BELGACOM – 02/12/2008

Beschrijving van de reclame

De tv-spot toont eerst een grootmoeder die naar tv kijkt. Haar kleindochter belt tevergeefs aan de deur, ze heeft een kleine kettingzaag in de hand. De grootmoeder zegt : avant quand je regardais ma série à la télévision je ne voulais pas être dérangée. Mais maintenant que j’ai Belgacom TV à la maison, je peux la mettre très facilement sur pause et grâce à ça, je passe des moments formidables avec ma petite fille ». Ze zet haar kettingzaag aan en zaagt een beeldhouwwerk in hout. Het meisje kijkt eerst toe op de achtergrond, daarna komt ze haar grootmoeder helpen. De grootmoeder zegt: « Oui, avec Belgacom TV, ma vie a vraiment changé et je peux regarder la suite de ma série quand je veux ». Vervolgens toont men de grootmoeder die Tv kijkt met daarnaast het gerealiseerde beeldhouwwerk.
Tekst: Belgacom TV, ça vous change la vie.

Motivering van de klacht(en)

Vindt u dat een kettingzaak een ideaal ‘speelgoed’ is voor een kind van 7 jaar?Deze reclame banaliseert niet alleen het gebruik van gevaarlijke voorwerpen, maar ze laat hiermee verstaan dat een kind dezezou mogen gebruiken! Wat een voorbeeld!

Het is onaanvaardbaar dat het jong meisje geen veiligheidsbril draagt voor het beeldhouwen met de kettingzaag.

Standpunt van de adverteerder

De adverteerder deelde mee van oordeel te zijn dat deze reclame geen slecht voorbeeld toont aan kinderen en dat de toon van deze spot, voor een product bestemd voor volwassenen, bewust overdreven werd gerealiseerd (er wordt een dermate irreële situatie getoond zodat deze in geen geval als reëel kan ervaren worden).

Hij voegde eraan toe dat terwijl de grootmoeder het merendeel van het werk uitvoert, de kleindochter zich op een aanzienlijke afstand bevindt van haar grootmoeder, die haar dus niet in gevaar brengt. Hij verduidelijkte dat de kettingzaag die het jonge meisje gebruikt tijdens de reclame speelgoed is en dat op het moment dat ze het gebruikt om haar grootmoeder te imiteren, men duidelijk ziet dat het om speelgoed gaat omdat het geen zaagsel voortbrengt.

Wat betreft het dragen van een veiligheidsbril, deelde de adverteerder mee dat op het ogenblik dat er effectief met de kettingzaag gezaagd wordt, het kind zich ver van haar grootmoeder bevond en dat de veiligheidsbril dus niet nodig was. Daarentegen draagt ze oorbeschermers om niet gehinderd te worden door het geluid. Op het ogenblik dat ze aan het standbeeld werkt met haar speelgoed kettingzaag, draagt ze geen veiligheidsbril daar er geen gevaar was voor haar.

Jurybeslissing

De Jury noteerde dat de adverteerder meende dat de veiligheidsbril niet nodig was voor het jonge meisje daar ze geen gevaar liep aangezien ze zich op een aanzienlijke afstand van haar grootmoeder bevond op het ogenblik dat deze haar kettingzaag hanteerde.

De Jury noteerde eveneens dat de kettingzaag van het meisje een speelgoedje zou zijn.

Niettegenstaande is de Jury van mening dat de kijker niet kan zien dat het om een speelgoedje gaat. Het geluid (geluid van de motor op het ogenblik dat het kind aan het werk is) en het beeld (opvliegend zaagsel)laten blijken dat het niet om speelgoed gaat. De Jury uitte haar bezorgdheid in dat opzicht m.b.t. jonge kijkers.

Gelet op voorgaande, oordeelde de Jury dat deze spot die een potentiële gevaarlijke gedraging toont door een kind af te beelden in een gevaarlijke situatie, strijdig is met art. 17 van de ICC code, art. 98,2° van het decreet betreffende de radio-omroep in de Vlaamse Gemeenschap en art. 13,4° van het decreet betreffende de radio-omroep in de Franse Gemeenschap.

Bovendien is de Jury van oordeel dat deze spot niet getuigt van een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidbesef, hetgeen strijdig is met art. 1,al.2 van de ICC code en art. 1 van de code inzake reclame-ethiek (CSA).

Gelet op voorgaande en rekening houdend met het feit dat deze spot gezien kan worden door kinderen, verzocht de Jury aan de adverteerder om de spot niet meer uit te zenden tenzij de spot zou gewijzigd worden zodat duidelijk zou blijken dat de kettingzaag van het kind een speelgoedje is of ervoor te zorgen dat de spot niet kan gezien worden door kinderen.

De adverteerder stelde hoger beroep en liet gelden dat het agentschap die de spot ontworpen heeft, ondanks haar ervaring en het plaatsen van alle mogelijke filters, geen enkel vermoeden had van enige overtreding van de bepalingen geciteerd door de Jury. Geen enkel personeelslid van Belgacom heeft enig probleem gezien.

Hij deelde mee dat de spot een traditionele techniek gebruikt (totaal irrealistische situaties met als enig doel de fantasie van het publiek te interpelleren) en dat de spot op geen enkel moment een realistische scène toont, integendeel het surrealisme zegeviert (snelheid waarmee de grootmoeder haar kunstwerk realiseert).

Hij verduidelijkte dat de toon van de spot niet als bedoeling had om mensen te choqueren of een slecht voorbeeld te geven en hij is verrast van het negatieve besluit van de Jury, gebaseerd op een klacht van één kijker.

Hij benadrukte vervolgens dat het gevoel voor humor van de kijkers geëvolueerd is. De kijkers vinden dat Belgacom nog steeds een familiaal, vriendelijk, sympathiek en dynamisch beeld verspreidt via haar spots.

Hij is van oordeel dat de Jury de aangehaalde bepalingen verkeerd geïnterpreteerd heeft. Hij betwiste dat de spot strijdig zou zijn met art. 17 van de ICC code (en de art. 98,2° en 13,4° van de audiovisuele decreten in respectievelijk de Vlaamse en Franse Gemeenschap).

Hij stelde tenslotte dat een scène waarin alle veiligheidsnormen gerespecteerd werden, in geen geval kan beschouwd worden als een gebreke aan sociale verantwoordelijkheid. Zelfs als men ervan zou uitgaan dat sommigen het surrealistische en humoristisch karakter van de spot niet zouden begrepen hebben, dan nog zorgt de constante aanwezigheid van de grootmoeder ervoor dat er geen gevaar is voor het kind (naast het feit dat de kettingzaag van het kind een speelgoedje is en dat het kind op aanzienlijke afstand blijft).

Jury in hoger beroep

I. ONTVANKELIJKHEID

De Jury heeft vastgesteld dat aan de ontvankelijkheidsvereisten voldaan werd en heeft derhalve het hoger beroep ontvankelijk verklaard.

II. GEGRONDHEID

Met betrekkin tot de gegrondheid , herhaalde de Jury dat er 4 klachten werden ingediend toz van de spot in kwestie (en niet slechts één).

Bovendien is zij van oordeel dat uit de spot niet blijkt dat de kettingzaag van het meisje een speelgoedje zou zijn. Het geluid (geluid van de motor wanneer het meisje aan het werk is) en het beeld (zaagsel) laten uitschijnen dat het niet om speelgoed gaat.

Overigens meent de Jury dat de situatie voorgesteld in de spot (een grootmoeder en haar kleindochter die beeldhouwen) een onvoldoende irrealistisch en overdreven karakter heeft. Zij merkt tevens op dat de scène met het meisje en de grootmoeder, beide uitgerust met een kettingszaag, het hoofdelement van de spot uitmaakt.

Gelet op voorgaande , is de Jury van oordeel dat deze spot die een potentiële gevaarlijke gedraging toont door een kind af te beelden in een gevaarlijke situatie, strijdig is met art. 17 van de ICC code, art. 98,2° van het decreet betreffende de radio-omroep in de Vlaamse Gemeenschap en art. 13,4° van het decreet betreffende de radio-omroep in de Franse Gemeenschap.

Bovendien is de Jury van oordeel dat deze spot niet getuigt van een behoorlijk maatschappelijk verantwoordelijkheidbesef, hetgeen strijdig is met art. 1,al.2 van de ICC code en art. 1 van de code inzake reclame-ethiek (CSA).

Wat betreft de toepassing van art 17 van de ICC code, is de Jury van mening dat de interpretatie van deze bepaling door de adverteerder onjuist is. Het principe bestaat erin dat : “marketing communication should not, without justification on educational or social grounds, contain any visual portrayal or any description of potentially dangerous practices, or situations which show a disregard for safety or health, as defined by local national standards. De volgende uitzondering is voorzien voor “ educational of social grounds”. In dat geval geldt dat: . Children should be shown to be under adult supervision whenever a product or an activity involves a safety risk.

Bijgevolg bevestigde de Jury in hoger beroep de beslissing van de Jury van Eerste Aanleg.

Gelet op het feit dat deze spot gezien kan worden door kinderen, verzocht de Jury aan de adverteerder om de spot niet meer uit te zenden tenzij de spot zou gewijzigd worden zodat duidelijk zou blijken dat de kettingzaag van het kind een speelgoedje is of ervoor te zorgen dat de spot niet kan gezien worden door kinderen.

De beslissing van de Jury van hoger beroep is definitief.

Gevolg

De adverteerder bevestigde dat de spot werd stopgezet.

Adverteerder: BELGACOM
Product/Dienst: Belgacom Tv
Media: TV
Initiatief: Consument
Datum afsluiting:  02/12/2008