ADEMLOOS – 16/10/2009

Beschrijving van de reclame

De spot toont eerst kinderen in verschillende situaties zonder sigaret. Vervolgens worden kinderen in verschillende situaties met sigaret getoond (kind met brooddoos waarin sigaretten zitten, kinderen in volgende situaties: op stoep, in bed, leunend tegen een muur, in een telefoonhokje, spelend op straat, in het park, tijdens basket, in de toiletten,…). Tenslotte toont men een kind dat een sigaret uittrapt, gevolgd door de volgende voice over: “Wij kiezen de lucht die zij inademen. Zeg neen, tegen de Lange Wapper. Meer info op ademloos.be”.

Motivering van de klacht(en)

Op deze manier laat men mensen geloven dat als de Lange Wapper er komt dat hun kinderen evengoed zullen roken.
Uit de Arup/Sum studies blijkt dat het fijn stof niet toeneemt en zelfs als men voor een tunnel gaat, dit op hetzelfde neerkomt op vlak van uitstoot van fijn stof, alleen verschilt die wat van de plaatsen. Doet men niks dan zal het fijn stof pas enorm toenemen, dit bewijst de studie. Ook is het niet goed om rokende kinderen te laten zien. Een kind zal nooit begrijpen waarover dit overgaat. Er zijn zelfs volwassenen die niet meer kunnen volgen, laat staan een kind. Kinderen kunnen denken dat roken goed is en cool en wat mischien nog allemaal. Een rokend kind in zo’n filmpje is onverantwoord.

Standpunt van de adverteerder

De adverteerder deelde mee dat de film alleen zegt dat de ouders verantwoordelijk zijn voor wat kinderen inademen.

De klager verwijst daarbij naar de ARUP/SUM studie, de adverteerder niet. Die studie is niet de bijbel die men daar zo graag van maakt. Die studie is een door ingenieurs geschreven document maar de besluitvorming over de Oosterweelverbinding wordt bepaald door de documenten van de BAM en met name ook door de MER. In deze MER staat o.a. de vergelijking tussen een O optie en het bouwen van de Lange Wapper. Wat daaruit blijkt is dat de verandering in luchtkwaliteit identiek is met of zonder de bouw van de Lange Wapper. Dat het dus externe veranderingen zijn die voor een verbetering (of verslechtering) zorgen. Aangezien Antwerpen samen met bijv. Genua de meest verloederde stad is van West Europa, vindt Ademloos dat een investering van miljarden moet resulteren in een werkelijke sanering en niet een resultaat dat gelijk staat aan de o optie: wat letterlijk betekent niets doen. Er weze op gewezen dat volgens de prognoses Antwerpen in 2020 in zijn eentje de meest verloederde stad is van modern Europa (dat zegt niet Ademloos, maar de Europese diensten).

De adverteerder wijst er ook op dat de vergelijking met de ARUP tunnel in de spot niet gemaakt wordt.

De adverteerder wijst er ook op dat zij deze spot hebben gekregen en dat het een creatieve expressie is van een aantal betrokken creatieve mensen. Er wordt geen enkel product of dienst in aangeboden. het is een vrije meningsuiting, die volgens de adverteerder beschermd wordt door de grondwettelijke rechten van iedere inwoner van ons koninkrijk.

Jurybeslissing

M.b.t de bevoegdheid van de JEP

De Jury heeft vastgesteld dat de spot in kwestie aanwezig is op de website ademloos.be en uitgaat van de VZW Ademloos. De inhoud van de communicatie heeft als doel het standpunt van de vzw Ademloos ten aanzien van de Lange Wapper te verduidelijken en derhalve de houding van de burger of de publieke opinie terzake te beïnvloeden. Derhalve is er sprake van reclame. De JEP is zowel voor commerciële als voor niet-commerciële reclameboodschappen bevoegd, dit overeenkomstig art. 1 van haar reglement. Het publiek maakt immers geen verschil tussen commerciële en niet-commerciële reclame en bovendien wordt het imago van reclame tevens beïnvloed door niet-commerciële reclame en zijn de gebruikte media en reclamebureaus vaak dezelfde als bij commerciële reclame.

De Jury bevestigt haar bevoegdheid terzake, mits volgende nuancering :

De JEP zal zich enkel uitspreken over de inhoud van de reclame (redactionele en visuele elementen), zonder het voorwerp (actie tegen Lange Wapperbrug) zelf te beoordelen en zonder zich te mengen in het maatschappelijk debat terzake.

M.b.t de inhoud van de spot

Vooreerst neemt de Jury er nota van dat het niet om producten of diensten gaat die te koop worden aangeboden en derhalve de wet op de handelspraktijken niet van toepassing is.

De Jury heeft derhalve de spot onderzocht aan de hand van de bepalingen van de ICC code die tevens van toepassing is op andere, niet-commerciële vormen van reclame (zie titel: Purpose of the Code).

De Jury heeft vastgesteld dat in deze spot rokende kinderen worden getoond teneinde de boodschap kracht bij te zetten door middel van het gebruik van deze metafoor.

De Jury is van oordeel dat het afbeelden van rokende kinderen niet gerechtvaardigd is ten opzichte van het voorwerp van de boodschap (hetgeen had kunnen geïllustreerd worden dmv een andere metafoor) en maatschappelijk onverantwoord is, hetgeen strijdig is met art. 1, al.2 van de ICC code.

De Jury heeft derhalve aan de adverteerder verzocht om deze spot niet meer te verspreiden en derhalve te verwijderen van zijn website.

Gevolg

De adverteerder heeft bevestigd dat hij de spot heeft verwijderd.

Aangezien geen hoger beroep werd ingesteld, werd dit dossier afgesloten.

Adverteerder: ADEMLOOS
Product/Dienst: Campagne tegen de Lange Wapper
Media: Internet
Onderzoekscriteria: Sociale verantwoordelijkheid
Initiatief: Consument
Datum afsluiting:  16/10/2009