BELGACOM – 16/03/2011

Beschrijving van de reclame

De affiches voor de Internet on GSM-campagne gebruiken en illustreren de volgende slogans :
- “Echte vriendschap is …als eerste iets liken op Facebook”;
- “Echte vriendschap is…opzoeken hoe laat de eerste trein rijdt en blijven plakken”;
- “Echte vriendschap is…elkaars highscore verpulveren op Angry Birds”;
- “Echte vriendschap is…meteen tweeten of de film de moeite waard is”;
- “Echte vriendschap is…een aansteker app downloaden voor de sfeer”;
- “Echte vriendschap is…op m.cinenews kijken of er geen komedie speelt in een andere zaal”;
- “Echte vriendschap is…vanop dit concert al foto’s taggen”;
- “Echte vriendschap is…vanop café al foto’s taggen”.

Motivering van de klacht(en)

1) De klager vindt het schandalig dat een actie op Facebook geassocieerd wordt met vriendschap. Welk beeld geeft deze reclame van de relaties tussen mensen? Deze reclame (zijn slogan) is schokkend en amoreel. Sinds deze reclame verscheen zijn al veel mensen erdoor verontwaardigd. Wat is de impact hiervan op jonge adolescenten? Hoe kan reclame beweren van vriendschap te definiëren?

2) Ontmenselijking en ontwaarding van het concept vriendschap en relaties met anderen. Dit soort slogan is een onderdeel van de anomie van de hedendaagse samenleving. Het is onaanvaardbaar om een dergelijk beeld van vriendschapsrelaties over te brengen bij een beïnvloedbaar publiek.

3) Het is misschien belachelijk, maar het is het beeld van een samenleving waarin vriendschap enkel bestaat uit contacten via Internet en getoond moet worden aan anderen om echt te zijn.

4) Deze reclame is niet in strijd met de morele basisprincipes maar de klager vindt de boodschap die wordt overgebracht nog erger, omdat ze op een verborgen, latente en impliciete manier sociale banden vernietigd. We richten ons op een samenleving die bestaat uit menselijke ontmoetingen, ontmoetingen met verschillen.Sociale netwerken lenen zich er niet toe om het verschil te begrijpen en te ontdekken. Een reclame die zegt: « Echte vriendschap is als eerste iets liken op Facebook », is dus beangstigend. Is dit de boodschap die u wilt doorgeven aan uw kinderen, kleinkinderen?Hoe leert men respect voor anderen en burgerzin op Facebook?

Standpunt van de adverteerder

De adverteerder tracht geenszins een sluitende, officiële definitie te geven van het subjectieve begrip vriendschap, nog minder tracht het dit begrip te beperken tot Facebook-contact. Wel tracht Belgacom, in het kader van een humoristische campagne, het begrip “vriendschap” te illustreren aan de hand van voorbeelden voor hedendaagse jongeren.

Networking-sites als Facebook en spelapplicaties op gsm zijn niet meer weg te denken uit het leven van de meerderheid van de jongeren van de huidige generatie en nemen dan ook een belangrijke plaats in, in de relaties tussen hedendaagse jongeren. Het is derhalve niet foutief om te stellen dat vrienden vaak als eerste foto’s of content zullen “liken” op Facebook.

Het begrip “vriendschap” wordt in het kader van de campagne echter niet beperkt tot cyber-contacten, noch tot spelletjes. Vandaar werden in het kader van de campagne ook voorbeelden van reëel contact tussen jongeren opgenomen (“blijven plakken”, naar de film of een concert gaan, op café gaan, …).

De campagne is zeer tegenwoordig in verschillende media (bijvoorbeeld in de Metro, op bussen, …). Het is derhalve meer dan waarschijnlijk dat jongeren niet enkel het voorbeeld “Echte vriendschap is…als eerste iets liken op Facebook” gaan waarnemen, maar tevens de andere voorbeelden. Het risico is derhalve zeer beperkt dat jongeren “vriendschap” limitatief en letterlijk zouden gaan interpreteren als “liken op Facebook”.

Jurybeslissing

Vooreerst merkte de Jury op dat de klachten eerder gericht zijn op de praktijken en de semantiek die gebruikt worden op Facebook dan op de inhoud van de reclame. De Jury vestigt de aandacht op het fait de haar bevoegdheid zich beperkt tot de inhoud van de reclame.

De Jury heeft vastgesteld dat de affiches de volgende slogans gebruiken en weergeven:
- “Echte vriendschap is …als eerste iets liken op Facebook”;
- “Echte vriendschap is…opzoeken hoe laat de eerste trein rijdt en blijven plakken”;
- “Echte vriendschap is…elkaars highscore verpulveren op Angry Birds”;
- “Echte vriendschap is…meteen tweeten of de film de moeite waard is”;
- “Echte vriendschap is…een aansteker app downloaden voor de sfeer”;
- “Echte vriendschap is…op m.cinenews kijken of er geen komedie speelt in een andere zaal”;
- “Echte vriendschap is…vanop dit concert al foto’s taggen”;
- “Echte vriendschap is…vanop café al foto’s taggen”.

De Jury is van oordeel dat de reclameboodschappen in kwestie niet de bedoeling hebben om een nauwkeurige definitie van vriendschap te geven en dat de hierboven vermelde slogans moeten gezien worden binnen hun context (Facebook). De Jury is van mening dat deze reclameboodschappen geen visuele of tekstuele elementen bevatten die van aard zijn om vriendschapsrelaties te denigreren.

Rekening houdend met wat voorafgaat en bij gebreke aan inbreuken op wettelijke of zelfdisciplinaire bepalingen heeft de Jury gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren.

Gevolg

Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.

Adverteerder: BELGACOM
Product/Dienst: Internet on GSM
Media: Affiche
Onderzoekscriteria: Sociale verantwoordelijkheid
Initiatief: Consument
Type beslissing: Geen opmerkingen
Datum afsluiting:  16/03/2011