitwisbare indruk achtergelaten. Niemand is ook de geest van verzet die bepaalde voorouders getoond hebben vergeten, maar dat maakt hen nog niet anti-Duits. De pagina is in die mate omgeslagen dat zij voortaan slechts verschijnt in het boek van de eigen geschiedenis.
De adverteerder verduidelijkte dat het dit boek, deze familiegeschiedenis was die de radiocampagnes, die met brio verteld worden door Stéphane Bern, wilden doen herleven. Hij heeft enkele sleutelmomenten geselecteerd en in scène gezet, zo min mogelijk geromantiseerd natuurlijk maar met zorg voor het verhaal zodat de luisteraars zin hebben om te luisteren en zodat de uitgezonden boodschap eerder plezierig is dan vervelend, ook al is ze vooreerst informatief.
Vandaar de keuze voor Stéphane Bern, een gerespecteerd en getalenteerd verhalenverteller en de keuze die samen met hem gemaakt werd om de gekozen momenten over te brengen als mini-reconstructies uit die tijd zodat elke luisteraar zich hierin kan verplaatsen en meeleven met de sfeer van de boodschap.
Wat het specifieke onderwerp van de gebruikte term betreft, wil de adverteerder dit soort van houding zeker niet aanmoedigen en het is zeker zijn bedoeling niet om gevoelens te kwetsen.
Hij heeft het tijdperk willen weergeven en het was een tijdperk in oorlog, met spanningen, met verwerpelijke karikaturen. En er was geen sprake van om deze dermate belangrijke onderdelen van onze geschiedenis uit te wissen. Het woord “boches” (“moffen”) vertaalt de werkelijkheid van het moment, tenminste de werkelijkheid gezien door al degenen die, actief of passief, weerstand boden aan de bezetter. Al diegenen zeiden “boches”, of dachten het tenminste, en niet “Duitsers”. De semantische beweegreden was uitsluitend gelegen in de coherentie van het verhaal. Als dit bepaalde wonden heeft kunnen doen herleven, spijt hem dit en biedt hij zijn oprechte verontschuldigingen aan.
De Jury heeft vastgesteld dat de radiospot een historische situatie oproept (“Eté 1917, les Allemands réquisitionnent tous les cuivres pour en faire des munitions.”) en dat men in deze context de stem hoort van een man die de rol speelt van Clovis Dubuisson die zijn brouwerij wil verdedigen en die zegt: “Les cuves elle sont faites pour brasser de la bière pas pour armer les boches.”.
De Jury is van mening dat de radiospot aldus een historische periode in scène zet, namelijk de Eerste Wereldoorlog, een periode waarin de term “boches” gebruikt werd om de Duitsers te beschrijven als bezetters tijdens de oorlog.
De Jury is van mening dat het gebruik van de term “boches” in de reclame dus helemaal niet de Duitse bevolking in het algemeen viseert en zich niet situeert in een actuele context.
Gelet op het historisch kader dat duidelijk blijkt uit de spot, is de Jury van oordeel dat de reclame niet van aard is om de Duitsers te denigreren en evenmin discriminatie op grond van nationaliteit tolereert of indruist tegen de menselijke waardigheid.
Bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen, heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op dit punt.
Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
