In een radiospot hoort men een sportjournalist die commentaar geeft bij een estafette : “De spanning is te snijden hier in het zonnige Dubai, op de 400 meter estafette met een dynamietstaaf. De Ierse meisjes zijn explosief gestart. Op de hielen gezeten door de Oostenrijkse ploeg met Carolina Knalheim. Maar waar is de Kenyaanse Seghey”. (Plots hoort men iets dat ontploft en het publiek roept).
Sportjournalist : “Ja, die zijn we kwijt”.
Mannenstem : “Ook avontuurlijk aangelegd ? Trek dan naar A.S. Adventure voor de adembenemende zomerpromoties. A.S. Adventure”.
In een radiospot hoort men een sportjournalist die commentaar geeft bij een danswedstrijd : “Welkom in de Sinaïwoestijn voor het wereldkampioenschap outdoorpaaldansen. De Congolese Ouèmaculot is net gestart. Die lacht krampachtig want daar passeert net een windhoos en dat striemige zand doet geen deugd denk ik. Zeker als je geen kleren aan hebt. Die scherpe zandkorrels schieten werkelijk in alle reten enzovoort. Da's mooi.”
Mannenstem : “Ook avontuurlijk aangelegd ? Trek dan naar A.S. Adventure voor de adembenemende zomerpromoties. A.S. Adventure”.
De adverteerder stelde dat er voor de makers van de spots géén sprake is van racisme. De geschreven spots vinden bewust plaats op locaties verspreid over gans de wereld net omwille van multiculturele rijkheid aan inspiratie die dat biedt. Creatief auditief spelen met namen is één van de dimensies die de spots grappig maken.
De adverteerder verduidelijkte dat hij vond dat de naam “Ouèmaculot” (en niet “Déculoté” zoals vermeld in de klacht) leuk gevonden is voor een “atlete” die deelneemt aan het wereldkampioenschap “outdoorpaaldansen”. De adverteerder legde uit dat de naam erg Afrikaans klinkt en daarom verwezen werd naar de Congolese nationaliteit.
In de andere spot is het de Kenyaanse “Seghey” (of “Zeg hé” in dialect!) die zogezegd “moet” ontploffen omdat ze Kenyaanse is. Maar ze maakt gewoon deel uit van een volledig team Kenyanen (estafette !) en is spijtig genoeg deze keer te traag. De adverteerder legt uit dat Kenyanen traditioneel goede lopers zijn en dit paste in het scenario. Hij benadrukte dat het geenszins de bedoeling was om een racistische boodschap te brengen en verwees naar de andere atleten die ook subtiele verwijzingen bevatten. (De Oostenrijkse Knalheim kan verwijzen naar Kurt Waldheim).
De adverteerder is van mening dat het door dergelijke houding is dat discriminatie in stand wordt gehouden. Discriminatie en racisme zullen pas verdwijnen als de uitgesproken houding van beide partijen wordt gerelativeerd. Humor is de ideale manier om gelijkheid te propageren. Van zodra etnische groepen in dit soort spots moeten worden “gevrijwaard”, wordt hun statuut van “anders zijn” alleen maar bevestigd.
De adverteerder herhaalde nogmaals dat keuze van nationaliteiten en namen toevallig is en zonder enige sociale of politieke bijbedoeling. Er zijn al Spanjaarden, Hongaren, Belgen, Chinezen, Koreanen, Oegandezen, Peruvianen, enz. gepasseerd.
De Jury is van mening dat de spot « dynamiet estafette » bedacht werd met een duidelijke humoristische toon en met een evidente knipoog. Zij is van mening dat in deze context deze spot niet van aard is om door de gemiddelde consument als racistisch te worden beschouwd.
De Jury is dus van mening dat er geen opmerkingen geformuleerd moeten worden betreffende de radiospot « dynamiet estafette ».
Voor wat betreft de radiospot « outdoor paaldansen », is de Jury van mening dat hoewel deze spot evenmin van aard is om door de gemiddelde consument als racistisch te worden beschouwd, de woordkeuze in deze spot (« congolese Ouèmaculot », …) echter getuigt van slechte smaak, die niet door de humor gecompenseerd wordt. Gezien een dergelijke reclameboodschap vatbaar is om negatieve reacties uit te lokken bij het grote publiek, is de Jury van mening om een advies van voorbehoud te moeten formuleren voor de spot « outdoor paaldansen ».
Barastraat 175, 1070, Brussel, Belgie.
E-mail: info@jep.be
Tel: +32 2 502 70 70