De e-mailing met als titel “[naam], test jouw kennis over voeding” bevat bovenaan een foto van levensmiddelen (onder meer noten, fruit, yoghurt) en een flesje van een voedingssupplement met de tekst:
“Voedingssupplementen of niet?
Hi [naam],
Wist je dat 20% van de Europese volwassenen voedingssupplementen neemt? De voornaamste reden voor het gebruik van supplementen is vermoeidheid tegengaan, gevolgd door: gezond blijven, stress verminderen, afvallen en beter slapen. Er zijn ook supplementen die je sportprestaties omhoog krikken. Maar is dit eigenlijk wel goed voor je? Wij vertellen het je! En euh korting scoren? Scroll down!
Wat zijn voedingssupplementen eigenlijk?
Een voedingssupplement is een geconcentreerde bron van voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen of andere stoffen met een voordeel. Denk aan Vitamine C, Magnesium en Omega 3. Het wordt meestal verkocht in de vorm van capsules, pillen, poeders, enz. Het is bedoeld als aanvulling op een normaal en gevarieerd dieet.
Hoe zit het met jouw kennis over voedingssupplementen? Test het met onze quiz!”.
Daaronder 3 stellingen met telkens de keuzemogelijkheid “waar of niet waar?”.
Bij de stelling “Je hebt geen voedingssupplementen naast een gezond eetpatroon nodig” gaf het selecteren van “waar” op de website van de adverteerder het resultaat “Jammer, je antwoord is fout – Het goede antwoord is NIET WAAR – Je hebt wel voedingssupplementen nodig bij een gezond eetpatroon.”.
Het selecteren van “niet waar” gaf als antwoord “Goed zo! – Je hebt wel voedingssupplementen nodig naast een gezond eetpatroon”.
Vervolgens in beide gevallen de tekst:
“In theorie moet een gevarieerd en uitgebalanceerd eetpatroon – een patroon dat fruit, groenten, eiwitten en gezond vet omvat – de dagelijkse behoeften aan nutriënten, vitaminen en mineralen dekken. Uit een voedingsenquête in Europa die de voedingsgewoonten van duizenden deelnemers volgde, is echter gebleken dat onze voedingsgewoonten (hoog verbruik van getransformeerd voedsel / laag verbruik van rauw voedsel) niet aan al onze behoeften voldoen. Gevolg is dat een groot deel van de bevolking een verminderde inname van vitamines en mineralen heeft. Bovendien kan stressvermindering of een betere slaapkwaliteit niet alleen worden aangepakt door een uitgebalanceerd en gevarieerd eetpatroon.”.
De klager verwees naar de stelling “Je hebt geen voedingssupplementen naast een gezond eetpatroon nodig” in de kennistest in de nieuwsbrief. Hoewel diverse bronnen die hij gecheckt heeft stellen dat voedingssupplementen niet nodig zijn bij een gevarieerde voeding, stelt de website van de adverteerder dat de stelling niet waar is, wat er dus op neerkomt dat voedingssupplementen noodzakelijk zijn. Omdat er vervolgens een korting wordt aangeboden op de aankoop van dergelijke supplementen, heeft de klager sterk de indruk dat het hier gaat om misleidende informatie over gezondheid met als doel om producten te verkopen.
De adverteerder haalde vooreerst aan dat de consument in deze klacht doelt op een stelling en antwoord in een kennisquiz die eenmalig is gedeeld als onderdeel van een informatieve nieuwsbrief, mede bedoeld ter promotie van voedingssupplementen van het merk NXT Level Sports Nutrition.
Als fitnessbedrijf vindt hij het juist belangrijk om transparant en betrouwbaar te communiceren over thema’s zoals de relatie tussen voeding en gezondheid. Mede gelet op de controverse en verschillen van inzicht die heersen als het gaat over gezond eten probeert hij voorzichtig om te gaan met dit soort uitspraken en zich daarbij altijd te baseren op grondig onderzoek door een deskundige op het gebied van voeding. Onder meer verwijzend naar een rapport van de European Food Information Council, meent de adverteerder dat dit ook het geval is voor deze stelling, die is gebaseerd op betrouwbare bronnen waarin het nut van voedingssupplementen naast een gezond eetpatroon wordt besproken.
Het is zeker niet zijn bedoeling geweest om met de stelling in kwestie af te doen aan het belang van een gezond eetpatroon. Het kan echter zijn dat een evenwichtige voeding niet haalbaar of (voor bepaalde groepen of bij een bepaalde levensstijl) niet voldoende is, zoals aangetoond door de genoemde bronnen en ook toegelicht in de desbetreffende nieuwsbrief. Volgens de adverteerder is derhalve geen sprake geweest van verstrekking van onjuiste informatie en zeker niet van de intentie om door middel van misleiding producten te verkopen.
Meer specifiek met betrekking tot artikel 7 van de in de Belgische wetgeving omgezette Richtlijn 2002/46 van 10 juni 2002 betreffende onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake voedingssupplementen, deelde de adverteerder mee dat het op grond van de genoemde bepaling verboden is om te beweren of te suggereren dat een evenwichtige, gevarieerde voeding in het algemeen geen toereikende hoeveelheden nutriënten kan bieden. Uit de toevoeging van de woorden “in het algemeen” blijkt dat het op grond van dit artikel niet verboden is om te stellen dat dit in bepaalde gevallen anders kan zijn. Hij is zeker niet van mening dat een gevarieerde voeding in het algemeen niet volstaat. De boodschap van de reclame in kwestie is volgens hem dan ook niet dat een evenwichtige, gevarieerde voeding in het algemeen geen toereikende hoeveelheden nutriënten kan bieden. Integendeel, de nieuwsbrief benadrukte dat ondanks het uitgangspunt – dat “een gevarieerd en uitgebalanceerd eetpatroon (...) de dagelijkse behoefte aan nutriënten, vitaminen en mineralen (moet) dekken” – dit in de praktijk of in sommige gevallen toch anders kan zijn.
De adverteerder begreep echter dat de stellige formulering van dit quizonderdeel verkeerd kon worden opgevat door de consument. Omdat hij een heldere communicatie over deze onderwerpen belangrijk vindt, heeft hij inmiddels de nieuwsbrief aangepast. Hierbij is duidelijker naar voren gebracht dat voedingssupplementen in beginsel niet nodig zijn bij een gezond eetpatroon, maar dat aangezien onze voedingsgewoonten niet altijd aan al onze behoeften voldoen, veel mensen toch te weinig vitamines en mineralen binnen krijgen en daardoor geholpen zouden worden door voedingssupplementen.
De Jury heeft kennisgenomen van de reclame in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Zij heeft er ingevolge het antwoord van de adverteerder nota van genomen dat de kennistest rond voedingssupplementen waarnaar de klager verwijst deel uitmaakt van een promotieactie van voedingssupplementen van het merk NXT Level Sports Nutrition.
Zij heeft vastgesteld dat bij de stelling “Je hebt geen voedingssupplementen naast een gezond eetpatroon nodig” het selecteren van het antwoord “waar” in grote tekst het resultaat “Jammer, je antwoord is fout – Het goede antwoord is NIET WAAR – Je hebt wel voedingssupplementen nodig bij een gezond eetpatroon.” gaf en het selecteren van “niet waar” “Goed zo! – Je hebt wel voedingssupplementen nodig naast een gezond eetpatroon”, met daaronder de volgende begeleidende tekst:
“In theorie moet een gevarieerd en uitgebalanceerd eetpatroon – een patroon dat fruit, groenten, eiwitten en gezond vet omvat – de dagelijkse behoeften aan nutriënten, vitaminen en mineralen dekken. Uit een voedingsenquête in Europa die de voedingsgewoonten van duizenden deelnemers volgde, is echter gebleken dat onze voedingsgewoonten (hoog verbruik van getransformeerd voedsel / laag verbruik van rauw voedsel) niet aan al onze behoeften voldoen. Gevolg is dat een groot deel van de bevolking een verminderde inname van vitamines en mineralen heeft. Bovendien kan stressvermindering of een betere slaapkwaliteit niet alleen worden aangepakt door een uitgebalanceerd en gevarieerd eetpatroon.”.
De Jury vestigt in dit verband de aandacht op artikel 7 van de in de Belgische wetgeving omgezette Richtlijn 2002/46 van 10 juni 2002 betreffende onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake voedingssupplementen, dat het volgende bepaalt:
“In de (…) reclame mag met betrekking tot voedingssupplementen niet worden beweerd of gesuggereerd dat een evenwichtige en gevarieerde voeding in het algemeen geen passende hoeveelheden aan nutriënten kan bieden.”.
De Jury is van mening dat de reclame in kwestie, door de stelling “Je hebt geen voedingssupplementen naast een gezond eetpatroon nodig” op zeer affirmatieve wijze als onwaar te bestempelen, wel degelijk in hoofde van de gemiddelde consument als hoofdboodschap brengt dat voedingssupplementen in het algemeen noodzakelijk zijn, ook voor personen die een evenwichtige en gevarieerde voeding gebruiken. Zij is tevens van mening dat de begeleidende tekst in casu niet van aard is om deze hoofdboodschap afdoende te kwalificeren.
Zij is derhalve van oordeel dat de reclame op dit punt in strijd is met voormelde regelgeving.
Voor zover nodig is de Jury tevens van oordeel dat de reclame aldus van aard is om de gemiddelde consument te misleiden en diens vertrouwen te schenden, wat strijdig is met artikel 3 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC Code).
Gelet op het voorgaande en op basis van voormelde bepalingen, heeft de Jury de adverteerder derhalve verzocht om de reclame te wijzigen, en bij gebreke daaraan de reclame niet meer te verspreiden.
In dit verband heeft de Jury er nota van genomen dat de adverteerder de reclame reeds heeft aangepast door de kwestieuze stelling als waar te bestempelen en de begeleidende tekst aan te passen door onder meer te vermelden “Je hebt voedingssupplementen niet noodzakelijk nodig naast een gezond eetpatroon”.
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70
