De klager verwees naar meerdere “pothole” alerts via de Waze applicatie.
Door op deze meldingen te klikken, verscheen de volgende tekst:
“Rij je met een Mitsubishi SUV? Negeer dan gerust deze melding. Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen.”.
Daaronder:
“Reported by Anonymous
7 min ago”.
De klager haalde een verborgen reclame van Mitsubishi voor het Autosalon aan.
Hij merkte op dat een Waze-gebruiker rondreed in de buurt van het Heizelplateau en valse meldingen “opgepast pothole” publiceerde.
Hij stelt zich vragen bij het legale/ethische aspect van deze aanpak en maakt zich vooral zorgen over het gevaar dat dit met zich meebrengt voor de chauffeurs die gewaarschuwd zullen worden door deze niet-relevante boodschap.
De adverteerder deelde mee campagne te voeren onder de vorm “Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen” om de oer-degelijkheid van de Mitsubishi SUV in de verf te zetten.
Deze reclamecampagne bestaat uit onder andere reclame in het straatbeeld via affichage (sinds december 2018) en een lightbox op de luchthaven, reclame via de radio (sinds begin januari 2019), op het autosalon en via de kleinschalige Waze-actie (op 10 januari 2019).
De adverteerder meent dat er geen inbreuk gemaakt wordt op enige toepasselijke regelgeving, noch dat er gevaar is voor de weggebruiker.
De kleinschalige “teaser” actie waarop de klacht betrekking heeft, maakte gebruik van de mobiele wegenapplicatie Waze waarbij een team de staat van de wegen inspecteerde (route: Gent – Brussel – Gent).
Wanneer het team een put, scheur of verzakking in de weg zag, meldde het dat in de Waze applicatie en liet een reclameboodschap voor Mitsubishi voertuigen achter.
De Waze applicatie werkt op basis van user generated content en één van de mogelijkheden om content te rapporteren is het aanduiden van een “gevaar” waarbij men verschillende opties heeft om dit gevaar verder te specifiëren, namelijk een slecht wegdek, wegwerkzaamheden, file, stilstaande voertuigen, e.d.
Het team heeft in casu alleen bestaande putten, scheuren of andere gebreken aan het wegdek gerapporteerd en heeft telkens de volgende boodschap achtergelaten: “Rij je met een Mitsubishi SUV? Negeer dan gerust deze melding. Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen”.
Wanneer andere bestuurders, tevens gebruiker van Waze, nadien voorbij de plaats reden waar zich de put, de scheur of het andere gebrek bevond, kregen zij een melding (alert/pop-up) van een “gevaar” met het bijkomende specifieke icoon “slecht wegdek”. Enkel indien zij op de alert klikten, kregen de bestuurders de boodschap te zien.
De noodzakelijke informatie werd met andere woorden in de pop-up gegeven. Om de begeleidende tekst te lezen – die niet noodzakelijk was om de boodschap te begrijpen –, dienden de gebruikers van Waze dus zelf een actie te ondernemen en hierbij de wegcode en veiligheidsverplichtingen in acht te nemen (mede conform de gebruiksaanwijzingen van de Waze applicatie).
Met betrekking tot de beweerde valse en gevaarlijke meldingen deelde de adverteerder mee dat er geenszins sprake kan zijn van valse berichtgeving. Het staat buiten kijf dat de staat van de Belgische wegen voor verbetering vatbaar is, en dat het rijden op onze Belgische wegen ieder jaar voor heel wat kosten kan zorgen voor de gemiddelde Belg, tenzij diens wagen hiertegen is opgewassen.
Daarnaast werd er volgens hem geen enkel bijkomend gevaar gecreëerd voor de bestuurders. Het team heeft gebruik gemaakt van de bestaande functies van Waze, enkel de achtergelaten boodschap werd aangepast. Bestuurders waren niet verplicht om te klikken om de informatie van Waze te krijgen.
De adverteerder heeft met andere woorden de Waze applicatie gebruikt waarvoor hij dient, met name andere weggebruikers informeren.
Voor het overige is het tevens aan de gebruiker van Waze om de wegcode en veiligheidsverplichtingen in acht te nemen tijdens het gebruik van Waze.
Betreffende een beweerde inbreuk op artikels 9 en 10 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC Code) deelde de adverteerder mee dat de slogan “Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen.” – waarbij dus ook het merk wordt vermeld – uitdrukkelijk opgenomen is in de boodschap achtergelaten bij de alerts.
Bovendien betrof deze kleinschalige Waze-actie een “teaser” actie in het kader van een groter geheel, waarvoor de ICC Code niet vereist dat de adverteerder reeds geïdentificeerd wordt.
Niettegenstaande de laatste paragraaf van artikel 10 ICC Code, is het, gelet op de expliciete vermelding van de naam “Mitsubishi” in de achtergelaten boodschap en de aanwezigheid van de reclame via de overige campagnekanalen sinds december 2018, hoe dan ook duidelijk voor de consument dat het een reclamestunt betreft en dat Beherman Motors, als invoerder van Mitsubishi in België en Luxemburg, de adverteerder is. De slogan “Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen” alsook de inhoud van de bijkomende boodschap “Rij je met een Mitsubishi SUV? Negeer dan gerust deze melding” laten immers al op zich weinig twijfel over het feit dat de boodschap een reclame uitmaakt. Daarnaast is het (zeer) aannemelijk dat bestuurders die Waze gebruiken, tegelijkertijd met de boodschap, alleszins binnen een redelijke termijn, ook de affiches in het straatbeeld gezien hebben en/of de radiospot hebben gehoord op hun radio (in de wagen), waardoor het helemaal duidelijk werd dat de Waze boodschap een advertentie voor Mitsubishi betreft.
De Jury heeft kennisgenomen van de door de klager gesignaleerde actie, die door de adverteerder gevoerd werd met gebruikmaking van de navigatie-applicatie Waze.
Ingevolge het antwoord van de adverteerder, heeft de Jury nota genomen van het verloop van deze actie, namelijk het voor een dag uitsturen door de adverteerder van een team op de route Gent – Brussel – Gent met de missie om de staat van de weg te inspecteren en elk gebrek van het wegdek te signaleren via het icoon “gevaar – pothole” van de applicatie in kwestie. Bij elke melding voegde de ploeg de boodschap “Rij je met een Mitsubishi SUV? Negeer dan gerust deze melding. Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen.” toe, die elke gebruiker van de applicatie kon consulteren door op het overeenkomstige icoon te klikken.
De Jury heeft eveneens terdege nota genomen van het feit dat deze publicitaire actie zich afspeelde in het raam van een bredere campagne van de adverteerder met de baseline “Mitsubishi, gebouwd voor Belgische wegen.”.
Gelet op het voorgaande en op basis van de informatie waarover zij beschikt, is de Jury vooreerst van mening dat de waarschuwingen via de Waze-applicatie bestaande gebreken aan het wegdek signaleren. Zij is eveneens van mening dat het feit dat deze waarschuwingen gecreëerd werden op zich geen gevaar uitmaakt als de bestuurders de applicatie gebruiken in overeenstemming met de geldende veiligheidsregels.
Wat daarentegen de identificatie als reclame betreft, verwijst de Jury naar artikel 9, alinea 2 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel dat bepaalt dat “reclameboodschappen hun ware commerciële doel niet (mogen) verhullen” en met name dat “communicatie die de verkoop van een product promoot daarom niet (mag) worden voorgesteld als (…) informatie afkomstig van gebruikers (…)”. Zoals de adverteerder zelf toegeeft, is zijn gebruik van de Waze-applicatie echter gebaseerd op inhoud die hij zelf in zijn hoedanigheid van adverteerder heeft gegenereerd. Hoewel de Jury van mening is dat de boodschap die aan het waarschuwingsicoon is gekoppeld, na raadpleging, als reclame kon worden geïdentificeerd en dat de adverteerder in dit stadium eveneens kon worden geïdentificeerd, is zij van oordeel dat de door de adverteerder gevoerde actie strijdig is met de hogervermelde bepaling.
Gelet op het voorgaande heeft de Jury de adverteerder derhalve verzocht om geen verdere publicitaire acties in deze vorm te herhalen.
De adverteerder heeft bevestigd dat hij de Jurybeslissing zal naleven.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
